Ga direct naar inhoud

Passende zorg verbetertraject - COPD (implementatiefase)

Samen met partijen in de zorg heeft Zorginstituut Nederland onderzocht waar mogelijkheden zijn voor verbeteringen in het zorgtraject voor mensen met COPD. In december 2019 heeft het Zorginstituut het ‘Verbetersignalement Zorgtraject van mensen met COPD’ uitgebracht. Hierin staan de afspraken over verbeteringen waarmee partijen aan de slag gaan om de zorg voor mensen met COPD te kunnen verbeteren. Het Zorginstituut volgt en ondersteunt de implementatie waar nodig.

Verbetersignalement

In het ‘Verbetersignalement Zorgtraject van mensen met COPD’ stelt het Zorginstituut samen met partijen in de zorg vast, dat verbeteringen mogelijk zijn in het zorgtraject voor mensen met COPD.

Zinnige Zorg - Verbetersignalement Zorgtraject van mensen met COPD

Samen met patiënten, zorgverleners en andere betrokken partijen is in beeld gebracht welke verbeteringen in de zorg noodzakelijk zijn én welke afspraken hierover zijn gemaakt. De betrokken partijen hebben zich verbonden aan deze afspraken en de uitvoering ervan.

Wat gaan patiënten van de verbeteracties merken?

De verbeterafspraken uit het verbetersignalement hebben als doel:

  • meer COPD-patiënten worden gemotiveerd om te stoppen met roken en meer patiënten krijgen stoproken-begeleiding die past bij de ernst van hun rookverslaving;
  • alleen patiënten die echt gebaat zijn bij inhalatiecorticosteroïden (ICS) krijgen deze medicatie, waardoor het gebruik zal afnemen en patiënten geen onnodige bijwerkingen ondervinden;
  • patiënten krijgen een betere conditie door oefentherapie en longrevalidatie;
  • door gebruik van opioïden in de palliatieve fase hebben patiënten met ernstige kortademigheid minder last van benauwdheid;
  • partijen nemen de regie op ontwikkelen van e-health en telebegeleiding en opname hiervan in de richtlijnen;
  • verbeterde informatievoorziening over de behandelmogelijkheden en ondersteuning.

Bijeenkomsten met partijen

Op 17 september en 4 november 2020 organiseerde het Zorginstituut bijeenkomsten met de betrokken partijen. In deze bijeenkomsten informeerden partijen op hoofdlijnen hoe ze de verbeterafspraken hebben opgepakt. Van deze bijeenkomsten zijn verslagen gemaakt.

Zinnige Zorg - Verslag startbijeenkomst implementatiefase COPD 17 september 2020

Zinnige Zorg - Verslag COPD-bijeenkomst gebruik van opioïden in de palliatieve fase 4 november 2020

Implementatie

De uitvoering en implementatie van de verbeteracties is de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de betrokken partijen in de zorg. Zij hebben toegezegd dit te gaan doen. Het Zorginstituut zal waar nodig en op verzoek van partijen de implementatie ondersteunen. Bijvoorbeeld door het organiseren van bijeenkomsten om partijen samen te brengen of door het ondersteunen van de communicatie over de afgesproken verbeteracties en de onderliggende analyse.

Begin april 2021 verscheen in het Zorginstituut Magazine het volgende interview met longarts Sami Simons en Nicolette Huiskes, arts Maatschappij & Gezondheid bij het Zorginstituut.

Artikel Zorginstituut Magazine: Zinnige Zorg bij COPD voor een betekenisvol leven

Onderzoek

Een onderdeel van de implementatie is een programma om het gepast gebruik van inhalatiecorticosteroïden (ICS) te realiseren bij mensen met COPD. Het Zorginstituut laat hiervoor onderzoek uitvoeren in de regio Drenthe door het Radboudumc. Voor dit zogeheten DECIDE-onderzoek is een werkplan gemaakt.

Zinnige Zorg - Werkplan DECIDE-programma COPD-ICS

In september 2021 verscheen in het Zorginstituut Magazine het volgende interview over DECIDE met huisartsen Bert van Bremen en Ron van Asselt, ook huisarts en medisch adviseur van het Zorginstituut.

Artikel Zorginstituut Magazine: DECIDE doorbreekt vicieuze cirkel in COPD-zorg

Monitoring

Het Zorginstituut zal de verbeteringen monitoren door jaarlijks met partijen over de voortgang te overleggen. Hierover brengen we een voortgangsrapportage uit aan de minister van VWS en aan de betrokken partijen.

Zinnige Zorg - Voortgangsrapportage implementatiefase 2022
Zinnige Zorg - Eerste voortgangsrapportage COPD
Passende zorg verbetertrajecten - Voortgangsrapportage implementatiefase 2023

Evaluatie

Ongeveer 3  jaar na publicatie van het ‘Verbetersignalement Zorgtraject van mensen met COPD’ zal het Zorginstituut een evaluatierapport over de bereikte verbeteringen uitbrengen aan de minister.

Systematische analyse Ziekten van het ademhalingsstelsel

Op het gebied van ziekten van het ademhalingsstelsel lopen nog 2 andere Passende zorg verbetertrajecten, namelijk astma en OSAS (slaapapneu).

Van Zinnige Zorg naar Passende zorg verbetertrajecten

De activiteiten in deze verbetertrajecten zijn onderdeel van de inspanningen van het Zorginstituut Nederland om passende zorg te bevorderen. In het programma ‘Zinnige Zorg’ van Zorginstituut Nederland is de laatste jaren al veel voorwerk gedaan. De verbetersignalementen beschrijven concrete verbeterafspraken over effectieve en kwalitatief goede zorg, die op de juiste plek wordt geleverd en samen met de patiënt tot stand komt. Ook voor preventie is aandacht. Omdat het implementeren van verbeterafspraken leidt tot daadwerkelijke veranderingen die bijdragen aan passende zorg, verandert de naam van Zinnige Zorg naar ‘Passende zorg verbetertrajecten’.

Tijdlijn

Deze tijdlijn biedt een overzicht van belangrijke stappen in implementatiefase COPD en de daaraan voorafgaande verdiepingsfase.

Betrokken partijen

  • COPD & Astma Huisartsen Advies Groep (CAHAG)
  • Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF)
  • KNMP/SIG long
  • Long Alliantie Nederland (LAN)
  • Longfonds
  • Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG)
  • Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziektes en Tuberculose (NVALT)
  • Nederlandse Vereniging van Praktijkondersteuners (NVvPO)
  • Trimbos-instituut
  • Vereniging van Oefentherapeuten Cesar en Mensendieck (VvOCM)
  • Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN)
  • Zorgverzekeraars Nederland (ZN)

Publicaties