5 medische onderzoeken ontvangen vanaf 2022 subsidie in het kader van de subsidieregeling Veelbelovende zorg. Zorginstituut Nederland voert de regeling uit en werkt hiervoor intensief samen met ZonMw, dat gezondheidsonderzoek financiert en het gebruik van de ontwikkelde kennis stimuleert. Het doel van de subsidieregeling is te zorgen dat patiënten sneller toegang kunnen krijgen tot potentieel veelbelovende zorg via opname in het basispakket van de zorgverzekering.
Subsidieregeling Veelbelovende zorg
De subsidieregeling Veelbelovende Zorg bestaat sinds 2019 en wordt uitgevoerd door het Zorginstituut en het programma DoelmatigheidsOnderzoek van ZonMw. De regeling bevordert onderzoek naar zorg die veelbelovend is. Als het onderzoek aantoont dat de veelbelovende zorg effectief is, wordt die toegelaten tot het basispakket van de zorgverzekering. Op deze manier zorgt de regeling ervoor dat de zorg sneller beschikbaar is voor patiënten. Onderzoek naar veelbelovende nieuwe behandelingen, medicijnen of hulpmiddelen is duur. Dat heeft vooral te maken met de vaak hoge zorgkosten en de onderzoekskosten. De subsidieregeling Veelbelovende zorg financiert die hoge kosten, zodat onderzoekers klinische bewijslast kunnen verzamelen. Het gaat om onderzoek naar behandelingen die qua (kosten)effectiviteit veelbelovend lijken, maar nog niet uit het basispakket worden vergoed, omdat de effectiviteit nog niet is bewezen.
Veelbelovende zorg sneller bij de patiënt
Voorwaarden voor subsidie
Een belangrijke voorwaarde voor de subsidieregeling is dat sprake moet zijn van marktfalen: er moeten duidelijke redenen zijn waarom het onderzoek zonder overheidssubsidie niet van de grond komt.
Ook moeten binnen de subsidieperiode onderzoeksgegevens van voldoende kwaliteit worden verzameld over de effectiviteit en kosteneffectiviteit van de nieuwe behandeling, ten opzichte van de standaardbehandeling of gebruikelijke behandeling(en) in Nederland. Op basis van het wetenschappelijk bewijs neemt het Zorginstituut aan het eind van het onderzoekstraject binnen 6 maanden een standpunt in of de zorg voldoet aan ‘de stand van de wetenschap en praktijk’ en daarmee verzekerde zorg is.
5 gehonoreerde projecten in 2022
Het Radboudumc ontvangt € 5,1 miljoen voor verder onderzoek naar de werking van een nieuwe behandeling voor mensen met een hersenbloeding.
Elk jaar krijgen meer dan 6000 Nederlanders een hersenbloeding. Een hersenbloeding is de meest ernstige vorm van een beroerte: 4 op de 10 patiënten overlijdt binnen een maand. En van degenen die overleven blijft een groot deel afhankelijk van zorg. Er zijn op dit moment weinig effectieve behandelingen. Operatief verwijderen van de hersenbloeding waarbij de schedel wordt gelicht vergroot de kans op goed herstel niet.
De laatste jaren is een minimaal invasieve endoscopiegeleide operatie ontwikkeld voor patiënten met een hersenbloeding. Hierbij wordt de hersenbloeding verwijderd met een kijkoperatie via een klein gaatje in de schedel. Recent onderzoek toont aan dat deze ingreep veilig is en dat het lukt om gemiddeld bijna 80% van de hersenbloeding weg te halen.
Dankzij de subsidie gaat het Radboudumc samen met neurologen en neurochirurgen uit heel Nederland onderzoeken of de nieuwe operatie ook leidt tot beter herstel, vergeleken met de standaardbehandeling. Daarnaast doet het Radboudumc onderzoek naar de betaalbaarheid van de ingreep.
Jonge kinderen met een medisch vastgestelde voedselallergie een perspectief geven op een leven zonder allergie. Dat lijkt een serieuze mogelijkheid, als al voor hun tweede verjaardag wordt gestart met immunotherapie. Deze therapie wordt nog nauwelijks uitgevoerd bij zulke jonge kinderen, maar de eerste resultaten zijn veelbelovend.
