Samen met partijen in de zorg heeft Zorginstituut Nederland onderzocht waar mogelijkheden zijn voor verbeteringen in het zorgtraject voor mensen met de infectieziekten middenoorontsteking, onderste luchtweginfectie en urineweginfectie. Dit onderzoek vond plaats in de zogeheten verdiepingsfase. In december 2021 heeft het Zorginstituut als resultaat 3 verbetersignalementen uitgebracht. Hierin staan de vastgestelde verbetermogelijkheden waarmee partijen aan de slag gaan om de zorg voor mensen met deze aandoeningen te kunnen verbeteren. Dit gebeurt in de gezamenlijke implementatiefase infectieziekten. Het Zorginstituut volgt en ondersteunt de implementatie waar nodig.
Verbetersignalementen infectieziekten
In 3 verbetersignalementen heeft het Zorginstituut samen met partijen in de zorg vastgesteld dat verbeteringen nodig zijn in de zorgtrajecten voor kinderen met middenoorontsteking en volwassenen met onderste luchtweginfecties of urineweginfecties.
- Zinnige Zorg - Verbetersignalement Middenoorontsteking bij kinderen
- Zinnige Zorg - Verbetersignalement Onderste luchtweginfecties
- Zinnige Zorg - Verbetersignalement Urineweginfecties
De verbetermogelijkheden richten zich op 3 gemeenschappelijke thema’s:
- Gepaste inzet van antibiotica.
- Samen beslissen en patiënteninformatie.
- Passende diagnostiek en behandeling (met uitzondering van antibiotische behandeling, zie thema 1).
Wat gaan patiënten van de verbeteringen merken?
Invoering van de vastgestelde verbetermogelijkheden uit de verbetersignalementen leiden voor patiënten tot:
- gepast gebruik van antibiotica waardoor patiënten ook in de toekomst antibiotica kunnen blijven gebruiken;
- geen onnodig diagnostisch onderzoek;
- betere informatie over de behandelopties en het herstel;
- een grotere betrokkenheid bij de behandeling;
- sneller herstel en reëlere verwachtingen over het herstel;
- gepaste inzet van behandeling waardoor patiënten minder bijwerkingen en complicaties ervaren.
Startbijeenkomst implementatiefase
In voorjaar van 2022 organiseert het Zorginstituut een startbijeenkomst met de betrokken partijen. In deze bijeenkomst nemen we samen met deze partijen de verbetermogelijkheden door en stemmen we af hoe zij de verbetermogelijkheden gaan uitvoeren en welke acties hiervoor als eerste nodig zijn. Verder zullen we met partijen nader bespreken wie voor welke verbetermogelijkheid de regie krijgt en welke rol andere partijen krijgen.
Zinnige Zorg - Verslag startbijeenkomst implementatiefase Onderste luchtweginfecties 29 maart 2022
Implementatie
De uitvoering en implementatie van de verbeteracties is de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de betrokken partijen in de zorg. Zij hebben toegezegd dit te gaan doen. Het Zorginstituut zal waar nodig en op verzoek van partijen de implementatie ondersteunen. Bijvoorbeeld door het organiseren van bijeenkomsten om partijen samen te brengen of door het ondersteunen van de communicatie over de voorgestelde verbeteracties en de onderliggende analyse.
Monitoring
Het Zorginstituut zal de verbeteringen monitoren door jaarlijks met partijen over de voortgang te overleggen. Hierover brengen we een voortgangsrapportage uit aan de minister van VWS en aan de betrokken partijen.
Voortgangsrapportages over verbetertraject infectieziekten:
Zinnige Zorg - Eerste voortgangsrapportage implementatie Middenoorontsteking
Zinnige Zorg - Eerste voortgangsrapportage implementatie Onderste luchtweginfecties
Zinnige Zorg - Eerste voortgangsrapportage implementatie Urineweginfecties
Passende zorg verbetertraject Middenoorontsteking - tweede voortgangsrapportage
Passende zorg verbetertraject Onderste luchtweginfecties - tweede voortgangsrapportage
Passende zorg verbetertraject Urineweginfecties - tweede voortgangsrapportage
Passende zorg verbetertraject Middenoorontsteking - derde voortgangsrapportage
Passende zorg verbetertraject Onderste luchtweginfecties - derde voortgangsrapportage
Passende zorg verbetertraject Urineweginfecties - derde voortgangsrapportage
Voortgangsrapportages over alle passende zorg verbetertrajecten:
Zinnige Zorg - Voortgangsrapportage implementatiefase 2022
Passende zorg verbetertrajecten - Voortgangsrapportage implementatiefase 2023
Passende zorg verbetertrajecten - Voortgangsrapportage implementatiefase 2024
Evaluatie van verbeterafspraken
Het Zorginstituut verwacht dat het toepassen van de verbeterafspraken een positieve invloed heeft op de kwaliteit van zorg voor mensen met infectieziekten. En op de toegankelijkheid en betaalbaarheid van die zorg. De evaluatie vindt plaats in 2 delen, in samenspraak met de betrokken partijen.
