Passende zorg verbetertraject - Baarmoederhalsafwijking CIN (evaluatiefase)

Samen met partijen in de zorg heeft Zorginstituut Nederland onderzocht waar mogelijkheden zijn voor verbeteringen in het zorgtraject voor vrouwen met de baarmoederhalsafwijking CIN. In het najaar van 2019 heeft het Zorginstituut het ‘Verbetersignalement Baarmoederhalsafwijking CIN’ uitgebracht. Hierin staan de afspraken over activiteiten waarmee partijen aan de slag zijn gegaan om de zorg voor vrouwen met de baarmoederhalsafwijking CIN te kunnen verbeteren. Het Zorginstituut heeft de implementatie gevolgd en waar nodig ondersteund. In december 2023 verscheen deel 1 van de evaluatie over de mate waarin verbeteringen zijn doorgevoerd. In 2025 verschijnt deel 2 over de effecten op de zorg voor vrouwen met CIN en de bijbehorende kosten.

Verbetersignalement

In het ‘Verbetersignalement Baarmoederhalsafwijking CIN’ heeft het Zorginstituut samen met patiënten, zorgverleners en andere betrokken partijen in beeld gebracht welke verbeteringen noodzakelijk zijn in het zorgtraject voor vrouwen met de baarmoederhalsafwijking cervicale intra-epitheliale neoplasie (CIN). Zo’n afwijking kan bijvoorbeeld gevonden worden in het uitstrijkje bij het bevolkingsonderzoek. Ook zijn verbeterafspraken gemaakt. De betrokken partijen hebben zich verbonden aan het uitvoeren van deze afspraken.

Verbetersignalement Baarmoederhalsafwijking CIN

Wat gaan vrouwen van de verbeteracties merken?

De benoemde onderwerpen voor verbetering zijn:

  • de richtlijn beter volgen, om de zorg bij de behandeling te verbeteren;
  • de zorg in het vervolgtraject uniformer maken;
  • de vrouw beter informeren om samen te kunnen beslissen.

Resultaten implementatiefase en monitoring

In de implementatiefase organiseerde het Zorginstituut bijeenkomsten met de betrokken partijen. Daar stemden we af hoe partijen de verbeterafspraken zijn gaan uitvoeren en welke acties hiervoor nodig waren. De verslagen van die bijeenkomsten staan in de tijdlijn en in de lijst publicaties op deze pagina. Tijdens de implementatie stuurde het Zorginstituut ook voortgangsrapportages naar de minister. Ook deze staan in de tijdlijn en in de lijst publicaties.

Na de laatste implementatiebijeenkomst in december 2022 zijn er nog 2 publicaties verschenen die bij de implementatiefase horen:

  • Een wetenschappelijk artikel (in het Engels) over de ontwikkeling van een praktijkspiegel die per kliniek inzicht geeft in de gekozen behandelingen, uitkomsten van de behandeling en nazorg bij CIN. Deze praktijkspiegel maakt gebruik van gegevens die al geregistreerd worden en veroorzaakt geen extra registratielast. De spiegelinformatie bestaat uit figuren en tabellen en geeft aan hoe een kliniek presteert ten opzichte van andere klinieken. Naar verwachting gaat de praktijkspiegel een rol spelen in verbeteren van de kwaliteit van zorg en in de evaluatie van de effecten van dit Zinnige Zorg-traject.

Signaleren van over- en onderbehandeling in het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker (Engelstalig document)

  • Een haalbaarheidsstudie naar een landelijke registratie van uitslagen van colposcopie. Dit is een kijkonderzoek van de baarmoederhals. Het advies is om de registratie van colposcopie op te zetten en in de toekomst extra indicatoren over de behandeling van CIN toe te voegen aan de praktijkspiegel.

Haalbaarheidsstudie landelijke registratie colposcopie
Passende zorg verbetertrajecten - Voortgangsrapportage implementatiefase 2023

Rapportages evaluatie

Het Zorginstituut verwacht dat de implementatie van deze verbeteringen een positieve invloed heeft op de kwaliteit van zorg en de gezondheidsuitkomsten voor vrouwen met de baarmoederhalsafwijking CIN. De verwachting is ook dat de verbeteringen leiden tot het vermijden van onnodige kosten. In 2023 hebben we de implementatie van de verbeteracties geëvalueerd. Daarbij zijn we nagegaan hoe betrokken partijen de verbeterafspraken hebben uitgevoerd. De belangrijkste conclusie uit het rapport is dat de betrokken partijen er grotendeels in zijn geslaagd de gemaakte verbeterafspraken uit te voeren.

Evaluatie Passende zorg verbetertraject Baarmoederhalsafwijking CIN - deel 1

Uiterlijk in 2025 volgt deel 2 van de evaluatie met daarin de effecten van de uitgevoerde verbeterafspraken op de zorg voor vrouwen met de baarmoederhalsafwijking CIN en de bijbehorende kosten.

Systematische analyse gynaecologische zorg

Op het gebied van gynaecologische zorg loopt nog een ander Passende zorg verbetertraject, namelijk Bekkenbodemklachten.

Van Zinnige Zorg naar Passende zorg verbetertrajecten

De activiteiten in deze verbetertrajecten zijn onderdeel van de inspanningen van het Zorginstituut Nederland om passende zorg te bevorderen. In het programma ‘Zinnige Zorg’ van Zorginstituut Nederland is de laatste jaren al veel voorwerk gedaan. De verbetersignalementen beschrijven concrete verbeterafspraken over effectieve en kwalitatief goede zorg, die op de juiste plek wordt geleverd en samen met de patiënt tot stand komt. Ook voor preventie is aandacht. Omdat het implementeren van verbeterafspraken leidt tot daadwerkelijke veranderingen die bijdragen aan passende zorg, verandert de naam van Zinnige Zorg naar ‘Passende zorg verbetertrajecten’.

Voor informatie

Hebt u een vraag over het Zinnige Zorg-traject Baarmoederhalsafwijking CIN? Stuur dan een e-mail naar zzgynaecologie@zinl.nl.

Tijdlijn

Overzicht van belangrijke stappen in de evaluatiefase Baarmoederhalsafwijking CIN en de daaraan voorafgaande implementatie- en verdiepingsfase.

Betrokken partijen

  • Federatie Medisch Specialisten (FMS) 
  • Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV)   
  • Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU)
  • Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG)
  • Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ)
  • Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie (NVMM)
  • Nederlandse Vereniging voor Obstetrie & Gynaecologie (NVOG)           
  • Nederlandse Vereniging Voor Pathologie (NVVP)
  • Patiëntenfederatie Nederland
  • Stichting Bekkenbodem4all
  • Stichting Olijf, Netwerk voor vrouwen met gynaecologische kanker
  • Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland: Voortplanting, Obstetrie en Gynaecologie (V&VN VOG)
  • Zelfstandige Klinieken Nederland (ZKN)              
  • Zorgverzekeraars Nederland (ZN) 

Publicaties