IMSR voor mensen met chronische pijn: vraag en antwoord

IMSR-standpunt

1. Veelgestelde vragen en antwoorden

   1. Vraag 1: Wat is er aan de hand met IMSR bij chronische pijn?

      IMSR voor mensen met chronische pijn wordt vergoed vanuit het basispakket van de zorgverzekering. Het Zorginstituut kreeg in 2022 de vraag van de betrokken partijen om te onderzoeken of IMSR effectief is voor mensen met chronische pijn. Het Zorginstituut besloot toen een standpunt in te nemen. De uitkomst van dat standpunt was toen positief. Dat betekent dat IMSR voor mensen met chronische pijn vergoed bleef vanuit het basispakket van de zorgverzekering. Bij het innemen van het standpunt in oktober 2022 heeft het Zorginstituut aangegeven dat de indicatiestelling verder uitgewerkt moet worden. Dat wil zeggen dat beter gespecificeerd moest worden voor welke groep patiënten IMSR een effectieve behandeling is om over- en onderbehandeling van pijnklachten te voorkomen. Dat is tot op heden nog onvoldoende gebeurd.

      In de zomer van 2024 bleek dat 2 van de 3 belangrijke wetenschappelijke publicaties over deze zorg door de betreffende wetenschappelijke tijdschriften zijn teruggetrokken omdat er twijfels zijn over de betrouwbaarheid van de onderzoeksdata. De conclusie van het Zorginstituut was voornamelijk gebaseerd op deze twee teruggetrokken publicaties. Zodoende is nu onzekerheid ontstaan over de effectiviteit van IMSR voor mensen met chronische pijn.

      Het Zorginstituut heeft op basis van de teruggetrokken wetenschappelijke artikelen alle betrokken partijen gevraagd om in gesprek te gaan over deze nieuwe situatie. Het Zorginstituut wil hier zorgvuldig naar kijken, het gaat tenslotte om veel patiënten met chronische pijn. Dit gesprek vond plaats op 7 januari 2025. De uitkomst van dit gesprek is dat de vergoeding van IMSR voor patiënten met chronische pijn voorlopig gehandhaafd kan worden, zoals staat in het standpunt van 9 oktober 2022. Er is een concept-standpunt dat het Zorginstituut op 10 januari 2025 heeft gestuurd aan alle betrokken partijen. Zij kunnen daarop reageren. Het Zorginstituut verwerkt vervolgens alle reacties en legt het concept-standpunt daarna voor aan onze onafhankelijke Wetenschappelijke Adviesraad (WAR). Daarna neemt de Raad van Bestuur van het Zorginstituut een besluit. Een precies tijdspad is op dit moment nog niet te geven.

   2. Vraag 2: Wanneer wordt zorg vergoed uit het basispakket van de zorgverzekering?

      Zorg wordt vergoed uit het basispakket van de zorgverzekering als deze voldoende bewezen effectief is. Dat betekent dat kan worden aangenomen dat de zorg werkt voor patiënten en dat ook duidelijk is welke patiëntengroep er baat bij heeft. Het grootste deel van het basispakket van de zorgverzekering is het zogenaamde ‘open deel’. In dit open deel zitten behandelingen en hulpmiddelen die zonder tussenkomst van de overheid worden vergoed, namelijk zodra zorgprofessionals en zorgverzekeraars het erover eens zijn dat de zorg effectief is en ook voor welke patiënten(groep). Als onduidelijk is of een behandeling vergoed moet worden, dan kan het Zorginstituut daarover om een uitspraak worden gevraagd. Het Zorginstituut doet dan een ‘duiding’ en bepaalt of zorg voldoet aan het wettelijk criterium ‘Stand van wetenschap en praktijk’. Die duiding wordt gepubliceerd in een ‘standpunt’.

      Lees meer over hoe wij zorg beoordelen.

