Ga direct naar inhoud

Zinnige Zorg voor mensen met osteoporose (implementatiefase)

Samen met partijen in de zorg heeft Zorginstituut Nederland onderzocht waar mogelijkheden zijn voor verbeteringen in het zorgtraject voor mensen met osteoporose. In augustus 2020 heeft het Zorginstituut het ‘Verbetersignalement Osteoporose’ uitgebracht. Hierin staan de afspraken over verbeteringen waarmee partijen aan de slag gaan om de zorg voor mensen met osteoporose te kunnen verbeteren. Het Zorginstituut volgt en ondersteunt de implementatie waar nodig.

Verbetersignalement

In het ‘Verbetersignalement Osteoporose’ stelt het Zorginstituut samen met partijen in de zorg vast dat verbeteringen mogelijk zijn in het zorgtraject voor mensen met osteoporose.

Zinnige Zorg - Verbetersignalement Osteoporose

Samen met patiënten, zorgverleners en andere betrokken partijen is in beeld gebracht welke verbeteringen in de zorg noodzakelijk zijn. Hierover zijn verbeterafspraken gemaakt. De betrokken partijen hebben zich verbonden aan deze afspraken en de uitvoering ervan.

Wat gaan patiënten van de verbeteracties merken?

De betrokken partijen hebben 10 onderwerpen voor verbetering benoemd en hierover afspraken gemaakt met elkaar. Deze onderwerpen zijn:

  • Het zorgtraject fractuurpreventie expliciet maken en onder de aandacht brengen bij ziekenhuizen, zorgprofessionals en zorgverzekeraars.
  • Richtlijnen aanpassen en op elkaar laten aansluiten.
  • Meer mensen van 50+ met een botbreuk een botdichtheidsmeting geven.
  • De diagnostiek en rapportage van wervelbreuken verbeteren.    
  • Een valrisico-inschatting en zo nodig een valrisico-beoordeling uitvoeren.    
  • Meer osteoporosepatiënten behandelen met botsparende medicatie, leefstijl- en valpreventie-advies.    
  • Meer glucocorticoïdgebruikers behandelen met botsparende medicatie.    
  • Patiënten stimuleren om de behandeling met botsparende medicijnen vol te houden.    
  • Niet stoppen met het gebruik van denosumab zonder nabehandeling.    
  • De patiënteninformatie en keuzehulp over osteoporose verbeteren.

Zorgprofessionals in het ziekenhuis en de eerste lijn hebben afgesproken om beter samen te werken. Zo krijgen patiënten van 50+ met een botbreuk diagnostiek, behandeling en nazorg op de juiste tijd en de juiste plek. Ook worden de keuzehulp voor samen beslissen, online patiënteninformatie en informatie over de Osteoporose Vereniging beter vindbaar. De afspraken leiden niet alleen tot betere zorg voor mensen met osteoporose, maar dragen ook bij aan het voorkomen van nieuwe botbreuken. Daardoor kunnen veel ziekenhuis- en verpleeghuisopnames, en pijn en beperkingen in het dagelijks leven worden voorkomen en zal de kwaliteit van leven van mensen met osteoporose verbeteren.

Bijeenkomsten implementatiefase met betrokken partijen

Op 28 september 2020 organiseerde het Zorginstituut een onlinestartbijeenkomst met de betrokken partijen. In de bijeenkomst hebben we samen met de partijen doorgenomen hoe zij de verbeterafspraken gaan uitvoeren en welke acties hiervoor als eerste nodig zijn.

Zinnige Zorg - Verslag startbijeenkomst implementatiefase Osteoporose 28 september 2020

Op 11 november 2021 vond een vervolgbijeenkomst plaats, waarin we met betrokken partijen hebben gesproken over de voortgang van de verbeterafspraken.

Zinnige Zorg - Verslag vervolgbijeenkomst implementatiefase Osteoporose 11 november 2021

Op 6 december 2022 vond de volgende voortgangsbijeenkomst plaats. Tijdens deze bijeenkomst hebben we elkaar geïnformeerd over de voortgang van de verbeterafspraken. Ook hebben we verbeteracties gekozen om in 2023 mee aan de slag te gaan.

