Factsheet Meerzorgkosten

Sinds 2015 zien we een stijging van het aantal cliënten in de gehandicaptenzorg dat gebruikmaakt van meerzorg. Daarom heeft Zorginstituut Nederland samen met de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) de meerzorgkosten van 2019 tot 2021 onderzocht. Hiermee willen we duidelijkheid krijgen of de betaalbaarheid en toegankelijkheid van de meerzorgregeling in het geding is. De resultaten bevatten aanknopingspunten voor de NZa en het Zorginstituut om met veldpartijen op zoek te gaan naar oplossingen.

Meerzorgregeling: extra ruimte voor passende zorg

Bij zorg vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz) bepaalt het zorgprofiel van een cliënt hoeveel zorg mogelijk is. Welk zorgprofiel bij iemand past, hangt af van diens geïndiceerde zorgprofiel: de aandoening of beperking die iemand heeft. Denk aan cliënten met een meervoudige beperking of zeer moeilijk te behandelen gedragsproblematiek. De hoeveelheid zorg die hoort bij het zorgprofiel is soms niet genoeg. Meerzorg geeft dan extra ruimte om passende zorg te organiseren. Meerzorg wordt vaak gebruikt om extra uren zorg of begeleiding te kunnen financieren. 

Conclusies: bevindingen in cijfers

De belangrijkste bevindingen uit het onderzoek zijn:

  • De totale meerzorguitgaven voor de GHZ (zorg in natura) waren in 2021 ruim € 412 miljoen. Dit is een stijging van 28% vergeleken met 2019. Verreweg de meeste GHZ cliënten met meerzorg hebben een ZZP7-indicatie.
  • De grootste groep cliënten die de afgelopen jaren vanuit een andere ZZP de intramurale ZZP7 instroomde, kwam vanuit de ZZP6.
  • Het gaat vaak om jonge cliënten die zonder Wlz-indicatie de Wlz instromen in een intramurale ZZP7. 
  • De gemiddelde leeftijd van de cliënten is 22,6 jaar. Deze ingestroomde groep zonder Wlz-indicatie (10% in 2021) krijgt al snel meerzorg toegekend na intramurale opname.
  • Het percentage cliënten van deze groep dat binnen 1 jaar meerzorg krijgt toegekend, ligt ver boven het percentage van alle andere in ZZP7 ingestroomde cliënten. Dit is namelijk 48% vergeleken met 26% van alle in ZZP7 ingestroomde cliënten in 2021.

Doel van het onderzoek: meer inzicht in meerzorgregeling

Het doel van het onderzoek is om duidelijkheid te krijgen over de betaalbaarheid en toegankelijkheid van de meerzorgregeling bij cliënten in de gehandicaptenzorg. Daarom geven de NZa en het Zorginstituut met dit factsheet inzicht in: 

  • het aantal GHZ-cliënten dat meerzorg ontving tussen 2019 en 2021; 
  • de toename in de uitgaven van meerzorg; 
  • welke cliënten meerzorg krijgen en welke verschillen hierin zichtbaar zijn. 

De NZa en het Zorginstituut gaan met veldpartijen in gesprek om de bevindingen uit het onderzoek verder te duiden of verklaren. We zullen de gesprekken en eventuele aanbevelingen die daaruit voortkomen nader onderzoeken of publiceren. 

Daarnaast hebben NZa en het Zorginstituut afgesproken om de cijfers en trends over de meerzorg gezamenlijk verder te volgen, zoals verder onderzoek naar:

  • de kosten voor meerzorg;
  • de variatie in de kosten per cliënt;
  • eventuele regionale verschillen.