Samen met partijen in de zorg heeft Zorginstituut Nederland onderzocht waar mogelijkheden zijn voor verbeteringen in het zorgtraject voor mensen met COPD. In december 2019 heeft het Zorginstituut het ‘Verbetersignalement COPD’ uitgebracht. Hierin staan de afspraken over verbeteringen waarmee partijen aan de slag zijn gegaan om de zorg voor mensen met COPD te kunnen verbeteren. Het Zorginstituut heeft de implementatie gevolgd en waar nodig ondersteund. Het verbetertraject zit nu in de evaluatiefase. Daarin gaan we de bereikte verbeteringen evalueren en in 2025 verslag doen aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).

Verbetersignalement

In het ‘Verbetersignalement COPD’ heeft het Zorginstituut samen met patiënten, zorgverleners en andere betrokken partijen in beeld gebracht welke verbeteringen in de zorg noodzakelijk zijn. Ook zijn verbeterafspraken gemaakt. De betrokken partijen hebben zich verbonden aan het uitvoeren van deze afspraken.

Verbetersignalement Zorgtraject van mensen met COPD

Samen met patiënten, zorgverleners en andere betrokken partijen is in beeld gebracht welke verbeteringen in de zorg noodzakelijk zijn én welke afspraken hierover zijn gemaakt. De betrokken partijen hebben zich verbonden aan deze afspraken en de uitvoering ervan.

Wat gaan patiënten van de verbeteracties merken?

De benoemde onderwerpen voor verbetering zijn:

  • meer COPD-patiënten worden gemotiveerd om te stoppen met roken en meer patiënten krijgen stoppen-met-roken-begeleiding die past bij de ernst van hun rookverslaving;
  • alleen patiënten die echt gebaat zijn bij inhalatiecorticosteroïden (ICS) krijgen deze medicatie, waardoor het gebruik zal afnemen en patiënten geen onnodige bijwerkingen ondervinden;
  • patiënten krijgen een gerichter advies voor oefentherapie en longrevalidatie, waardoor deze behandeling beter bij hun situatie past;
  • door voorlichting over het gebruik van opioïden in de palliatieve fase zullen patiënten minder angst hebben voor het gebruik van deze middelen;

  • meer patiënten krijgen de mogelijkheid van tele-begeleiding die hen ondersteunt bij de behandeling van COPD;

  • doordat richtlijnen beter op elkaar aansluiten, krijgen patiënten eenduidige adviezen van zorgverleners. Specifieke verbeteracties over ICS, oefentherapie, longrevalidatie en opioïden worden opgenomen in de richtlijnen.

Resultaten implementatiefase en monitoring

In de implementatiefase organiseerde het Zorginstituut bijeenkomsten met de betrokken partijen. Daar stemden we af hoe partijen de verbeterafspraken zijn gaan uitvoeren en welke acties hiervoor nodig waren. De verslagen van die bijeenkomsten staan in de tijdlijn en in de lijst publicaties op deze pagina. Tijdens de implementatie stuurde het Zorginstituut ook voortgangsrapportages naar de minister van VWS:

Zinnige Zorg - Voortgangsrapportage implementatiefase 2022
Zinnige Zorg - Eerste voortgangsrapportage COPD
Passende zorg verbetertrajecten - Voortgangsrapportage implementatiefase 2023

Evaluatie van verbeterafspraken

Het Zorginstituut verwacht dat het toepassen van de verbeterafspraken een positieve invloed heeft op de kwaliteit van zorg voor mensen met maagklachten. En op de toegankelijkheid en betaalbaarheid van die zorg. De evaluatie vindt plaats in 2 delen, in samenspraak met de betrokken partijen.

In deel 1 evalueerden we of de implementatie is gelukt. En welke leerervaringen dat opleverde. Ook hebben we de handvatten voor de toekomst beschreven.

Gids Passende zorg verbetertraject COPD

Deel 2 volgt in 2026. Hierin evalueren we de effecten op het zorggebruik. Het Zorginstituut stuurt het verslag van de evaluaties naar de minister van VWS.

Systematische analyse Ziekten van het ademhalingsstelsel

Op het gebied van ziekten van het ademhalingsstelsel lopen nog 2 andere Passende zorg verbetertrajecten, namelijk astma en OSAS (slaapapneu).

Van Zinnige Zorg naar Passende zorg verbetertrajecten

De activiteiten in deze verbetertrajecten zijn onderdeel van de inspanningen van het Zorginstituut Nederland om passende zorg te bevorderen. In het programma ‘Zinnige Zorg’ van Zorginstituut Nederland is de laatste jaren al veel voorwerk gedaan. De verbetersignalementen beschrijven concrete verbeterafspraken over effectieve en kwalitatief goede zorg, die op de juiste plek wordt geleverd en samen met de patiënt tot stand komt. Ook voor preventie is aandacht. Omdat het implementeren van verbeterafspraken leidt tot daadwerkelijke veranderingen die bijdragen aan passende zorg, verandert de naam van Zinnige Zorg naar ‘Passende zorg verbetertrajecten’.

Voor informatie

Hebt u vragen over het Passende zorg verbetertraject COPD? Mail uw vraag dan aan Verne Ros via ons contactformulier.
 

Tijdlijn

Overzicht van belangrijke stappen in de evaluatiefase van COPD en de daaraan voorafgaande implementatie- en verdiepingsfase.

Betrokken partijen

  • COPD & Astma Huisartsen Advies Groep (CAHAG)
  • Federatie Medisch Specialisten (FMS)
  • Kenniscentra Complex Chronische Longaandoeningen (Kenniscentra CCL)
  • Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF)
  • Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP)
  • Longalliantie Nederland (LAN)
  • Longfonds patiëntenvereniging
  • Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG)
  • Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU)
  • Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose (NVALT)
  • Nederlandse Vereniging van Praktijkondersteuners (NVvPO)
  • Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ)
  • Patiëntenfederatie Nederland
  • Trimbos-instituut
  • Vereniging van Oefentherapie, Caesar en Mensendieck (VvOCM)
  • Verenso specialisten ouderengeneeskunde
  • Verpleging & Verzorging Nederland (V&VN) longverpleegkundigen
  • Zorgverzekeraars Nederland (ZN)