In deze rapportage presenteert Zorginstituut Nederland wat partijen hebben bereikt tijdens het laatste jaar van de implementatiefase van het Passende zorg verbetertraject Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD).
Voortgang per verbeterafspraak
Tijdens de voorgaande fase hebben partijen verbeterafspraken gemaakt voor het verbeteren van de zorg voor mensen met LMD. Het gaat om 4 onderwerpen voor verbetering, waarbij verschillende activiteiten zijn ondernomen.
-
Meer aandacht om ontstaan en verergering van LMD te voorkomen.
De herziening van de landelijke richtlijn voor LMD heeft invloed gehad op de uitvoering van meerdere verbeterafspraken. Deze is in 2023 gepubliceerd. Het gaat om:
- Patiëntenverenigingen hebben teksten voor patiënteninformatie op hun website geplaatst. Samen met het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap (NOG) hebben zij de patiënteninformatie voor Thuisarts.nl aangepast.
- Patiëntenverenigingen hebben met diverse activiteiten bredere bekendheid gegeven over het ontstaan van LMD en de noodzaak voor preventie, snelle diagnostiek en behandeling.
- Het NOG heeft in de richtlijn en op congressen aandacht besteed aan leefstijl ter voorkoming of verergering van LMD.
- De Federatie Medisch Specialisten heeft dit onderwerp op de agenda geplaatst van Zorgevaluatie en Gepast Gebruik. - Tijdige en juiste diagnostiek en snelle start van de behandeling.
Beroepsgroepen hebben een richtlijn ontwikkeld voor verwijzing en dossiervoering door optometristen. De ontwikkeling van de rode vlaggenlijst als multidisciplinair hulpmiddel voor verwijzing is gestart in 2024. Ook is een start gemaakt met de herziening van de NHG-Standaard Visusklachten. - Duidelijkheid over een optimale behandeling met anti-VEGF-injecties.
Het NOG heeft in de richtlijn LMD aanbevelingen opgenomen voor het bieden van de optimale initiële behandeling. Uitkomstindicatoren zijn ontwikkeld om inzicht te krijgen in de effecten van verschillende behandelstrategieën. De implementatie van de uitkomstindicatoren laat nog op zich wachten. Betrokken partijen hebben geïnventariseerd in hoeverre taakherschikking binnen de oogheelkunde mogelijk is, om samen beslissen te optimaliseren en patiënten beter te informeren over de behandelmogelijkheden. - Aandacht voor de kwaliteit van leven bij slechtziendheid.
Ook hier inventariseerden betrokken partijen de mogelijkheden voor een taakherschikking binnen de oogheelkunde. Verder zijn patiëntenverenigingen en aanbieders van revalidatie- en hulpmiddelenzorg gaan samenwerken om patiënten hierover informatie te bieden.
Conclusie implementatiefase LMD
De implementatiefase van het verbetertraject heeft 3 jaar geduurd en heeft geleid tot waardevolle stappen richting passende zorg voor mensen met LMD. Er kwamen ook knelpunten naar voren. Door beperkte middelen, capaciteit en financiering hebben betrokken partijen nog niet alle verbeteringen kunnen realiseren.
Voortgang implementatiebreed
Vanaf november 2022 tot en met 2025 sturen we de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) ieder jaar een verzamelrapportage over alle Zinnige Zorg-trajecten die in de implementatiefase zitten.
Achtergrond
De implementatiefase is gestart na vaststelling van het ‘Verbetersignalement Leeftijdsgebonden maculadegeneratie’.
Zinnige Zorg - Verbetersignalement Leeftijdsgebonden maculadegeneratie
Hierin hebben partijen afspraken vastgelegd om de zorg voor mensen met leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) te verbeteren. Partijen zijn voortvarend met de implementatie aan de slag gegaan. Het Zorginstituut vervult hierbij een ondersteunende rol.
Van Zinnige Zorg naar Passende zorg verbetertrajecten
De activiteiten in deze verbetertrajecten zijn onderdeel van de inspanningen van het Zorginstituut Nederland om passende zorg te bevorderen. In het programma ‘Zinnige Zorg’ van Zorginstituut Nederland is de laatste jaren al veel voorwerk gedaan. De verbetersignalementen beschrijven concrete verbeterafspraken over effectieve en kwalitatief goede zorg, die op de juiste plek wordt geleverd en samen met de patiënt tot stand komt. Ook voor preventie is aandacht. Omdat het implementeren van verbeterafspraken leidt tot daadwerkelijke veranderingen die bijdragen aan passende zorg, verandert de naam van Zinnige Zorg naar ‘Passende zorg verbetertrajecten’.