Verduidelijking Zorginstituut: zorg voor kwetsbare ouderen thuis in een complexe zorgsituatie

In Nederland wonen veel kwetsbare ouderen nog thuis. Zij hebben vaak zorg op maat nodig zoals die beschreven is in de handreiking ‘Kwetsbare ouderen thuis’ uit 2019. De toepassing van deze handreiking in de praktijk is lastig. Kwetsbare ouderen die thuis wonen, bevinden zich soms een complexe zorgsituatie. Dat komt omdat ze zorg nodig hebben waarvan de onderdelen onder verschillende wetten vallen. Die wetten zijn de Zorgverzekeringswet (Zvw), de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de Wet langdurige zorg (Wlz). Daardoor is het onduidelijk hoe deze zorg betaald moet worden. Om een einde te maken aan die onduidelijkheid, licht het Zorginstituut in een notitie toe uit welke onderdelen de zorg voor kwetsbare ouderen thuis bestaat, wie ervoor in aanmerking komt en of de zorg in het basispakket zit. Hiermee verbetert het Zorginstituut de toegankelijkheid en kwaliteit van deze zorg.

Conclusies

Het Zorginstituut heeft de notitie gemaakt op verzoek van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. In de notitie staan de volgende conclusies:

  • De zorg voor kwetsbare ouderen die thuis wonen, is reguliere (gebruikelijke) zorg en moet worden vergoed uit het basispakket. Het gaat daarbij om de zorg zoals die in de handreiking uit 2019 is beschreven. Dat wil zeggen: multidisciplinaire zorg die proactief en persoonsgericht is en in samenhang wordt geleverd. Dat houdt in dat bij de zorg voor kwetsbare ouderen thuis naast de huisarts vaak een fysiotherapeut, diëtist, apotheker en andere zorgverleners zijn betrokken. Zij werken nauw samen bij het stellen van de diagnose, het maken van een zorg- of behandelplan dat is afgestemd op de behoeften van de oudere, en de evaluatie daarvan.
  • De activiteiten die nodig zijn voor afstemming en coördinatie van de zorg voor kwetsbare ouderen thuis, moeten ook worden vergoed uit het basispakket. 
  • Het aantal kwetsbare ouderen dat in aanmerking komt voor deze zorg, is ongeveer 10-20 patiënten per huisartspraktijk. Dit aantal komt uit een onderzoek naar thuiswonende ouderen door het Amsterdam UMC. 
  • Er zijn duidelijke aanwijzingen dat de zorg voor kwetsbare ouderen thuis een meerwaarde heeft.