   3. Vraag 3: Wat betekent dit voor mensen met chronische pijn?

      Allereerst betreurt het Zorginstituut de ontstane commotie en berichtgeving in de media. Het Zorginstituut concludeert dat het in de communicatie naar betrokken partijen onduidelijk is geweest, waardoor mogelijk andere conclusies zijn getrokken dan bedoeld. Mensen met chronische pijn worstelen elke dag met hun aandoening en stress over de toekomst helpt daar niet bij. Wat betreft het Zorginstituut geldt op dit moment nog het standpunt van oktober 2022. Dit standpunt staat ook nog altijd op de website van het Zorginstituut. Het Zorginstituut wil in gesprek met partijen over het vervolg. Dit gesprek vindt plaats op 7 januari 2025. Het Zorginstituut zal zodra er meer hierover bekend is, hierover via de eigen website communiceren.

   4. Vraag 4: Heeft het Zorginstituut een nieuw standpunt ingenomen over de vergoeding van IMSR voor mensen met chronische pijn?

      Nee, het Zorginstituut heeft nog geen nieuw standpunt ingenomen over de vergoeding van IMSR voor mensen met chronische pijn. Omdat 2 belangrijke studies zijn teruggetrokken door de wetenschappelijke tijdschriften, is het Zorginstituut op zoek naar nieuw bewijs voor de effectiviteit van IMSR voor mensen met chronische pijn. Wat het Zorginstituut betreft staat het standpunt van oktober 2022 nog, waarmee IMSR voor mensen met chronische pijn vanuit het basispakket van de zorgverzekering kan worden vergoed.

   5. Vraag 5: Hoe kan IMSR eerst wel, maar nu niet meer wetenschappelijk onderbouwd zijn?

      De 2 doorslaggevende artikelen waar het standpunt over IMSR voor patiënten met chronische pijn (2022) op is gebaseerd, zijn teruggetrokken door de wetenschappelijke tijdschriften waarin deze eerder zijn gepubliceerd. Het is niet eerder voorgekomen dat doorslaggevende artikelen waarin het bewijs voor een behandeling wordt onderbouwd, door een wetenschappelijk tijdschrift wordt teruggetrokken. Het Zorginstituut is afgelopen zomer gewezen op het terugtrekken van deze artikelen door een zorgverzekeraar. Aangezien deze 2 artikelen van doorslaggevende betekenis waren in de bewijslast voor de werking van IMSR, is hiermee de basis voor het positieve standpunt van het Zorginstituut verdwenen.

   6. Vraag 6: Is het Zorginstituut in gesprek met partijen over een vervolg?

      Ja. Het Zorginstituut heeft op 29 november 2024 partijen (Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen (VRA), Zorgverzekeraars Nederland (ZN), Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), Revalidatie Nederland (RN), Samenwerkingsverband Pijnpatiënten naar één stem, Reumazorg Nederland (RZN), Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF), Vereniging voor Oefentherapeuten Cesar en Mensendieck (VvOCM), Ergotherapie Nederland (EN), Nederlandse Vereniging van Diëtisten (NVD) en Vereniging Artsen Volksgezondheid (VAV)) hierover geïnformeerd en partijen meteen uitgenodigd om met elkaar in gesprek te gaan over de nu ontstane situatie. Dit gesprek vindt plaats op 7 januari 2025.

   7. Vraag 7: Wat gaat er de komende maanden gebeuren?

      Het Zorginstituut vindt het belangrijk dat patiënten met chronische pijn kunnen rekenen op passende zorg. De uitkomst van het gesprek van 7 januari 2025 is dat de vergoeding van IMSR voorlopig gehandhaafd kan worden, zoals staat in het standpunt van oktober 2022. Er is een concept-standpunt dat het Zorginstituut op 10 januari 2025 heeft gestuurd aan alle betrokken partijen. Zij kunnen daarop reageren. Het Zorginstituut verwerkt vervolgens alle reacties en legt het concept-standpunt vervolgens voor aan de onafhankelijke Wetenschappelijke Adviesraad (WAR). Daarna neemt de Raad van Bestuur van het Zorginstituut een besluit. Een precies tijdspad is op dit moment nog niet te geven.