Kosten van zorg blijven stijgen: cijfers 3e kwartaal 2019

De totale zorguitgaven van het basispakket (Zorgverzekeringswet, Zvw) stijgen voor geheel 2019 naar verwachting met € 1,730 miljard ten opzichte van 2018. In het 3e kwartaal zijn de kosten verder toegenomen met € 86 miljoen. Dit blijkt uit de ZorgCijfers Monitor, een publicatie van Zorginstituut Nederland over de kwartaalcijfers voor het basispakket en de langdurige zorg. In de langdurige zorg stijgen de kosten tot en met het 3e kwartaal met 1,394 miljard euro (9,1 %) in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar.

De foto toont een vrouw in gesprek met haar huisarts
Beeld: ©Hollandse Hoogte/ANP

Gehanteerde methodieken kostenramingen

Zorgverzekeraars rapporteren elk kwartaal aan het Zorginstituut welke kostenontwikkeling zij verwachten voor zorg die via de basisverzekering wordt vergoed. De ramingen in hun kwartaalstaten hebben betrekking op het hele jaar. Zorgkantoren hanteren een andere methodiek en geven op basis van hun kwartaalstaten voor de langdurige zorg geen verwachting voor heel 2019. Voor alle gerapporteerde bedragen geldt dat deze nog naar boven of naar onderen kunnen worden bijgesteld.

Basispakket: kostenstijging zet minder snel door

De verwachte kostenstijging van het basispakket in het derde kwartaal van 2019 valt 0,2% lager uit dan in het 2e kwartaal. Op basis van de cijfers van het 1e half jaar, werd nog uitgegaan van een verwachte kostenstijging van het basispakket van 4,1% ten opzichte van 2018. De derdekwartaalcijfers laten een verwachte stijging zien van 3,9%: van € 44,448 miljard naar € 46,178 miljard.

Zorg dichterbij patiënt en btw-verhoging

De opvallendste kostenstijgingen in het basispakket komen in het 3e kwartaal op conto van de huisartsenzorg, de hulpmiddelenzorg, de extramurale farmaceutische zorg*, de mondzorg, het ziekenvervoer en de ggz. De stijging in de huisartsenzorg (€ 207 miljoen) is het gevolg van het streven om zorg dichterbij de patiënt te organiseren, zoals is overeengekomen in het Hoofdlijnenakkoord Huisartsenzorg. Ook in het 3e kwartaal wordt de kostenstijging voor de (extramurale) farmaceutische zorg (€ 210 miljoen) en de hulpmiddelenzorg (€ 81 miljoen) grotendeels veroorzaakt door de verhoging van het lage btw-tarief van 6% naar 9% per 1 januari 2019.
Een andere opvallende stijger is het ziekenvervoer. De kosten hiervan nemen in 2019 met 9,6% toe ten opzichte van vorig jaar, voornamelijk als gevolg van een ruimere vergoeding voor zittend ziekenvervoer sinds 1 januari 2019.

Є 99 miljoen meer voor specialistische ggz zonder verblijf

In de ggz is de verwachte kostenstijging in absolute bedragen dit jaar het grootst in de specialistische ggz zonder verblijf: € 99 miljoen. Een mogelijke oorzaak is dat er meer financiële ruimte wordt gegeven voor de gecontracteerde zorg. Ook zien zorgverzekeraars de kosten voor niet-gecontracteerde zorg stijgen.

Langdurige zorg: toenemende vraag naar ouderenzorg

De kosten van langdurige zorg stijgen tot en met het derde kwartaal 2019 met 9,1% in vergelijking met de eerste 3 kwartalen van 2018. De stijging wordt voornamelijk veroorzaakt door de toename van de vraag naar met name ouderenzorg. Zowel de kosten van zorg in een zorginstelling als die van zorg die thuis wordt aangeboden, nemen toe. De minister van VWS heeft het Wlz-uitgavenplafond voor langdurige zorg in de loop van 2019 tweemaal verruimd tot inmiddels € 23,4 miljard.

Over het Zorginstituut

Zorginstituut Nederland zet zich ervoor in dat alle 17 miljoen Nederlanders toegang hebben tot kwalitatief goede en betaalbare zorg. Het Zorginstituut is onder andere verantwoordelijk voor het beheer van het Zorgverzekeringsfonds en het Fonds langdurige zorg, waaruit de betalingen aan zorgverzekeraars, zorgkantoren en zorginstellingen worden gedaan. Van zorgverzekeraars en zorgkantoren ontvangt het Zorginstituut de kwartaalstaten en declaratiegegevens van verzekerde zorg. Het Zorginstituut maakt op basis hiervan analyses over kostenontwikkelingen in de zorg.

* Dit betreft (extramurale) geneesmiddelen en preparaten die onder andere via apotheekhoudende huisartsen, apotheken en drogisterijen worden verstrekt.