Zinnige Zorg - Verbetersignalement Perceptieve slechthorendheid bij volwassenen
Zorginstituut Nederland heeft samen met patiëntenorganisaties, zorgverleners, zorgaanbieders en zorgverzekeraars vastgesteld dat verbeteringen nodig zijn in het zorgtraject voor volwassenen met perceptieve slechthorendheid. Dit is een vorm van slechthorendheid die wordt veroorzaakt door schade aan het binnenoor. Het ‘Verbetersignalement Perceptieve slechthorendheid bij volwassenen - Onderweg naar passende hoorzorg’ beschrijft de verbetermogelijkheden en de afspraken die partijen hebben gemaakt voor de verbetering van de hoorzorg. Het Zorginstituut roept alle betrokken partijen op om gezamenlijk in te zetten op passende hoorzorg.
Aanleiding: slechthorendheid is groeiend maatschappelijk probleem
Op dit moment heeft ongeveer 1 miljoen Nederlanders te maken met slechthorendheid. De meesten van hen hebben last van perceptief gehoorverlies, dat ontstaat door schade aan het binnenoor. Hierdoor worden signalen die nodig zijn om te horen niet goed doorgegeven aan de hersenen. In 2030 zijn er naar verwachting ongeveer 1,7 miljoen slechthorenden in Nederland. Slechthorendheid heeft vaak een grote impact op het leven van mensen. Het zorgt ervoor dat ze minder goed kunnen meekomen in het dagelijks leven. De toename van het aantal mensen met slechthorendheid, en de gevolgen daarvan, vormen een groeiend maatschappelijk probleem.
Dit verbetersignalement is een vervolg op het screeningsrapport Systematische analyse Oor- en gehoorklachten.
Verbeterpunten en verwachte resultaten
Slechthorenden krijgen op dit moment niet de zorg die zij nodig hebben om goed mee te komen in de maatschappij. Het verbetersignalement beschrijft welke onderdelen van de zorg voor volwassenen met perceptieve slechthorendheid niet voldoende worden nageleefd in de praktijk. Daarom zetten we in op verbetering bij 3 thema’s:
- Meer integrale en persoonsgerichte hoorzorg, die kan bestaan uit de inzet ‘op maat’ van 3 componenten:
- technische compensatie van het gehoorverlies met bijvoorbeeld een hoortoestel;
- psychosociale hulpverlening;
- zorg voor de verbetering van communicatie, zoals communicatietraining, het leren van liplezen of met ondersteunende gebaren.
- Verbeteren van de hoorhulpmiddelenzorg, met betere afspraken over het proces rondom de aanschaf, het instellen, evalueren en de nazorg van hoortoestellen. Zo kunnen verzekerden een geschikt hoortoestel vinden binnen de basisverzekering én bijbehorende zorg en nazorg krijgen.
- Verbeteren van de voorlichting die slechthorenden nodig hebben, zodat zij goed geïnformeerde keuzes kunnen maken en zelf actief om hulp kunnen vragen.
De verwachte resultaten van deze verbeteringen voor volwassenen met perceptieve slechthorendheid zijn dat mensen:
- hoorzorg krijgen die aansluit bij hun individuele behoeften en mogelijkheden;
- vaker een geschikt hoortoestel kunnen vinden binnen de basisverzekering;
- betere voorlichting ontvangen, waardoor ze beter geïnformeerde keuzes kunnen maken;
- beter functioneren en meekomen in de maatschappij.
De volgende stap: implementatiefase
Het verbetersignalement beschrijft een aanpak voor meer dan 20 verbeteracties. De betrokken partijen in de zorg gaan hiermee aan de slag, veelal via bestaande initiatieven. Het Zorginstituut monitort de uitvoering van gemaakte afspraken, vraagt halfjaarlijks voortgangsrapportages op en koppelt de resultaten terug aan de partijen. Ook rapporteert het Zorginstituut hierover jaarlijks aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).
Reikwijdte van het verbetersignalement
Dit verbetersignalement richt zich op de verzekerde zorg: zorg die wordt vergoed vanuit het basispakket van de zorgverzekering. In dit verbetersignalement gaat het specifiek om volwassenen met matige tot ernstig perceptief gehoorverlies, omdat daar de meeste impact van verbeteringen wordt verwacht. Preventie van gehoorverlies valt niet onder de reikwijdte van dit verbetersignalement, omdat dat valt onder collectieve preventie en niet onder de zorg die wordt vergoed vanuit de Zorgverzekeringswet (Zvw).
Van Zinnige Zorg naar Passende zorg verbetersignalementen
De activiteiten in deze verbetertrajecten zijn onderdeel van de inspanningen van het Zorginstituut Nederland om passende zorg te bevorderen. In het programma ‘Zinnige Zorg’ van Zorginstituut Nederland is de laatste jaren al veel voorwerk gedaan. De verbetersignalementen beschrijven concrete verbeterafspraken over effectieve en kwalitatief goede zorg, die op de juiste plek wordt geleverd en samen met de patiënt tot stand komt. Ook voor preventie is aandacht. Omdat het implementeren van verbeterafspraken leidt tot daadwerkelijke veranderingen die bijdragen aan passende zorg, verandert de naam van Zinnige Zorg naar ‘Passende zorg verbetertrajecten’.