Er is geen sluitend bewijs dat de Nightwatch, een alarmeringssysteem bij epilepsie, kan voorkomen dat mensen met ernstige nachtelijke epilepsieaanvallen plotseling overlijden in hun slaap. Volgens Zorginstituut Nederland kan het hulpmiddel daarom niet worden vergoed uit het basispakket van de zorgverzekering. Het Zorginstituut noemt plotse dood door ernstige epilepsieaanvallen in de nacht een ‘onvervulde behandelbehoefte’. “We hebben al het beschikbare onderzoek meegenomen, maar dat levert niet het bewijs dat de Nightwatch effectief blijkt in het voorkomen hiervan”, aldus bestuursvoorzitter Mark Janssen.
Beeld: © ANP
Ongeveer 7000 mensen met risico op plotse dood tijdens slaap
In Nederland hebben naar schatting 7000 mensen een verhoogd risico op plotse dood door ernstige nachtelijke epilepsieaanvallen. Het gaat hierbij specifiek om mensen zonder mogelijkheid om tijdens hun slaap in de gaten te worden gehouden. De Nightwatch, een Nederlandse uitvinding, is ontwikkeld als een draagbaar sensorsysteem dat zulke nachtelijke aanvallen kan detecteren en door geluid naasten of zorgverleners waarschuwt.
Beoordeling op basis van meerdere wetenschappelijke studies
Het Zorginstituut heeft op verzoek van Zorgverzekeraars Nederland (ZN) beoordeeld of de monitoring die het apparaat biedt, bewezen effectief is bij het voorkomen van plotse dood. Een probleem bij het beantwoorden van deze vraag is dat er geen specifiek onderzoek is gedaan naar het voorkomen van plotse dood met de NightWatch. Het Zorginstituut heeft daarom bij zijn beoordeling gebruikgemaakt van meerdere wetenschappelijke studies. Die gingen over het effect van bewakingssystemen, zoals de Nightwatch, op het tijdig signaleren van ernstige nachtelijke epilepsieaanvallen. De resultaten uit deze studies waren niet voldoende om te kunnen concluderen dat dit soort systemen plotse dood kunnen voorkomen.
Extra onderzoek aan het einde van beoordeling toegelaten
Het belangrijkste wettelijke criterium voor toelating van zorg tot de basisverzekering is het aantonen van effectiviteit op basis van wetenschappelijk bewijslast. Oftewel: dat voldoende is bewezen dat zorg echt werkt voor patiënten. Er is nu nog geen behandeling, medicijn of hulpmiddel dat plotse dood bij patiënten met ernstige nachtelijke epilepsie kan voorkomen. Juist daarom heeft het Zorginstituut nog aan het einde van zijn beoordeling extra onderzoek toegelaten dat door zorgprofessionals is aangedragen. Ook deze studie heeft niet het wetenschappelijke bewijs kunnen leveren dat de claim onderbouwt dat de Nightwatch effectief is bij het voorkomen van plotse dood.
‘Zo snel mogelijk proberen te voorzien in passende zorg’
Het Zorginstituut is het eens met de betrokken zorgprofessionals en patiëntenvereniging dat passende zorg nu ontbreekt voor mensen met ernstige epilepsie die een verhoogd risico hebben op plotse dood tijdens de slaap. “Wij roepen betrokken partijen actief op om verder onderzoek te doen om hier zo snel mogelijk in te kunnen voorzien. Zulk nieuw onderzoek is voor ons dan reden om opnieuw een beoordeling te doen naar de effectiviteit bij het voorkomen van plotse dood.” Janssen voegt eraan toe dat “we de teleurstelling die patiënten en hun naasten nu zullen voelen heel goed begrijpen.”
Over Zorginstituut Nederland
Iedereen die in Nederland woont of werkt, is verplicht om een zorgverzekering te hebben. Zorginstituut Nederland is een overheidsorganisatie met als belangrijkste taak het samenstellen van het basispakket van de zorgverzekering. Hierbij maken we ingewikkelde, maar noodzakelijke keuzes om ervoor te zorgen dat iedereen in Nederland goede zorg kan krijgen. Nu en in de toekomst.