Zorginstituut beoordeelt 3 sluisgeneesmiddelen tegen kanker

Drie relatief nieuwe oncolytica zijn door het Zorginstituut beoordeeld voor toelating tot het basispakket. Het gaat om Yescarta®, een immuuntherapie tegen een specifieke lymfeklierkanker, waarvan de kosten van een eenmalige infusie € 327.000 bedragen. Daarnaast gaat het om Kymriah®; een vergelijkbaar kostbaar middel dat ook eenmalig wordt toegediend, en om Verzenios® tegen borstkanker. In alle drie de gevallen zijn het zogenaamde sluismiddelen. Opname in de pakketsluis betekent dat instroom in het basispakket pas kan plaatsvinden na een positief advies van het Zorginstituut én een (eventuele) prijsonderhandeling.

De foto toont een infuus
Beeld: ©Hollandse Hoogte

Yescarta®

Yescarta® is een effectieve immuuntherapie voor bepaalde subgroepen patiënten met lymfeklierkanker - zogenaamd diffuus grootcellig B-cellymfoom; DLBCL en primair mediastinaal grootcellig B-cellymfoom; PMBCL. De overlevingswinst van gemiddeld ruim 11 maanden die het middel mogelijk maakt in vergelijking met de standaardbehandeling is aanzienlijk, zeker gezien de agressiviteit van deze vorm van kanker. Het gaat bij Yescarta® om een in principe eenmalige gentherapeutische behandeling die erop gericht is het eigen immuunsysteem te stimuleren om de kankercellen te herkennen en te elimineren. De therapie is bedoeld voor een subgroep van kankerpatiënten waarbij sprake is van een hoge ziektelast, mede doordat er voor deze subgroep van patiënten geen andere effectieve behandeling meer beschikbaar is.
Er bestaat echter nog onzekerheid over de precieze overleving op de langere termijn. Dit heeft er mede toe geleid dat het Zorginstituut geen betrouwbare inschatting kan maken van de kosteneffectiviteit. Maar de kans is aanzienlijk dat die de referentiewaarde van € 80.000 per QALY (gewonnen levensjaar van goede kwaliteit) zal overschrijden. Het Zorginstituut vindt daarom dat Yescarta® niet opgenomen moet worden in het basispakket, tenzij een lagere prijs overeengekomen wordt. Omdat het een éénmalige behandeling betreft komt daarbij ook een zogenaamde pay for performance-afspraak in aanmerking.
Het Zorginstituut vindt het daarbij belangrijk dat het middel snel beschikbaar komt voor de Nederlandse patiënt, ook gedurende de periode van prijsonderhandeling. Het is positief dat de fabrikant van het product heeft gemeld in de kosten daarvan te zullen voorzien. Omdat de schatting van het aantal patiënten uiteenloopt, heeft het Zorginstituut verschillende scenario’s berekend voor de budgetimpact (nog voor een eventuele prijsonderhandeling). Voor het lage scenario, met 90 patiënten, zijn de meerkosten ten opzichte van behandeling met de bestaande middelen, drie jaar na introductie € 29.3 miljoen. Voor het hoge scenario, met 135 patiënten, komt dit uit op € 43.9 miljoen.

Kymriah®

Kymriah® is ook een middel dat eenmalig wordt toegediend en is ondertussen door het Zorginstituut beoordeeld voor verschillende ziektebeelden/indicaties. Eind vorig jaar oordeelde het Zorginstituut dat het kostbare middel - ruim € 320.000 per patiënt/behandeling - bij zogenaamde acute B cel lymfoblastaire leukemie een therapeutische meerwaarde heeft ten opzichte van de gebruikelijke behandeling, en op grond hiervan in aanmerking komt voor opname in het basispakket.
Het middel zat echter ook in de ‘sluis’ voor een andere indicatie: DLBCL (de specifieke lymfeklierkanker waarvoor Yescarta® ook beoordeeld is). De effectiviteit van Kymriah® bij deze indicatie is nu ook onderzocht en dat brengt in beeld dat een eenmalige infusie van het middel leidt tot een geschatte overlevingswinst van 2,1 maanden ten opzichte van de gebruikelijke behandeling, chemotherapie. De kwaliteit van dit bewijs is echter zeer laag, aangezien het gevonden verschil berust op een indirecte vergelijking met een controlegroep waarvan de patiëntkarakteristieken sterk verschilden. Omdat Kymriah® hier géén betere zorg is dan wat al beschikbaar is (er is sprake van een mogelijk klein effect en veel onzekerheid) adviseert het Zorginstituut om Kymriah® voor het laatst genoemde ziektebeeld niet op te nemen in het basispakket. Vanzelfsprekend kan de fabrikant een nieuw verzoek tot beoordeling indienen als nieuw gepubliceerde gegevens daartoe aanleiding geven.

Verzenios®

Abemaciclib (Verzenios®) is het 3e middel voor hetzelfde type borstkanker dat in de sluis is geplaatst. In de eerdere gevallen (palbociclib en ribociclib) adviseerde het Zorginstituut vorig jaar ze niet te vergoeden vanwege een ongunstige kosteneffectiviteit. Omdat dat ook geldt voor abemaciclib adviseert het Zorginstituut om ook over dit ‘sluismiddel’ afspraken te maken en daarbij aan te sluiten bij de prijsafspraken die reeds voor de andere middelen zijn gemaakt.

Sluis voor dure geneesmiddelen

Nieuwe geneesmiddelen die in het ziekenhuis worden gebruikt, worden in beginsel zonder (prijs-)afspraken toegelaten tot het basispakket, zodat innovatieve zorg snel beschikbaar komt. De minister voor Medische zorg en Sport kan echter besluiten om nieuwe middelen, vanwege de hoge prijs, toch tijdelijk uit het pakket te houden. In de tussentijd kan het Zorginstituut een advies uitbrengen en kan de minister met de fabrikant onderhandelen over de prijs.