Zorginstituut Nederland beoordeelt of een tweede cochleair implantaat effectieve zorg is voor volwassenen met zeer ernstige slechthorendheid of doofheid. Alleen als zorg écht werkt, kan die vergoed worden uit het basispakket van de zorgverzekering. Dat onderzoeken we in dit standpunt voor patiënten met zeer ernstige slechthorendheid of doofheid.

Uitleg over een tweede cochleair implantaat bij volwassenen met zeer ernstige slechthorendheid of doofheid

Een cochleair implantaat (CI) is een gehoorprothese die geïmplanteerd wordt. Daarmee bedoelen we dat het gehoorapparaat in het lichaam wordt aangebracht. Het CI stuurt spraak- en omgevingsgeluiden via elektrische prikkels direct naar de gehoorzenuw. Een CI is bedoeld voor kinderen en volwassenen met zeer grote gehoorverliezen die te weinig horen met gewone hoortoestellen. 

Het CI bestaat uit 2 onderdelen. Een deel van het cochleair implantaat zit aan de buitenkant van het hoofd. Het andere deel wordt met een operatie in het oor geplaatst, in het deel dat we het slakkenhuis noemen.

Volwassenen met ernstige slechthorendheid of doofheid komen op dit moment al in aanmerking voor vergoeding vanuit de basisverzekering van een CI in 1 oor. In het andere oor dragen ze vaak een gewoon gehoorapparaat. Kinderen, doofblinde volwassenen en volwassenen die doof zijn geworden door een hersenvliesontsteking, komen al wel in aanmerking voor vergoeding van een CI in beide oren.

Dit standpunt gaat over volwassen patiënten met zeer ernstige slechthorendheid of doofheid aan beide oren. Bij deze patiënten is al eerder aan 1 kant succesvol een CI geplaatst en zij hebben onvoldoende baat bij een gehoorapparaat in het andere oor. 

Onderzoeksvraag en manier van onderzoek

Uitgangspunt bij dit standpunt is de vraag: Leidt plaatsing van een tweede CI bij volwassenen met zeer ernstige slechthorendheid of doofheid aan beide oren tot een verbetering van de gehoorfunctie en kwaliteit van leven in vergelijking met een eenzijdig CI? Het gaat hierbij specifiek om patiënten die onvoldoende baat hebben van een hoorapparaat in het andere oor.

Om deze vraag te beantwoorden doet het Zorginstituut een uitgebreid literatuuronderzoek volgens een vastgestelde methode. We selecteren hiervoor wetenschappelijke publicaties en onderzoeksrapporten van experts in het vakgebied.

Gevolgde procedure

Alleen zorg die écht werkt, mag deel uitmaken van het basispakket van de zorgverzekering. Dit is vastgelegd met de juridische term 'stand van de wetenschap en praktijk'. Vaak is goed duidelijk of zorg uit het basispakket kan worden vergoed, maar niet altijd. In zulke gevallen kan het Zorginstituut zelf beoordelen of die zorg in aanmerking komt voor vergoeding. Zo'n beoordeling noemen we een duiding. De uitkomst van een duiding heet een standpunt.

Een standpunt van het Zorginstituut is wettelijk bepalend. Dit betekent dat de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) hier verder niet meer over beslist. Patiënten, zorgverleners en zorgverzekeraars hebben inspraak tijdens het opstellen van een standpunt. En bij standpunten krijgt het Zorginstituut advies van de Wetenschappelijke Adviesraad (WAR). Hierin zitten wetenschappers, artsen, apothekers, methodologen en gezondheidseconomen. Het Zorginstituut weegt al die reacties zorgvuldig mee en stelt het uiteindelijke standpunt vast.

Lees meer informatie over de procedure bij een standpunt op de pagina 'Verduidelijking van het basispakket - standpunten'.

Meer informatie of vragen?

Hebt u vragen over dit standpunt? Dan kunt u deze per e-mail stellen aan Marleen Hermens via mhermens@zinl.nl.

Planning

Planning tot aan publicatie standpunt
Stap in het procesDatum
Start dossierseptember 2025
Eerste bespreking in de Wetenschappelijke Adviesraad (WAR)tweede kwartaal 2026
Start externe consultatie conceptstandpunttweede kwartaal 2026
Besluit Raad van Bestuur

derde kwartaal 2026

Publicatie standpuntderde kwartaal 2026

Betrokken partijen

Patiëntenverenigingen:

  • Onafhankelijk Platform Cochleaire Implantatie (OPCI) 
  • Patiëntenfederatie Nederland (PFN)
  • Stichting Hoormij.NVVS
  • Stichting Plots- en laatdoven

Beroepsgroepen:

  • Cochleaire Implantatie Overleg Nederland (CI-ON)
  • Federatie van Nederlandse Audiologische Centra (FENAC) 
  • Nederlandse Vereniging voor Keel-Neus-Oorheelkunde en Heelkunde van het Hoofd-Halsgebied (NVKNO)
  • Nederlandse Vereniging voor Klinische Fysica (NVKF)Zorgverzekeraars Nederland (ZN)

Zorgverzekeraars: 

  • Zorgverzekeraars Nederland (ZN)