Zorginstituut actualiseert beoordelingskader ‘stand wetenschap en praktijk’

Zorginstituut Nederland vervult in het kader van de Zvw en de Wlz de functie van pakketbeheerder. Onderdeel van deze functie is dat het instituut beoordeelt of zorg voldoet aan ‘de stand van de wetenschap en praktijk’. Dat komt erop neer dat alleen zorg die als effectief wordt beschouwd, onderdeel uitmaakt van het basispakket. De werkwijze van het Zorginstituut is in de loop van de jaren geëvolueerd en nader ingevuld. Deze ontwikkelingen zijn verwerkt in een geactualiseerde versie van het rapport Beoordeling stand van de wetenschap en praktijk.

Zorgvuldige afweging

Om recht te doen aan de onderlinge solidariteit en draagvlak voor een collectief gefinancierde verzekering te behouden, is het nodig dat de overheid zorgvuldig afweegt welke zorg wel en welke zorg niet uit de sociale verzekering wordt betaald. Hier komt de keuze uit voort om ‘de stand van de wetenschap en praktijk’ mede bepalend te laten zijn voor de begrenzing van het verzekerde pakket van de Zvw en de Wlz.

Relatieve effectiviteit

Voor het bepalen van ‘de stand van de wetenschap en praktijk’ gaat het Zorginstituut na of bepaalde diagnostiek en/of behandeling leidt tot relevante (meer)waarde voor de patiënt in vergelijking met de standaardbehandeling of gebruikelijke behandeling. Anders gezegd: is wat de te beoordelen interventie toevoegt voor de patiënt in vergelijking met de al bestaande zorg een gewenste relevante toevoeging, groot genoeg, en is er voldoende vertrouwen in dat deze toevoeging ook daadwerkelijk optreedt? Het gaat dan dus om de zogenoemde relatieve effectiviteit van een behandeling.

Eén geïntegreerde wettelijke maatstaf

De formulering ‘stand wetenschap en praktijk’ duidt er op dat het niet om twee losse criteria gaat (‘de stand van de wetenschap’ en ‘de stand van de praktijk’) die ieder afzonderlijk beoordeeld moeten worden en potentieel een tegenstrijdig resultaat zouden kunnen geven. De formulering geeft aan dat het één geïntegreerde wettelijke maatstaf betreft. Daarom volgen wij voor de beoordeling de principes van evidence-based medicine (EBM). EBM combineert en verenigt juist de beide elementen: wetenschap en praktijk. Kern van EBM is dat de beschikbare evidence – die uiteen kan lopen van gerandomiseerd vergelijkend onderzoek tot praktijkervaring - systematisch wordt gezocht en geselecteerd en op gestructureerde wijze wordt gewogen en gebruikt.