Evaluatierapport Wondzorg - tussenrapportage 2019

In september 2015 is het standpunt ‘Antibacteriële verbandkleding bij constitutioneel eczeem’ uitgebracht. Toen is aangegeven dat het Zorginstituut de gevolgen van het standpunt 5 jaar zou volgen. Uiteindelijk is besloten om de evaluatie van dit standpunt te combineren met de eerder gestarte evaluatie van het advies ‘Functiegerichte omschrijving hulpmiddelen te gebruiken bij stoornissen in de functies van de huid’, uitgebracht in januari 2014. De gecombineerde evaluaties worden kortweg Evaluatie Wondzorg genoemd.

Tussenevaluatie

Voor deze rapportage zijn de databestanden van 2016 en 2017 gebruikt. Deze bestanden zijn nog niet compleet. Wanneer deze bestanden compleet worden, kunnen bovenstaande voorlopige resultaten veranderen. Het is daarom op dit moment te vroeg om definitieve conclusies te trekken. De evaluatie wordt in de komende jaren voortgezet. In dit rapport staan de belangrijkste resultaten van de laatste tussenevaluatie 2019.

Evaluatie advies functiegerichte omschrijving

Het Zorginstituut adviseerde in januari 2014 om hulpmiddelen te gebruiken bij stoornissen in de functies van de huid functiegericht te omschrijven. Hierdoor kunnen (nieuwe) hulpmiddelen het verzekerde pakket makkelijker in- en uitstromen. We hebben de volgende evaluatievraag opgesteld:
1. Is er een verandering in aantal declaraties en kosten van verbandmiddelen sinds het uitbrengen van het advies 'Functiegerichte omschrijving hulpmiddelen te gebruiken bij stoornissen in de functies van de huid'?

Om deze vraag te beantwoorden hebben we een landelijke databestand gebruikt met daarin alle extramuraal vergoede verbandmiddelen (databank van het Geneesmiddelen en hulpmiddelen Informatie Project, GIP). In het databestand zien we vanaf 2014 een lichte stijging van het aantal declaraties voor verbandmiddelen en de bijbehorende kosten, het blijft echter onder het niveau van 2012. Het is onduidelijk of de stijging verband houdt met de invoering van het advies over de functiegerichte omschrijving.

Evaluatie standpunt antibacteriële verbandkleding

Het Zorginstituut bracht in september 2015 het standpunt ‘Antibacteriële verbandkleding bij constitutioneel eczeem’ uit. Hierin werd geconcludeerd dat het gebruik van antibacteriële verbandkleding bij constitutioneel eczeem niet voldoet aan de stand van wetenschap en praktijk. Daardoor komt het niet in aanmerking voor vergoeding vanuit de Zvw. We hebben de volgende evaluatievraag opgesteld:

2. Is er een verandering in het aantal gebruikers en de kosten van antibacteriële verbandkleding sinds het uitbrengen van het standpunt ‘Antibacteriële verbandkleding bij constitutioneel eczeem’?

Om deze vraag te beantwoorden hebben we een landelijk databestand gebruikt met daarin alle extramuraal vergoede antibacteriële verbandkleding tot en met 2017 (GIP). Na het uitbrengen van het standpunt zien we een daling van het aantal gebruikers en de bijbehorende kosten van antibacteriële verbandkleding. Het lijkt erop dat het standpunt op de juiste manier wordt uitgevoerd in de praktijk.

Bij de consultatie van het standpunt waren externe veldpartijen bang voor negatieve gevolgen door de invoering van het standpunt. Om deze reden hebben we de volgende twee evaluatievragen opgesteld:

3. Is er een verandering in aantal en duur van ziekenhuisopnamen voor constitutioneel eczeem sinds het uitbrengen van het standpunt 'Antibacteriële verbandkleding bij constitutioneel eczeem'?

4. Is er een verandering in het gebruik van corticosteroïdzalf bij constitutioneel eczeem sinds het uitbrengen van het standpunt 'Antibacteriële verbandkleding bij constitutioneel eczeem'?

Om deze vragen te beantwoorden hebben we de volgende landelijke databestanden gebruikt voor data analyse:

  • Databestand met extramuraal vergoede antibacteriële verbandkleding (GIP)
  • Databestand met extramuraal vergoede corticosteroïdzalf (GIP)
  • Databestand met geregistreerde ziekenhuisbezoeken voor constitutioneel eczeem (DIS)

Uit de resultaten blijkt dat er geen negatieve gevolgen zijn opgetreden door invoering van het standpunt. Er is geen stijging te zien van het aantal opnamedagen in het ziekenhuis voor constitutioneel eczeem. Daarnaast hebben we geen duidelijke aanwijzingen gevonden voor een stijging van het gebruik van corticosteroïdzalf.

Op dit moment is het waarschijnlijk nog te vroeg om eventuele gevolgen van het standpunt goed in kaart te brengen. Sommige zorgverzekeraars hebben een overgangsregeling toegepast bij bestaande gebruikers van antibacteriële verbandkleding. Hierdoor konden zij een vergoeding krijgen tot begin 2016. Daarnaast gaat antibacteriële verbandkleding langere tijd mee. Bestaande gebruikers kunnen mogelijk nog een tijd gebruik maken van de kleding die zij eerder vergoed hebben gekregen.

Opmerkingen bij de resultaten

De databestanden van 2016 en 2017 zijn nog niet compleet. Wanneer deze bestanden compleet worden, kunnen bovenstaande voorlopige resultaten veranderen. Het is daarom op dit moment te vroeg om definitieve conclusies te trekken. De evaluatie wordt in de komende jaren voortgezet.

Evaluatieprogramma Zorginstituut

Om de effecten van de producten van het Zorginstituut op de praktijk van de zorg in kaart te brengen, heeft het Zorginstituut een evaluatieprogramma opgericht. Het beginpunt van een evaluatie of monitor is het beoogde effect van een (of meer) eerder door het Zorginstituut uitgebrachte producten (standpunten, handreikingen, adviezen, etc.).
Met een evaluatie of monitor wil het Zorginstituut vooral inzicht krijgen in het effect van een product op de praktijk van de zorg. Het versterken van de doorwerking van een product speelt daarnaast ook een belangrijke rol.