Zorgkosten basispakket en langdurige zorg fors hoger in 2023

In 2023 stijgen de verwachte zorgkosten fors vergeleken met 2022. Dit blijkt uit recente cijfers van declaraties en ramingen uit het derde kwartaal van 2023 van Zorginstituut Nederland. Belangrijkste oorzaak is de inflatie die doorwerkt in prijs- en loonstijgingen in de zorg. De kosten van het basispakket van de zorgverzekering stijgen met 6,5% naar € 54,8 miljard. De kosten van de langdurige zorg stijgen met 9,2% naar € 33,4 miljard.

Een tandarts staat met 2 meisjes voor een spiegel en legt aan hen uit hoe ze goed hun tanden moeten poetsen.
Beeld: ©ANP

Mondzorgkosten: actieplan voor jongeren heeft effect

Opvallend is de stijging van de kosten voor mondzorg met 12% naar een totaal van € 936 miljoen. Hiermee is mondzorg in 2023 de snelst groeiende post binnen het basispakket. De stijging komt voornamelijk door hogere tarieven als gevolg van de inflatie. Maar ook door meer mondzorg voor jongeren onder de 18 jaar, onder meer als gevolg van het actieplan ‘Op weg naar een mondgezonde generatie’ en de daaruit voortkomende verbeteracties. Het actieplan is in 2022 opgesteld door partijen die betrokken zijn bij de mondzorg. Naar aanleiding hiervan hebben onder andere zorgverzekeraars ouders er actief op gewezen dat mondzorg voor jongeren onder de 18 jaar wordt vergoed uit het basispakket. Daardoor steeg bijvoorbeeld het aantal declaraties voor kronen en bruggen bij jongeren met 19,5%. 

Medisch-specialistische zorg grootste kostenstijger

In absolute zin is de medisch-specialistische zorg de grootste kostenstijger van het basispakket. Deze kosten stijgen met € 1,8 miljard (7%) naar een totaal van € 28,6 miljard. De stijging wordt voornamelijk veroorzaakt door de inflatie. 

Huisartsenzorg: meer tijd voor de patiënt

De kosten van de huisartsenzorg stegen met 10% ook meer dan de gemiddelde stijging in het basispakket. Deels komt dit door passende zorg-initiatieven die voortkomen uit het Integraal Zorgakkoord (IZA). Huisartsen krijgen hierdoor meer tijd voor het ‘goede gesprek’ met hun patiënten in de spreekkamer. Of om te netwerken met vakgenoten of andere activiteiten bij te wonen ten gunste van cliënten.

Hoge instroom ggz-wonen

De groei bij de sector geestelijke gezondheidszorg (ggz) is nog steeds hoog en komt vooral door de instroom van cliënten met een Wlz-indicatie bij het ggz-wonen. Vergeleken met een jaar eerder zijn er 3965 meer mensen met een ggz-wonenprofiel. Dat is een toename van 16%. Sinds 2021 is de Wlz direct opengesteld voor volwassenen die hun leven lang intensieve ggz nodig hebben. De kosten hiervan vielen eerder grotendeels onder de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Deze verandering heeft als doel om cliënten passende zorg te bieden en daarmee ook de instroom in de Wlz op de korte en lange termijn af te laten nemen. 

Zorgcijfersdatabank

Het Zorginstituut verzamelt en analyseert de kosten in de zorg. Ieder kwartaal publiceren we op de website ‘Zorgcijfersdatabank’ de voorlopige cijfers over de kostenontwikkeling in de zorg. Dit doen we voor de Zorgverzekeringswet en de Wet langdurige zorg. Deze cijfers helpen de overheid en verschillende organisaties in de zorg bij het evalueren van beleid. Zodat zij beter kunnen sturen op passende zorg.