Zinnige Zorg - rapport Haalbaarheidsstudie landelijke registratie colposcopie
Dit rapport beschrijft de studie naar de haalbaarheid van een landelijke registratie van colposcopie-uitslagen. Een colposcopie is een kijkonderzoek van de baarmoedermond en speelt een rol bij de beslissing om te behandelen, verder onderzoek te doen of af te wachten bij vrouwen met een baarmoederhalsafwijking. De haalbaarheidsstudie maakt deel uit van de implementatiefase van het project ‘Baarmoederhalsafwijking CIN’, een onderdeel van het programma Zinnige Zorg van het Zorginstituut. De studie is uitgevoerd door partijen die betrokken zijn bij de zorg voor vrouwen bij wie deze afwijking is geconstateerd.
Aanleiding haalbaarheidsstudie: terugdringen overbehandeling
Ontdekking van de baarmoederhalsafwijking CIN begint vaak met een uitstrijkje. Het behandelplan wordt vooral bepaald door onderzoeksuitslagen en de uitslag van de colposcopie, een kijkonderzoek. De uitslagen van de colposcopie staan in het patiëntendossier, maar zijn niet beschikbaar voor landelijk kwaliteitsonderzoek. In het ‘Verbetersignalement Baarmoederhalsafwijking CIN’ uit 2019 is vastgesteld dat een landelijke registratie van deze uitslagen een bijdrage kan leveren aan het beter definiëren van mogelijke overbehandeling van lichte of matig ernstige afwijkingen. Zo wordt ook een bijdrage geleverd aan het terugdringen van mogelijke overbehandeling.
Doel haalbaarheidsstudie: landelijke kwaliteitsregistratie
Met de haalbaarheidsstudie werd geprobeerd een antwoord te vinden op de volgende vraag: is het haalbaar om een uniforme set colposcopie-indicatoren te introduceren en gestructureerd te registreren op alle gynaecologie-afdelingen in Nederland? Het doel van de landelijke registratie colposcopie is om evaluatie mogelijk te maken van mogelijke overbehandeling van baarmoederhalsafwijkingen, in het bijzonder see and treat bij een lichte tot matig ernstige afwijking. Waar nodig kunnen zorgaanbieders dan een kwaliteitsverbetering doorvoeren. Zo draagt de registratie bij aan de cyclus van leren en verbeteren.
Resultaat haalbaarheidsstudie: kwaliteitsverbetering zonder extra regeldruk
De studie laat zien dat landelijk registreren van colposcopie-uitslagen kan bijdragen aan het verbeteren van de kwaliteit van zorg, zonder dat het gynaecologen, verpleegkundig specialisten en laboratoriummedewerkers extra tijd en moeite kost. Voor vrouwen met CIN kan dit leiden tot minder onnodige behandelingen.
Uitleg over haalbaarheidsstudie
De haalbaarheidsstudie begon met een extern literatuuronderzoek naar hoe de colposcopie-uitslag vastgelegd moet worden met het oog op landelijke registratie. Het Cochrane-rapport uit 2021 laat zien dat vastleggen van de colposcopische impressie voldoende is. Bij zo’n impressie beoordeelt de gynaecoloog het totaalbeeld van de baarmoederhals op verschillende mogelijke afwijkingen. In de studie werd vervolgens vastgesteld dat deze uitslag vaak al bij de onderzoeksaanvraag wordt aangeleverd. Maar nu gebruikt iedereen andere woorden om de uitslag te beschrijven. Door uitkomsten in de toekomst overal op dezelfde manier digitaal vast te leggen, is het mogelijk om deze samen met de onderzoeksuitslagen te analyseren. Zo kan het registreren van deze gegevens bijdragen aan het verbeteren van de kwaliteit van zorg, zonder dat het gynaecologen, verpleegkundig specialisten en laboratoriummedewerkers extra tijd en moeite kost. Dit vraagt wel om aanpassing van procedures en software. De betrokken partijen zijn daartoe onder voorwaarden bereid.