Financiering Zvw en Wlz - verdelen van de premiegelden over zorgverzekeraars

Zorginstituut Nederland speelt een onmisbare rol bij de uitvoering van de financiering en het (solidair) en betaalbaar houden van zorg in Nederland. We beheren het Zorgverzekeringsfonds (Zvf) voor de Zorgverzekeringswet (Zvw) en het Fonds langdurige zorg (Flz) voor de Wet langdurige zorg (Wlz). Zorgverzekeraars, zorgkantoren en zorginstellingen krijgen geld uit deze fondsen om zorg te kunnen regelen.

Fondsbeheer: Zorgverzekeringsfonds (Zvf) en Fonds langdurige zorg (Flz)

Het Zorginstituut speelt een belangrijke, rol bij geldstromen die omgaan in de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de Wet langdurige zorg (Wlz). Met de financiële taken draagt het Zorginstituut bij aan een goed werkend en betaalbaar zorgstelsel voor iedereen.

  • Het beheer van het Zorgverzekeringsfonds (Zvf) en het Fonds langdurige zorg (Flz). Zorgverzekeraars, zorgkantoren en zorginstellingen krijgen de kosten van zorg uit het basispakket en van de langdurige zorg hieruit vergoed.  
  • Het innen van alle inkomensafhankelijke premies en bijdragen die burgers, werkgevers en uitkeringsinstanties betalen aan de belastingdienst en het CAK.
  • Het bepalen en verstrekken van premies en bijdragen aan alle zorgverzekeraars (risicoverevening).
  • Het bevoorschotten van het CAK vanuit het fonds langdurige zorg, zodat het CAK in opdracht van de Zorgkantoren de WLZ zorginstellingen kan betalen.
  • Het verstrekken van beheerskostenbudgetten aan zorgkantoren voor de bekostiging van organisatie van de langdurige zorg.
  • Het verstrekken van beheerskostenbudgetten aan zorgverzekeraars voor verzekerden tot 18 jaar.
  • Bevorderen van de doelmatige en rechtmatige uitvoering van de Wlz door de Wlz-uitvoerders en het CAK.
  • Het (financieel) uitvoeren van verschillende subsidieregelingen.  
  • Het in kaart brengen van de omvang en rechtmatigheid van de geldstromen binnen deze 2 fondsen.
  • Het jaarlijks publiceren van het Financieel Jaarverslag Fondsen. Hierin leggen we verantwoording af over het beheer van de fondsen, onder meer aan het ministerie van VWS en De Nederlandsche Bank.

Risicoverevening: Compensatie voor risicovolle verzekerden

Het beroep dat burgers op zorg doen, is niet evenredig verdeeld. Zo maakt een vrouw van 91 jaar, die in een verpleeghuis woont, aan de ziekte Parkinson lijdt en diabetes heeft, gemiddeld meer kosten voor zorg dan een gezonde student van 19 jaar. Toch zijn zorgverzekeraars wettelijk verplicht hen beiden voor hetzelfde bedrag een basisverzekering aan te bieden.

Zorgverzekeraars hebben een acceptatieplicht. Dat betekent dat zij niemand mogen weigeren voor de basisverzekering. Om ervoor te zorgen dat verzekeraars met veel verzekerden uit risicogroepen (zoals bijvoorbeeld ouderen en chronisch zieken) aan deze plicht kunnen blijven voldoen, voert Zorginstituut Nederland de risicoverevening uit. Elke zorgverzekeraar wordt gecompenseerd voor de kosten die zij gemiddeld maken voor hun risicovolle verzekerden. Het Zorginstituut gebruikt hiervoor het zogeheten ‘vereveningsmodel’, dat door de minister wordt vastgesteld. In de brochure 'Het risicovereveningssysteem van de Zorgverzekeringswet'  staat hoe de verevening precies werkt.

Uitvoering risicoverevening door het Zorginstituut

  • Berekenen van de jaarlijkse bijdragen aan de budgetten van zorgverzekeraars.
  • Herberekening van deze budgetten op basis van de door de zorgverzekeraars verstrekte actuele gegevens.
  • Geven voorlichting aan zorgverzekeraars over de risicoverevening.
  • Informeren van zorgverzekeraars over de regels waaraan ze moeten voldoen bij hun verantwoording en informatievoorziening.
  • Op verzoek van het ministerie van VWS adviseren over verbeteringen van de vereveningssystematiek.

Ontwikkeling in zorgkosten - onderzoek en analyse

Dankzij de rol als fondsbeheerder is het Zorginstituut de bron voor de officiële financiële cijfers over verzekerde zorg in Nederland. Door inzichten uit het fondsbeheer en de cijfers te combineren met ‘big data’ en zorginhoudelijke inzichten, maken wij de hoogste kwaliteit analyses over zorgkostenontwikkelingen. Met onderzoeken naar ontwikkelingen in zorgkosten, die wij vaak in samenwerking met andere overheidspartijen uitvoeren, stellen wij beleidsmakers in staat het zorgbeleid dusdanig vorm te geven dat de betaalbaarheid van de zorg wordt behouden.