Reguliere zorgkosten stijgen weer na coronadip

In 2020 is er door de coronapandemie veel reguliere zorg stil komen te liggen. Het lijkt erop dat de reguliere zorg in 2021 weer aan het herstellen is. Waar in 2020 de reguliere zorgkosten in de Zorgverzekeringswet (Zvw) met 4,4% daalden ten opzichte van 2019, stijgen de reguliere zorgkosten in 2021 weer met 9,4% ten opzichte van 2020. De totale kosten in de Zvw komen in 2021 uit op € 48,3 miljard. Dat blijkt uit de voorlopige cijfers van de ZorgCijfers Monitor over het tweede kwartaal van 2021 van Zorginstituut Nederland.

Nieuwsbericht Zorgcijfers Monitor, oktober 2021
Beeld: ©Hollandse Hoogte/ANP

Kosten extramurale geneesmiddelen dalen door ‘Wgp-effect’

De meeste zorgsectoren laten weer een kostenstijging zien in lijn met voorgaande jaren. De kosten in de medisch-specialistische zorg stijgen met € 980 miljoen (3,9%). Hieronder vallen ook de geneesmiddelen die onderdeel zijn van een behandeling in het ziekenhuis (intramurale geneesmiddelen). De kosten van geneesmiddelen die op doktersrecept zijn op te halen bij de apotheek (extramurale geneesmiddelen) lijken achter te blijven en tonen een opvallende daling van € 121 miljoen (2,4%). Ruim € 100 miljoen van deze daling valt te verklaren door het ‘Wgp-effect’ (Wgp: Wet geneesmiddelenprijzen). Voor het bepalen van de prijzen van geneesmiddelen in Nederland wordt gekeken naar de geneesmiddelenprijzen in verschillende andere landen. In deze prijsvergelijking met andere landen is Duitsland vervangen door Noorwegen. Doordat de geneesmiddelenprijzen in Noorwegen lager liggen dan in Duitsland, zijn de prijzen van sommige geneesmiddelen in Nederland ook gedaald.

Een aannemelijke verklaring voor de overige € 21 miljoen van de kostendaling in de extramurale geneesmiddelenzorg is de coronapandemie. Tijdens de coronapandemie gingen minder mensen naar de huisarts of het ziekenhuis en daardoor waren er ook minder nieuwe gebruikers van geneesmiddelen.

Effect vaccineren te zien in dalende coronakosten

Door de coronapandemie waren er in 2020 veel extra zorgkosten. In 2021 dalen deze extra zorgkosten naar verwachting met € 369 miljoen (27,6%). In totaal komt dit uit op € 970 miljoen aan extra zorgkosten door corona in 2021. De dalende kosten lijken een indirect gevolg van het vaccineren. Er gaan minder coronapatiënten naar het ziekenhuis en de ligduur per patiënt is afgenomen.

Kostenstijging langdurige zorg

In het eerste halfjaar van 2021 stijgen de kosten in de langdurige zorg met € 1,1 miljard (10,0%) vergeleken met dezelfde periode in 2020. Dat komt neer op een totaal van € 12,4 miljard. De kostenstijging lijkt erg fors, maar dat beeld is vertekend. Door uitgevallen zorg door corona waren de kosten ongewoon laag in de eerste helft van 2020. Vergeleken met het eerste half jaar van 2019, is er een gemiddelde groei van 3,9% per jaar. De stijging wordt deels veroorzaakt doordat bepaalde GGZ-vormen per 1 januari 2021 vanuit de basisverzekering en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) zijn overgeheveld naar de langdurige zorg. Ook loon- en prijsstijgingen spelen een rol in de kostenstijging in de Wlz.