De vergoeding van CGRP-remmers bij migraine
CGRP-remmers zijn nieuwe medicijnen, die effectief kunnen zijn bij migraine. Daarom heeft Zorginstituut Nederland beoordeeld of en bij wie deze middelen het beste werken. Vanaf 1 november 2021 worden CGRP-remmers vergoed uit het basispakket voor mensen met chronische migraine. Het Zorginstituut wil zo snel mogelijk beoordelen of dit medisch en qua kosten ook verantwoord is voor mensen met episodische migraine. De fabrikanten hebben het daarvoor benodigde onderzoeksdossier eind 2022 ingediend. Dit dossier was echter niet compleet. Na ontvangst van de ontbrekende gegevens is het Zorginstituut medio februari definitief gestart met de beoordeling daarvan. Op deze pagina leggen we uit hoe het Zorginstituut de CGRP-remmers beoordeelt en wat vergoeding daarvan inhoudt.
Eerste beoordeling: niet effectief voor alle mensen met migraine
In 2019 heeft het Zorginstituut de CGRP-remmer erenumab (Aimovig®) beoordeeld voor de behandeling van chronische en episodische migraine. Bij chronische migraine heeft iemand minimaal 15 dagen per maand hoofdpijn, waarvan minstens 8 dagen migraine, gemeten over een periode van 3 maanden. Bij episodische migraine heeft iemand minder dan 14 dagen hoofdpijn per maand, gemeten over een periode 3 maanden.
Erenumab bleek niet beter te werken dan het bestaande migrainemiddel topiramaat en was bovendien veel duurder dan dat middel. Om die redenen is erenumab toen niet opgenomen in het basispakket. Omdat migraine grote gevolgen heeft voor het dagelijks leven van patiënten, heeft het Zorginstituut toen ook aangegeven dat we het initiatief zouden nemen om samen met behandelende artsen (neurologen) een patiëntengroep te selecteren waarvoor een CGRP-remmer wél meerwaarde zou kunnen hebben.
Tweede beoordeling: effectief voor klein deel van mensen met chronische migraine
In 2020 heeft het Zorginstituut samen met neurologen opnieuw naar de CGRP-remmers gekeken. We onderzochten de 3 middelen die toen tot de Nederlandse markt waren toegelaten: erenumab (Aimovig®), fremanezumab (AJOVY®) en galcanezumab (Emgality®). Uit dit onderzoek bleek dat deze remmers vooral een meerwaarde hebben voor patiënten met chronische migraine, die niet of niet meer reageren op de bestaande migrainemiddelen. Die bestaande middelen zijn: eerst topiramaat of valproaat, en daarna botulinetoxine A (botox). Daarna hebben de 3 fabrikanten van de CGRP-remmers een vergoedingsaanvraag voor de genoemde groep patiënten ingediend en heeft het Zorginstituut de middelen opnieuw beoordeeld. De uitkomst van deze beoordeling was dat de CGRP-remmers maar bij ongeveer 20% van de onderzochte patiënten aantoonbaar effectief zijn. Effectief is in dit geval: de middelen leidden bij die 20% tot minstens een halvering van het aantal migrainedagen per maand.
In de beoordeling heeft het Zorginstituut ook gekeken naar de kosteneffectiviteit van de middelen. Dat wil zeggen: de verhouding tussen de prijs van de CGRP-remmers en wat die opleveren voor de patiënten en de maatschappij (bijvoorbeeld minder verzuimdagen). Onze berekeningen laten zien dat deze remmers meer opleveren dan ze kosten. Naar schatting komen tussen de 2700 en 3600 patiënten met chronische migraine in aanmerking voor een CGRP-remmer.
Vanaf 1 november 2021 vergoed met voorwaarden
Om patiënten met chronische migraine passende zorg te bieden, heeft het Zorginstituut de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) in september 2021 geadviseerd de CGRP-remmers alleen onder een aantal voorwaarden in het basispakket van de zorgverzekering op te nemen. In dit advies wegen de beperkte bewezen effecten het zwaarst en niet de kosten. Een van de vergoedingsvoorwaarden is dat patiënten met chronische migraine pas een CGRP-remmer vergoed krijgen als is gebleken dat de 2 andere migrainemiddelen bij hen niet werken. Verder adviseerde het Zorginstituut dat neurologen en zorgverzekeraars duidelijke afspraken maken over gepast gebruik, zoals startcriteria, maar ook stopcriteria als een remmer onvoldoende blijkt te werken. De staatssecretaris van VWS heeft ons advies overgenomen; de vergoeding uit het basispakket van de zorgverzekering geldt vanaf 1 november 2021. Vóór die datum hadden de neurologen en zorgverzekeraars gepast gebruik-afspraken gemaakt en vastgelegd.
Er is een uitzondering gemaakt voor de 400 tot 500 patiënten met chronische migraine die vóór 1 november een CGRP-remmer gratis kregen, omdat zij deelnamen aan een van de 3 ‘Managed Access Programs’ (MAP’s) van de fabrikanten. Voor die patiënten geldt niet de voorwaarde dat zij eerst de 2 andere migrainemiddelen gebruikt moeten hebben. Vanaf 1 november 2021 krijgen zij de CGRP-remmer vergoed die ze in het MAP al gebruikten.
Huidige beoordeling voor mensen met episodische migraine
Mensen met episodische migraine krijgen de CGRP-remmers nog niet vergoed uit het basispakket van de zorgverzekering. Het Zorginstituut beoordeelt sinds half februari 2023 het onderzoeksdossier dat de fabrikanten hiervoor hebben ingediend. Dit dossier onderbouwt voor welke groep patiënten met episodische migraine de CGRP-remmers echt meerwaarde hebben en geeft inzicht in de kosten. De wettelijke termijn voor een beoordeling van dit type geneesmiddelen, die vallen onder het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS), is 90 werkdagen. Dat is inclusief een consultatieronde bij de betrokken partijen. Dit betekent dat de beoordeling van de CGRP-remmers voor mensen met episodische migraine voor 1 juli 2023 afgerond kan zijn. De beoordeling kan langer duren, bijvoorbeeld als de fabrikanten op verzoek van de Wetenschappelijke Adviesraad (WAR) aanvullende onderzoeksgegevens moeten aanleveren. Als het Zorginstituut zijn advies heeft uitgebracht, kan de minister van VWS bij dit soort geneesmiddelen daarna vaak snel een vergoedingsbesluit nemen.