Zinnige Zorg - Verslag vervolgbijeenkomst implementatiefase Osteoporose 6 december 2022

Implementatie

De uitvoering en implementatie van de verbeteracties is de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de betrokken partijen in de zorg. Het Zorginstituut zal waar nodig en op verzoek van partijen de implementatie ondersteunen. Bijvoorbeeld door het organiseren van bijeenkomsten om ideeën en ervaringen uit te wisselen, het ondersteunen van de communicatie over de afgesproken verbeteracties en het presenteren van spiegelinformatie.

Tijdens de implementatiefase heeft onderzoeksbureau Panaxea heeft een onderzoek uitgevoerd naar belemmerende en bevorderende factoren bij het opzetten van toekomstbestendige multidisciplinaire fractuurpreventie vanuit de eerste lijn. De onderzoekers concluderen dat de randvoorwaarden daarbij zijn: meer bewustwording bij zorgprofessionals en patiënten, een kartrekker en structurele financiering.

Zinnige Zorg - Panaxea-rapport fractuurpreventie osteoporose

Monitoring

Het Zorginstituut zal de verbeteracties monitoren door jaarlijks met partijen over de voortgang te overleggen. Daarnaast zullen we de veranderingen in de zorg monitoren door data-analyses uit te voeren. Hierover brengen we een voortgangsrapportage uit aan de minister van VWS.

Zinnige Zorg - Voortgangsrapportage implementatiefase 2022
Zinnige Zorg - Eerste voortgangsrapportage implementatie Osteoporose
Zinnige Zorg - Tweede voortgangsrapportage implementatie Osteoporose

Evaluatie

Ongeveer 5 jaar na publicatie van het ‘Verbetersignalement Osteoporose’ zal het Zorginstituut een evaluatierapport over de bereikte verbeteringen uitbrengen aan de minister.

Van Zinnige Zorg naar Passende zorg

Zinnige Zorg is onderdeel van Passende zorg. De Zinnige Zorg-verbetersignalementen beschrijven concrete verbeterafspraken over effectieve en kwalitatief goede zorg, die op de juiste plek wordt geleverd en samen met de patiënt tot stand komt. Ook voor preventie is aandacht in Zinnige Zorg. Daarmee zijn de vier principes van Passende zorg in de verbeterafspraken vertegenwoordigd. Met de implementatie van verbeterafspraken wordt vanuit Zinnige Zorg een actieve bijdrage geleverd aan de beweging naar Passende zorg. Lopende Zinnige Zorg-projecten vinden doorgang in het kader van Passende zorg.

Systematische analyse osteoporosezorg

Het onderzoek naar osteoporose is het vervolg op het project 'Zinnige Zorg - Screeningsfase Endocriene ziekten, voedings- en stofwisselingstoornissen'.

Voor informatie

Contactpersoon: Iris Groeneveld (projectleider)
E-mail: zzosteoporose@zinl.nl
Mobiel: 06 - 12 31 86 21

Tijdlijn

Een overzicht van belangrijke stappen in de implementatiefase en de voorafgaande verdiepingsfase en screeningfase.

Betrokken partijen

  • Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF)
  • Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP)
  • Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU)
  • Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG)
  • Nederlandse Internisten Vereniging (NIV)
  • Nederlandse Orthopaedische Vereniging (NOV)
  • Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie in de Geriatrie (NVFG)
  • Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie (NVKG)
  • Nederlandse Vereniging voor Nucleaire Geneeskunde (NVNG)
  • Nederlandse Vereniging voor Radiologie (NVvR)
  • Nederlandse Vereniging voor Reumatologie (NVR)
  • Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie (NVT)
  • Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ)
  • Osteoporose Vereniging
  • Vereniging van Oefentherapeuten (VvOCM)
  • Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN)
  • Zorgverzekeraars Nederland (ZN)

Publicaties