De afgelopen jaren is in het Deventer ziekenhuis al onderzoek gedaan naar deze vroege behandeling. Daarbij eten kinderen tussen de 9 en 30 maanden een jaar lang een kleine dosis van het product waarvoor ze allergisch zijn, bijvoorbeeld pinda’s, noten of koemelk. Daardoor is nu bekend dat bij de meeste kinderen de therapie veilig kan worden uitgevoerd, ook bij een ernstige of hele uitgebreide voedselallergie. Van de eerste kinderen die de behandeling hebben afgerond, heeft meer dan 80% geen allergie meer. Echt veelbelovende zorg dus, die voor heel veel kinderen een leven lang met voedselallergie kan voorkomen.
Het Deventerziekenhuis ontvangt € 1,7 miljoen subsidie voor verder onderzoek dat het definitieve bewijs moet leveren dat de therapie effectief is.
Chronische buikklachten komen vaak voor en kunnen grote negatieve invloed hebben op de kwaliteit van leven van mensen. In Nederland kunnen deze buikklachten per jaar bij ongeveer 500 vaak jonge mensen worden veroorzaakt door het darmslagader compressiesyndroom, ofwel het median arcuate ligament syndroom (MALS).
Bij dit syndroom wordt de bovenste darmslagader herhalend dichtgedrukt door het middenrifbandje dat meebeweegt op de ademhaling. Dit veroorzaakt in toenemende mate buikpijnklachten na de maaltijd, gewichtsverlies en vermoeidheid. Het is echter nooit onomstotelijk bewezen dat het positieve effect van het doorknippen van het middenrifbandje met behulp van een kijkcamera meer is dan alleen een placebo-effect.
In de CARoSO-studie wordt onderzocht of het doorknippen van het middenrifbandje een langdurige klachtenvermindering geeft en daarmee een (kosten)effectieve behandeling is, of dat het een placebo-effect is. Bij de helft van de patiënten die meedoen aan de studie wordt het middenrifbandje echt doorgeknipt. De andere helft van de patiënten krijgt een nep-operatie, waarbij het bandje niet wordt doorgeknipt.
Medisch Spectrum Twente ontvangt € 1,3 miljoen voor verder onderzoek en afronding van de studie.
Mensen met hartfalen veroorzaakt door een ernstige lekkage van de tricuspidalisklep ervaren een slechte kwaliteit van leven en overlijden vaak vroegtijdig. Sinds kort is het mogelijk om de tricuspidalisklep te repareren via een katheter door een kleine toegang in de liesader. Met een studie hiernaar gaat het St. Antonius Ziekenhuis onderzoeken of deze nieuwe behandeling resulteert in een langere levensduur, minder hartfalen en een betere kwaliteit van leven.
De tricuspidalisklep is de hartklep tussen de rechterkamer en rechterboezem. Indien deze klep lekt, kunnen verschijnselen van hartfalen ontstaan, zoals vochtophoping en kortademigheid. Op dit moment is er nog niet voor iedereen een goede behandeling. Vochtafdrijvende medicijnen werken vaak onvoldoende, en een openhartoperatie om de hartklep te repareren, gaat gepaard met een hoog risico op overlijden.
De hoop is nu gevestigd op de transkatheter tricuspidalisklep-reparatie. Het St. Antonius Ziekenhuis ontvangt € 7,1 miljoen om de effectiviteit en kosteneffectiviteit van deze behandeling aan te tonen.
Voor veel mensen met chronische epilepsie is er momenteel geen genezende behandeling beschikbaar. Medicatie noch een hersenoperatie is voor hen een permanente oplossing.
Daarom starten Maastro en Maastricht UMC+ samen met de twee epilepsiecentra in Nederland, Kempenhaeghe en SEIN, en in nauwe samenwerking met Amsterdam UMC en UMC Utrecht, een onderzoek naar een nieuwe epilepsie behandeling: precisiebestraling.
Binnen het onderzoek wordt gekeken of precisiebestraling kan worden aangeboden aan deze groep patiënten. Er zijn reeds veelbelovende resultaten van de behandeling in het buitenland, echter in Nederland wordt deze nog niet vergoed door de zorgverzekeraar. Wanneer het onderzoek succesvol wordt afgerond, komt er een vergoede behandeling beschikbaar die verlichting kan brengen voor deze groep patiënten.
Het onderzoek start in het najaar van 2022 en hiervoor is door het Zorginstituut en ZonMw een subsidie van 2,3 miljoen euro toegekend.
Na het verkrijgen van de onderzoeksresultaten, beoordeelt het Zorginstituut op basis van alle gepubliceerde onderzoeksresultaten binnen 6 maanden of de betreffende zorg voldoet aan de ‘stand van de wetenschap en praktijk’ en of de relatieve (meer)kosten acceptabel zijn.