Voorwaardelijke toelating geïntensifieerde, alkylerende chemotherapie met autologe stamceltransplantatie voor behandeling van stadium III BRCA1-like borstkanker
Geïntensifieerde, alkylerende chemotherapie met autologe stamceltransplantatie als neo-adjuvante en adjuvante behandeling voor jonge (18 - 65 jaar) stadium III BRCA1-like borstkankerpatiënten is vanaf 1 januari 2017 voorwaardelijk toegelaten tot het basispakket van de Zvw voor een periode van 8 jaar. De voorwaarde is dat patiënten deelnemen aan onderzoek naar de (kosten)effectiviteit van geïntensifieerde alkylerende chemotherapie met autologe stamceltransplantatie.
De aandoening en behandeling
Van alle borstkankerpatiënten heeft ongeveer 7,5% BRCA1-like borstkanker. BRCA1-like borstkanker is een zeer agressieve vorm van borstkanker die vooral voorkomt bij relatief jonge vrouwen. In Nederland worden jaarlijks 90-120 vrouwen van 65 jaar of jonger gediagnosticeerd met stadium III BRCA1-like borstkanker. De prognose van deze vorm van borstkanker is slecht: bij deze patiëntengroep is de kans om binnen 10 jaar te overlijden rond 60%.
De standaard (neo-)adjuvante systemische behandeling bij stadium III BRCA1-like borstkanker is standaard chemotherapie. De winst van deze toxische (neo-)adjuvante behandeling lijkt zeer beperkt en er zijn aanwijzingen dat (neo-)adjuvante systemische behandeling met geïntensifieerde alkylerende chemotherapie met autologe stamceltransplantatie (ASCT) een gunstiger effect heeft op de 10-jaarsoverleving dan de standaard (neo-)adjuvante behandeling (standaard chemotherapie).
Onderzoek
Het hoofdonderzoek (Subito studie) betreft een internationaal, multicenter, niet geblindeerd, gerandomiseerd onderzoek waarin de (kosten)effectiviteit van geïntensifieerde alkylerende chemotherapie (cyclofosfamide-thiotepa-carboplatine) met autologe stamceltransplantatie wordt vergeleken met de in 2022 verwachte standaardbehandeling* bij jonge (18-65 jaar) stadium III BRCA1-like borstkankerpatiënten. In dit hoofdonderzoek worden de te onderzoeken behandeling en de standaardbehandeling neo-adjuvant ingezet. Na de neo-adjuvante behandeling (zowel de te onderzoeken behandeling als de standaardbehandeling) worden de patiënten geopereerd en zo nodig bestraald. Indien na de operatie resterend tumorweefsel wordt gevonden, wordt de patiënt eerst een half jaar met capecitabine behandeld alvorens overgegaan wordt op de bestraling.
Aan het (internationale) hoofdonderzoek zullen 174 patiënten (18 tot en met 65 jaar, uit Nederland en Frankrijk) met BRCA1-like stadium III borstkanker deelnemen. Alleen patiënten met een ECOG performance status van 0 of 1 mogen deelnemen aan het onderzoek. De verwachting van de onderzoeksgroep is dat 108 patiënten in Nederland deelnemen aan het onderzoek, waarvan ongeveer 54 patiënten behandeld worden met neo-adjuvante geïntensifieerde alkylerende chemotherapie met autologe stamceltransplantatie. Er is sprake van een klinisch relevant effect als deze behandeling een zeer grote verbetering (HR = 0,35) op de 10-jaarsoverleving laat zien ten opzichte van de neo-adjuvante standaardbehandeling. De secundaire uitkomstmaten zijn onder meer:
- Recidiefvrije overleving;
- Gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven;
- Veiligheid;
- Neuro-cognitieve klachten;
- Functioneren;
- Kosteneffectiviteit.
Er is een nevenonderzoek gestart dat qua opzet vergelijkbaar is met de interventie-arm van het hoofdonderzoek. Aan het nevenonderzoek kunnen ook patiënten deelnemen die al geopereerd zijn en in aanmerking komen voor een adjuvante behandeling.
* De standaard (neo)-adjuvante behandeling is chemotherapie. Op dit moment loopt echter een fase II onderzoek (NCT02032823) naar de effectiviteit van de toediening van olaparib bij patiënten met borstkanker die de behandeling met chemotherapie hebben afgerond. De beroepsgroep en onderzoekers verwachten op basis van de op dit moment beschikbare gegevens dat in 2022 de standaard (neo-)adjuvante behandeling chemotherapie + olaparib zal zijn. Patiënten die deelnemen in de controle-arm van het hoofdonderzoek krijgen na hun behandeling met neo-adjuvante chemotherapie en de operatie een vervolgbehandeling met off-label olaparib aangeboden.
Deelnemende Nederlandse behandelcentra
- Academisch Ziekenhuis Leiden
- Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis
- Erasmus Medisch Centrum
- Maastricht Universitair Medisch Centrum
- Medisch Spectrum Twente
- Radboud Medisch Centrum
- Universiteit Medisch Centrum Groningen
- Universitair Medisch Centrum Utrecht
- Vrije Universiteit Medisch Centrum
Kijk voor meer informatie over het hoofdonderzoek op de website over de Subito studie.
Laatste 6 maanden van een voorwaardelijke toelatingstraject
Zorg wordt alleen vergoed vanuit het basispakket, als het ten minste even effectief is als de gebruikelijke zorg in Nederland. Oftewel de zorg moet voldoen aan de ‘stand van de wetenschap en praktijk’.
Nadat het onderzoek, gekoppeld aan een VT-traject, is afgerond, neemt het Zorginstituut voor het einde van de voorwaardelijke toelating een standpunt in over de vraag of de interventie voldoet aan ‘de stand van de wetenschap en praktijk’. Is dit het geval, dan wordt de interventie onderdeel van het basispakket. Is dit niet het geval, dan mag de interventie niet meer uit het basispakket worden vergoed. De minister wordt hierover geïnformeerd.
Voor informatie
Vragen over dit voorwaardelijke toelatingstraject kunt u per e-mail stellen aan:
Hedi Schelleman
E-mail: HSchelleman@zinl.nl
Planning
| Stap in het proces | Datum |
|---|---|
| Looptijd Voorwaardelijke Toelating | 1 januari 2017 - 1 januari 2025 |
| Beoordeling 'stand van de wetenschap en praktijk' | juli 2024 - december 2024 |
| Publicatie standpunt | december 2024 |
Betrokken partijen
- Borstkankervereniging Nederland (BVN)
- Leven met kanker
- Nederlandse Vereniging voor Medische Oncologie (NVMO)
- Patiëntenfederatie Nederland
- Stichting Hemato-Oncologie voor Volwassenen Nederland (HOVON)
- Zorgverzekeraars Nederland (ZN)