IMSR voor mensen met chronische pijn: vraag en antwoord
Publicatie | 27-12-2024
Verschillende media berichtten eind december 2024 over het stoppen van de vergoeding van interdisciplinaire medisch-specialistische revalidatie (IMSR) voor mensen met chronische pijn. In de berichtgeving wordt gezegd dat de vergoeding stopt omdat Zorginstituut Nederland twijfelt aan het wetenschappelijke bewijs. Met onderstaande informatie hopen we meer duidelijkheid te scheppen over de ontstane situatie.
Deze tekst is aangepast op woensdag 5 februari 2025.
IMSR-standpunt
-
Veelgestelde vragen en antwoorden
-
IMSR voor mensen met chronische pijn wordt vergoed vanuit het basispakket van de zorgverzekering. Het Zorginstituut kreeg in 2022 de vraag van de betrokken partijen om te onderzoeken of IMSR effectief is voor mensen met chronische pijn. Het Zorginstituut besloot toen een standpunt in te nemen. De uitkomst van dat standpunt was toen positief. Dat betekent dat IMSR voor mensen met chronische pijn vergoed bleef vanuit het basispakket van de zorgverzekering. Bij het innemen van het standpunt in oktober 2022 heeft het Zorginstituut aangegeven dat de indicatiestelling verder uitgewerkt moet worden. Dat wil zeggen dat beter gespecificeerd moest worden voor welke groep patiënten IMSR een effectieve behandeling is om over- en onderbehandeling van pijnklachten te voorkomen. Dat is tot op heden nog onvoldoende gebeurd.
In de zomer van 2024 bleek dat 2 van de 3 belangrijke wetenschappelijke publicaties over deze zorg door de betreffende wetenschappelijke tijdschriften zijn teruggetrokken omdat er twijfels zijn over de betrouwbaarheid van de onderzoeksdata. De conclusie van het Zorginstituut was voornamelijk gebaseerd op deze twee teruggetrokken publicaties. Zodoende is nu onzekerheid ontstaan over de effectiviteit van IMSR voor mensen met chronische pijn.
Het Zorginstituut heeft op basis van de teruggetrokken wetenschappelijke artikelen alle betrokken partijen gevraagd om in gesprek te gaan over deze nieuwe situatie. Het Zorginstituut wil hier zorgvuldig naar kijken, het gaat tenslotte om veel patiënten met chronische pijn.
-
Zorg wordt vergoed uit het basispakket van de zorgverzekering als deze voldoende bewezen effectief is. Dat betekent dat kan worden aangenomen dat de zorg werkt voor patiënten en dat ook duidelijk is welke patiëntengroep er baat bij heeft. Het grootste deel van het basispakket van de zorgverzekering is het zogenaamde ‘open deel’. In dit open deel zitten behandelingen en hulpmiddelen die zonder tussenkomst van de overheid worden vergoed, namelijk zodra zorgprofessionals en zorgverzekeraars het erover eens zijn dat de zorg effectief is en ook voor welke patiënten(groep). Als onduidelijk is of een behandeling vergoed moet worden, dan kan het Zorginstituut daarover om een uitspraak worden gevraagd. Het Zorginstituut doet dan een ‘duiding’ en bepaalt of zorg voldoet aan het wettelijk criterium ‘Stand van wetenschap en praktijk’. Die duiding wordt gepubliceerd in een ‘standpunt’.
-
Allereerst betreurt het Zorginstituut de ontstane commotie en berichtgeving in de media. Het Zorginstituut concludeert dat het in de communicatie naar betrokken partijen onduidelijk is geweest, waardoor mogelijk andere conclusies zijn getrokken dan bedoeld. Mensen met chronische pijn worstelen elke dag met hun aandoening en stress over de toekomst helpt daar niet bij. Wat betreft het Zorginstituut geldt op dit moment nog het standpunt van oktober 2022. Dit standpunt staat ook nog altijd op de website van het Zorginstituut. Het Zorginstituut is in gesprek met partijen over het vervolg.
-
Nee, het Zorginstituut heeft nog geen nieuw standpunt ingenomen over de vergoeding van IMSR voor mensen met chronische pijn. Omdat 2 belangrijke studies zijn teruggetrokken door de wetenschappelijke tijdschriften, kijkt het Zorginstituut opnieuw naar het beschikbare bewijs voor de effectiviteit van IMSR voor mensen met chronische pijn. Wat het Zorginstituut betreft staat het standpunt van oktober 2022 nog, waarmee IMSR voor mensen met chronische pijn vanuit het basispakket van de zorgverzekering kan worden vergoed.
-
De 2 doorslaggevende artikelen waar het standpunt over IMSR voor patiënten met chronische pijn (2022) op is gebaseerd, zijn teruggetrokken door de wetenschappelijke tijdschriften waarin deze eerder zijn gepubliceerd. Het is niet eerder voorgekomen dat doorslaggevende artikelen waarin het bewijs voor een behandeling wordt onderbouwd, door een wetenschappelijk tijdschrift wordt teruggetrokken. Het Zorginstituut is afgelopen zomer gewezen op het terugtrekken van deze artikelen door een zorgverzekeraar. Aangezien deze 2 artikelen van doorslaggevende betekenis waren in de bewijslast voor de effectiviteit van IMSR, is hiermee de basis voor het positieve standpunt van het Zorginstituut verdwenen.
-
De vergoeding van IMSR voor patiënten met chronische pijn blijft voorlopig gehandhaafd. Op 10 januari 2025 heeft het Zorginstituut een concept-standpunt gestuurd naar alle betrokken partijen. Zij kunnen daarop reageren tot half februari 2025. Daarna verwerkt het Zorginstituut alle reacties en legt het concept-standpunt voor aan onze onafhankelijke Wetenschappelijke Adviesraad (WAR). Na advies van de WAR neemt de Raad van Bestuur van het Zorginstituut een besluit. Voor 1 juli 2025 moet er duidelijkheid zijn. Tot die tijd geldt het standpunt uit 2022.
-
Het Zorginstituut betrekt de volgende partijen:
- Ergotherapie Nederland (EN)
- Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF)
- Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)
- Nederlandse Vereniging van Diëtisten (NVD)
- Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen (VRA)
- Reumazorg Nederland (RZN)
- Revalidatie Nederland (RN)
- Samenwerkingsverband Pijnpatiënten naar één stem
- Vereniging Artsen Volksgezondheid (VAV)
- Vereniging voor Oefentherapeuten Cesar en Mensendieck (VvOCM)
- Zorgverzekeraars Nederland (ZN)
-