Advies clustering van combinatiepreparaten en spookclusters in het GVS (deel 2)

De minister voor Medische Zorg heeft aan Zorginstituut Nederland gevraagd om adviezen over het clusteren van bepaalde (groepen van) onderling vervangbare geneesmiddelen in het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). Het gaat om combinatiepreparaten (geneesmiddelen met meer dan 1 werkzame stof in een vaste combinatie) en de zogenaamde spookclusters (clusters in het GVS die slechts 1 product bevatten). Omdat de vraag van de minister over een groot aantal geneesmiddelen gaat, is het niet haalbaar om in 1 rapport alle geneesmiddelen te bespreken. Daarom adviseert het Zorginstituut de minister in delen.

Adviezen van Zorginstituut Nederland (deel 2)

In dit advies (deel 2) brengen we advies uit over 9 spookclusters. Het gaat hierbij om 7 injecties: Zantac®, Etalpha®, Solu Cortef®, Pneumovax®, Tramal®, Diazepam®, Temgesic®. Daarnaast zullen ook De-Nol® tablet en Tramadol® zetpil worden besproken.

De inhoudelijke bespreking van deze spookmiddelen staat in bijlage 1. Reacties van partijen zijn te vinden in bijlage 2. Op basis van onze beoordelingen komt het Zorginstituut tot de volgende adviezen:

  • Zantac-injectie en De-Nol-tablet kunnen verwijderd worden uit het GVS.
  • Etalpha-, Solu Cortef-, Pneumovax-, Trama-l en Temgesic-injecties: deze middelen kunnen op bijlage 1B van de Rzv worden geplaatst.
  • Tramadol-zetpil kan worden verplaatst naar het cluster 0N02AXAO V van bijlage 1A van de Rzv.
  • Diazepam-injectie (DDD 10 mg parenteraal) kan op bijlage 1A blijven staan. Dit middel kan samen met Temesta-injectie (lorazepam, DDD 2,5 mg parenteraal) in een nieuw te vormen cluster worden ondergebracht.

Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS)

Een extramuraal geneesmiddel (geneesmiddel op recept van een arts verkrijgbaar bij de apotheek) wordt alleen vergoed als het is opgenomen in het GVS. De hoogte van de vergoeding hangt af van de lijst waarop deze middelen worden geplaatst. Onderling vervangbare geneesmiddelen worden in 1 cluster geplaatst op bijlage 1A. Hierbij kan een vergoedingslimiet gelden. Elk cluster bevat tenminste 1 betalingsvrij geneesmiddel. Unieke geneesmiddelen komen op bijlage 1B. De geneesmiddelen op deze lijst hebben geen vergoedingslimiet.

Aanleiding voor het verzoek van de minister om een advies over combinatiepreparaten en spookclusters is het voorgenomen besluit om het GVS te moderniseren. Dit verzoek is een voorbereiding op dit besluit.

Combinatiepreparaten

Combinatiepreparaten (geneesmiddelen met meer dan 1 werkzame stof in een vaste combinatie) werden tot nu toe vaak in een Y-cluster of op bijlage 1B van het GVS geplaatst. De vergoedingslimieten van de combinatiepreparaten werden tot nu toe anders berekend dan de vergoedingslimieten van de monopreparaten.

Met de modernisering van het GVS wil het ministerie van VWS de gebruikelijke rekensystematiek voor geneesmiddelen in het GVS ook toepassen op combinatiepreparaten. Het uitgangspunt hierbij is dat er na herberekening van de vergoedingslimieten ook bij de combinatiepreparaten tenminste 1 bijbetalingsvrij middel beschikbaar komt.

Om de reguliere rekensystematiek te kunnen gebruiken voor combinatiepreparaten, moeten deze middelen eerst daadwerkelijk in 1 cluster geplaatst worden. De minister voor Medische Zorg verzocht het Zorginstituut daarom te adviseren welke combinatiepreparaten in het GVS met elkaar geclusterd kunnen worden en welke niet. De minister heeft gevraagd daarbij aandacht te besteden aan de geneesmiddelen tegen hiv en hepatitis C, die een uitzonderingspositie hebben in het GVS.

Spookclusters

Spookclusters zijn clusters op bijlage 1A waarin slechts 1 product zit, soms met een bijbetaling. VWS overweegt om spookclusters in het GVS op te heffen door de middelen zo mogelijk te clusteren. Dat kan als ze onderling vervangbaar zijn met andere middelen. De minister heeft het Zorginstituut gevraagd te adviseren over de onderlinge vervangbaarheid van producten die op dit moment in een spookcluster zitten.

Vervolg

In juni/juli 2022 volgt deel 3 over de resterende combinatiepreparaten. In 2023 volgt deel 4.