GVS-advies cannabidiol (Epidyolex®) als aanvullende behandeling bij 2 ernstige epileptische aandoeningen

Zorginstituut Nederland heeft beoordeeld of het geneesmiddel cannabidiol (Epidyolex®), in combinatie met clobazam, kan worden opgenomen in het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). Cannabidiol kan worden gebruikt bij de behandeling van 2 ernstige epileptische aandoeningen. Een extramuraal geneesmiddel (medicijn uit de apotheek) wordt alleen vergoed uit het basispakket als het is opgenomen in het GVS. Het Zorginstituut adviseert de minister om cannabidiol alleen in het GVS op te nemen, op bijlage 1B, als de prijs van het middel daalt in de onderhandelingen met de fabrikant. De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft in november 2022 besloten ons advies over te nemen.

Update november 2022: cannabidiol per 1 december vergoed

Op basis van het advies van het Zorginstituut heeft de minister van VWS besloten om cannabidiol in combinatie met clobazam op te nemen in het basispakket van de zorgverzekering. De vergoeding geldt vanaf 1 december 2022 voor patiënten vanaf 2 jaar met het syndroom van Lennox-Gastaut (LGS) of het syndroom van Dravet (DS) die onvoldoende reageren op andere behandelopties. Cannabidiol moet bij deze patiënten in ieder geval in combinatie met clobazam worden gebruikt. 
Staatscourant: aanvullende voorwaarde voor vergoeding cannabidiol.

Aandoening waarvoor vergoeding is aangevraagd

Epidyolex® is een drank die 100 mg/ml cannabidiol (CBD) bevat. Vergoeding wordt gevraagd voor patiënten vanaf 2 jaar met het syndroom van Lennox-Gastaut (LGS) of het syndroom van Dravet (DS) die onvoldoende reageren op andere behandelopties. Cannabidiol moet bij deze patiënten in ieder geval in combinatie met clobazam worden gebruikt. LGS en DS zijn beide ernstige epileptische aandoeningen waarbij de klachten zich al op vroege leeftijd presenteren. Bij beide syndromen kan sprake zijn van verschillende types epileptische aanvallen. Daarnaast ervaren patiënten vaak andere problemen, zoals een ontwikkelingsachterstand, gedragsproblemen en geheugenproblemen.

Advies Zorginstituut

Het Zorginstituut concludeert dat de toevoeging van cannabidiol, in combinatie met clobazam, aan de standaardbehandeling een meerwaarde heeft ten opzichte van alleen de standaardbehandeling van LGS en DS bij patiënten vanaf 2 jaar. Behandeling met cannabidiol zorgt ervoor dat patiënten gemiddeld bijna de helft minder epileptische aanvallen hebben. De kosten voor vergoeding van cannabidiol variëren per patiënt van € 30.000 tot € 50.000 per jaar. Het Zorginstituut concludeert dat de prijs van het middel te hoog is vanwege de onzekerheid over de behandeleffecten op de lange termijn. Het advies aan de minister is om cannabidiol alleen in het GVS op bijlage 1B op te nemen als de prijs van het middel minimaal 20% daalt in de onderhandelingen met de fabrikant.

Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS)

Alleen extramurale geneesmiddelen die zijn opgenomen in het GVS worden vergoed vanuit het basispakket. De hoogte van de vergoeding hangt af van de lijst waarop ze worden geplaatst. Onderling vervangbare geneesmiddelen worden geclusterd op bijlage 1A. Hierbij kan een vergoedingslimiet gelden. Unieke geneesmiddelen komen op bijlage 1B. De geneesmiddelen op deze lijst hebben geen vergoedingslimiet. Er kunnen ook nog nadere voorwaarden aan de vergoeding worden gesteld. In dat geval wordt een middel ook op bijlage 2 geplaatst. Voor dit geneesmiddel vraagt de fabrikant plaatsing op lijst 1B.

Bekijk het filmpje voor meer uitleg over hoe wij de beoordeling van geneesmiddelen aanpakken.

Iedereen in Nederland betaalt mee aan de gezondheidszorg. Zorginstituut Nederland waakt erover dat die zorg goed én betaalbaar blijft.

Komt er bijvoorbeeld een nieuw medicijn op de markt, dan beoordelen wij of het vergoed moet worden uit het basispakket. We geven daarover advies aan de minister voor Medische Zorg.

Die beoordeling gaat zo:
Als een medicijn is goedgekeurd kan de fabrikant een aanvraag bij ons doen voor toelating tot het basispakket. Zodra we alle informatie en wetenschappelijke onderzoeken hebben ontvangen, gaan we aan de slag.
We beantwoorden vragen als:

  • Hoe ernstig is de ziekte?
  • Hoe goed werkt het medicijn?
  • Bij welke groep patiënten?
  • En, wat kost het ten opzichte van wat het oplevert voor de patiënt?

Als er al een medicijn voor de ziekte is, dan vergelijken we ze met elkaar.

Soms blijkt tijdens de beoordeling dat er onzekerheid is over hoe lang de ziekte wegblijft. Of dat het niet bij alle patiënten lijkt te werken. We adviseren dan over wie het medicijn moet krijgen.
Soms is het medicijn heel duur. Vergoeding hiervan kan dan ten koste gaan van zorg voor andere patiënten. We adviseren dan om over de prijs te onderhandelen.

Bij de beoordeling betrekken we patiëntenorganisaties, dokters en zorgverzekeraars. En we krijgen advies van twee onafhankelijke commissies:
de Wetenschappelijke Adviesraad en de Adviescommissie Pakket.

We wegen alle feiten en onzekerheden tegen elkaar af in ons advies. De minister besluit uiteindelijk of het medicijn vergoed wordt uit het basispakket.

Zo besteden we het geld voor de zorg, waar iedereen aan meebetaalt, aan goede medicijnen die het geld waard zijn.