Rapport evaluatieonderzoek regionale samenwerking in VSV’s
Regionale samenwerking in Verloskundige Samenwerkingsverbanden (VSV’s) is een belangrijk onderdeel van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg. Daarom heeft organisatieadviesbureau Berenschot in opdracht van het Zorginstituut in 2020 een onderzoek uitgevoerd naar de regionale samenwerking in VSV’s. Het onderzoek startte in juni 2020 en is in januari 2021 afgerond. Dit rapport ‘Samen (net)werken in de zorg: doorbreken van patronen’ bevat de resultaten.
Achtergrond en doel van het onderzoek
Samenwerking en netwerkvorming in VSV’s is een belangrijk onderdeel van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg (ZIG). De doorzettingsmacht waarmee het Zorginstituut deze standaard in 2016 heeft vastgesteld was vooral gericht op het stimuleren van deze samenwerking. Na ruim 4 jaar heeft het Zorginstituut een evaluatieonderzoek laten uitvoeren om inzicht te krijgen in hoeverre deze samenwerking tot stand is gekomen, en welke omgevingsfactoren hierbij een rol hebben gespeeld. In opdracht van het Zorginstituut heeft adviesbureau Berenschot in 2020 dit onderzoek uitgevoerd. In totaal zijn 16 VSV’s verspreid over Nederland in 1 of 2 rondes geïnterviewd.
Resultaten van het onderzoek
Berenschot signaleert dat het rapport 'Een goed begin' (2009) en de 'Zorgstandaard Integrale Geboortezorg' (ZIG, 2016) de ontwikkeling van de samenwerking en netwerkvorming in VSV’s hebben versneld. VSV’s willen zich verder doorontwikkelen, maar lopen in hun ontwikkelproces tegen barrières aan waar zij in de praktijk wisselend effectief mee omgaan. Van de onderzochte VSV’s bevindt een enkeling zich nog in fase 1: het vormgeven van praktische en inhoudelijke samenwerking op de werkvloer - met barrières op het niveau van monodisciplinaire zorgorganisatie. Het gros bevindt zich in fase 2 en 3: vormgeven van structurele, inhoudelijke en bestuurlijke netwerksamenwerking. De ervaren belemmeringen liggen hier op regionaal niveau en binnen hun eigen invloedssfeer. Enkele VSV’s hebben fase 4 en 5 bereikt en opereren als één netwerk of integrale geboortezorg organisatie (IGO). Zij ervaren barrières vooral op het niveau van landelijk opererende en belangenbehartigende partijen en daarmee buiten hun directe invloedssfeer. Tegelijkertijd formuleren VSV’s op regionaal niveau de doelen van hun samenwerking (in termen van medische uitkomsten) zelden systematisch. Daardoor monitoren zij het bereiken ervan niet.
Het vervolg: aanbieding aan CPZ en agendering
De pdf bevat ook de brief waarmee we dit rapport hebben aangeboden aan het College Perinatale Zorg (CPZ). Dit is de netwerkorganisatie waarin alle betrokken partijen in de geboortezorg zijn vertegenwoordigd. In deze brief agendeert het Zorginstituut de verbetering van de kwaliteit van de geboortezorg in Nederland. Wij vragen alle betrokken partijen om hun verantwoordelijkheid te nemen en daar waar nodig hun rol te pakken in de verbetering van de kwaliteit van de Nederlandse geboortezorg.