Pakketadvies - sluisgeneesmiddel niraparib-abirateron (Akeega®) voor de behandeling van uitgezaaide prostaatkanker
Op verzoek van de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) beoordeelt Zorginstituut Nederland of niraparib-abirateron (Akeega®) vergoed kan worden uit het basispakket van de zorgverzekering. Dit medicijn wordt gebruikt bij de behandeling van bepaalde patiënten met uitgezaaide prostaatkanker. Vanwege de te verwachten hoge kosten heeft de minister niraparib-abirateron voor deze indicatie in de ‘sluis voor dure geneesmiddelen’ geplaatst.
Aandoening waarbij het middel kan worden toegepast
Niraparib-abirateron kan worden toegepast bij de behandeling van volwassen patiënten met uitgezaaide prostaatkanker die niet meer reageren op de gebruikelijke hormoonbehandeling. Dit is het laatste stadium van prostaatkanker. Dit combinatiepreparaat bevat de werkzame stoffen niraparib en abirateron. Door de toevoeging van abirateron is gelijktijdige behandeling met prednison of prednisolon nodig. Het gaat om patiënten met een bepaalde genetische mutatie.
De volledige indicatie waarvoor vergoeding is aangevraagd, is te lezen in het uitklapmenu.
De aandoening en de behandeling
Prostaatkanker ontstaat als cellen in de klierbuisjes van de prostaat zich ongeremd gaan delen. Door de deling van kwaadaardige cellen verandert de structuur van de klierbuisjes. De prostaat kan vergroot zijn en harder aanvoelen.
Bij uitgezaaide prostaatkanker zijn er uitzaaiingen in de lymfeklieren of in andere organen, zoals de botten of onderbuik. De ziekte is dan ongeneeslijk. In het uitgezaaide stadium is de kanker vrijwel altijd hormoongevoelig. Dat wil zeggen dat de tumor het hormoon testosteron nodig heeft om te groeien. Een hormoonbehandeling kan de hoeveelheid testosteron in het bloed verminderen, waardoor de kanker niet of minder groeit. Maar na enkele jaren reageert de tumor niet meer op de hormoonbehandeling en is er sprake van castratieresistente prostaatkanker.
Patiënten met een genetische afwijking in de BReast Cancer-genen (BRCA1/2) hebben een agressiever ziekteverloop en worden vaak vroegtijdig resistent tegen behandelingen.
Niraparib blokkeert een specifiek eiwit dat betrokken is bij DNA-reparatie. Hierdoor kunnen beschadigde tumorcellen zichzelf niet herstellen en gaan ze dood. Abirateron remt de aanmaak van het hormoon testosteron, wat de tumor nodig heeft om te groeien. De combinatie van niraparib en abirateron zorgt ervoor dat de kanker op verschillende manieren wordt aangepakt. Niraparib-abirateron is een combinatiepreparaat waarin de geneesmiddelen niraparib en abirateron zijn verwerkt in 1 pil. Niraparib en abirateron zijn voor andere indicaties als monopreparaat beschikbaar.
Sluis voor dure geneesmiddelen
De minister heeft niraparib-abirateron voor deze indicatie in de 'sluis voor dure geneesmiddelen' geplaatst. Geneesmiddelen die in het ziekenhuis worden gebruikt, noemen we intramurale geneesmiddelen. Nieuwe intramurale geneesmiddelen worden meestal zonder bijzondere afspraken over de prijs of het gebruik toegelaten tot het basispakket van de zorgverzekering. Als nieuwe middelen veel kosten, dan kan de minister van VWS besluiten om deze tijdelijk uit het basispakket te houden en in de ‘sluis voor dure geneesmiddelen’ te plaatsen. Dit betekent dat het middel pas voor vergoeding vanuit het basispakket in aanmerking komt, als:
- het Zorginstituut een positief pakketadvies heeft uitgebracht;
- er afspraken zijn gemaakt voor gepast gebruik;
- de minister een prijsonderhandeling heeft uitgevoerd.
De Wetenschappelijke Adviesraad (WAR) en de Adviescommissie Pakket (ACP) adviseren het Zorginstituut bij het uitbrengen van een pakketadvies. Op basis van de beoordeling stuurt het Zorginstituut een advies aan de minister van VWS. De minister van VWS beslist uiteindelijk of het medicijn wel of kan worden vergoed uit het basispakket van de zorgverzekering.
Voor informatie
Voor informatie over deze beoordeling kunt u een e-mail sturen naar:
Marijke de Vries, secretaris Wetenschappelijke Adviesraad, Commissie Geneesmiddelen (WAR-CG)
E-mail: warcg@zinl.nl
Planning
| Stap in het proces | Datum |
|---|---|
| Aanlevering dossier compleet | 29 november 2023 |
| Start beoordeling dossier | november 2023 |
| Eerste bespreking in de Wetenschappelijke Adviesraad (WAR) | 15 januari 2024 |
| Start technische consultatie | 16-19 januari 2024 |
| Klokstop (max. 3 maanden), aangevraagd door de fabrikant voor het aanleveren van extra informatie. Hierna gaat de beoordeling door het Zorginstituut verder. | |
| Tweede bespreking in de WAR | 13 mei 2024 |
| Bespreking in de Adviescommissie Pakket (ACP) | nog niet bekend |
| Publicatie advies | nog niet bekend |
Betrokken partijen
- Janssen-Cilag
- Nederlandse Vereniging voor Urologie (NVU)
- Nederlandse Vereniging Medische Oncologie (NVMO)
- Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK)
- Patiëntenvereniging Prostaatkankerstichting
- Zorgverzekeraars Nederland (ZN)