Onderste luchtweginfecties
In deel 1 evalueerden we of de implementatie is gelukt. En welke leerervaringen dat opleverde. Ook hebben we de handvatten voor de toekomst beschreven. Deze bevindingen staan in een digitale gids.
Gids Passende zorg verbetertraject voor mensen met onderste luchtweginfecties
Deel 2 volgt waar mogelijk na 2 jaar, in 2027. Hierin evalueren we de effecten op het zorggebruik met behulp van zorgdata. Het Zorginstituut stuurt het verslag van de evaluaties naar de minister van VWS.
Van Zinnige Zorg naar Passende zorg verbetertrajecten
De activiteiten in deze verbetertrajecten zijn onderdeel van de inspanningen van het Zorginstituut Nederland om passende zorg te bevorderen. In het programma ‘Zinnige Zorg’ van Zorginstituut Nederland is de laatste jaren al veel voorwerk gedaan. De verbetersignalementen beschrijven concrete verbeterafspraken over effectieve en kwalitatief goede zorg, die op de juiste plek wordt geleverd en samen met de patiënt tot stand komt. Ook voor preventie is aandacht. Omdat het implementeren van verbeterafspraken leidt tot daadwerkelijke veranderingen die bijdragen aan passende zorg, verandert de naam van Zinnige Zorg naar ‘Passende zorg verbetertrajecten’.
Meer informatie of vragen?
Hebt u vragen over het Passende zorg verbetertraject Infectieziekten? Mail uw vraag dan via ons contactformulier.
Tijdlijn
Overzicht van belangrijke stappen in de evaluatiefase Infectieziekten en de daaraan voorafgaande implementatie- en verdiepingsfase.
Op 14 juli 2025 publiceerde het Zorginstituut de Gids Passende zorg verbetertraject voor mensen met onderste luchtweginfecties. In deze evaluatiegids blikt Zorginstituut Nederland terug op de implementatiefase van het Passende zorg verbetertraject voor mensen met onderste luchtweginfecties.
Gids Passende zorg verbetertraject voor mensen met onderste luchtweginfecties
In november 2024 publiceerde het Zorginstituut de derde rapportage over de voortgang van de implementatiefase van het Passende zorg verbetertraject Infectieziekten.
Passende zorg verbetertraject Middenoorontsteking - derde voortgangsrapportage
Passende zorg verbetertraject Onderste luchtweginfecties - derde voortgangsrapportage
Passende zorg verbetertraject Urineweginfecties - derde voortgangsrapportage
In december 2024 stuurden we de rapportage van alle Passende zorg verbetertrajecten naar de minister van VWS.
Passende zorg verbetertrajecten - Voortgangsrapportage implementatiefase 2024
In november 2023 publiceerde het Zorginstituut de tweede rapportage over de voortgang van de implementatiefase van het Passende zorg verbetertraject Infectieziekten.
Passende zorg verbetertraject Middenoorontsteking - tweede voortgangsrapportage
Passende zorg verbetertraject Onderste luchtweginfecties - tweede voortgangsrapportage
Passende zorg verbetertraject Urineweginfecties - tweede voortgangsrapportage
In december 2023 stuurden we de rapportage van alle Passende zorg verbetertrajecten naar de minister van VWS.
Passende zorg verbetertrajecten - Voortgangsrapportage implementatiefase 2023
In november 2022 stuurden we de eerste rapportage van alle Zinnige Zorg-trajecten naar de minister van VWS.
Zinnige Zorg - Voortgangsrapportage implementatiefase 2022
In december 2022 en januari 2023 publiceerde het Zorginstituut de eerste rapportages over de voortgang van de implementatiefase Infectieziekten.
Zinnige Zorg - Eerste voortgangsrapportage implementatie Middenoorontsteking
Zinnige Zorg - Eerste voortgangsrapportage implementatie Onderste luchtweginfecties
Zinnige Zorg - Eerste voortgangsrapportage implementatie Urineweginfecties
Afstemming met de betrokken partijen over uitvoering van de verbetermogelijkheden en hiervoor benodigde acties. Benoemen van rollen en regie van partijen.
Zinnige Zorg - Verslag startbijeenkomst implementatiefase Onderste luchtweginfecties 29 maart 2022
Op 7 december 2021 heeft het Zorginstituut de verbetersignalementen ‘Middenoorontsteking bij kinderen’, ‘Onderste luchtweginfecties’ en ‘Urineweginfecties’ naar de minister gestuurd en gepubliceerd.
Zinnige Zorg - Verbetersignalement Middenoorontsteking bij kinderen
Zinnige Zorg - Verbetersignalement Onderste luchtweginfecties
Zinnige Zorg - Verbetersignalement Urineweginfecties
Zinnige Zorg - Middenoorontsteking bij kinderen (tijdlijn en publicaties voorafgaande verdiepings- en screeningsfase)
Zinnige Zorg - Onderste luchtweginfecties (tijdlijn en publicaties voorafgaande verdiepings- en screeningsfase)
Zinnige Zorg - Urineweginfecties (tijdlijn en publicaties voorafgaande verdiepings- en screeningsfase)