Zorginstituut: MS-middel fampridine niet effectief

Fampridine (Fampyra®) moet niet opgenomen worden in het basispakket. Uit onderzoek blijkt namelijk dat het middel het loopvermogen van MS-patiënten niet of zeer beperkt verbetert. Verder is duidelijk geworden dat het effect op de kwaliteit van leven niet beter is dan de gebruikelijke behandeling. Patiënten hebben daarom na 1 april 2018 geen aanspraak meer op de nu geldende voorwaardelijke vergoeding. Dit staat in de 'Herbeoordeling fampridine na voorwaardelijke toelating'.

De foto toont een kast met geneesmiddelen
Beeld: ©Hollandse Hoogte

Niet bewezen beter

De minister van VWS heeft fampridine in 2016 voorwaardelijk tot het basispakket toegelaten. Het idee hierachter is dat je dan gegevens kunt verzamelen over het gebruik van een geneesmiddel in de praktijk, en dat dit kan helpen om een definitief besluit te nemen over toelating tot het basispakket. Uit onderzoek, tijdens de periode van voorwaardelijke toelating (die eindigt op 1 april 2018), blijkt nu echter dat fampridine niet bewezen beter is dan de beste ondersteunende zorg. Uit de resultaten blijkt onder meer dat van de 10 patiënten die fampridine gebruiken, er ongeveer 4 reageren op het middel, maar 3 daarvan zouden die respons ook hebben als ze een placebo gebruikten. Terwijl de veronderstelling is dat patiënten met multiple sclerose die nog niet in een rolstoel zitten, fampridine kunnen gebruiken om minder beperking te ervaren bij het lopen.

Eerder beoordeeld in 2012

Het Zorginstituut (voorheen CVZ) heeft fampridine in 2012 al beoordeeld en adviseerde de minister van VWS toen om het middel niet op te nemen in het basispakket, omdat de effectiviteit niet was aangetoond. Toen bleek ook dat fampridine voor MS-patiënten niet of nauwelijks verbetering geeft ten opzichte van een placebo. Fampridine heeft overigens geen effect op het onderliggende ziekteproces van de MS zelf.

Advies fampridine (Fampyra®) bij de behandeling van multiple sclerose (MS) - 17 december 2012

Voorwaardelijke toelating

Voor voorwaardelijke toelating komen geneeskundige zorg, geneesmiddelen en hulpmiddelen in aanmerking, die nog geen deel uitmaken van het basispakket omdat de effectiviteit nog niet bewezen is. In de periode van de tijdelijke toelating moeten de onderzoekers gegevens verzamelen over de effectiviteit (en kosteneffectiviteit) van de zorg. Aan de hand van de verzamelde gegevens tijdens het onderzoek kan, voor afloop van de periode van voorwaardelijke toelating, worden vastgesteld of de zorg effectief is.

Multiple sclerose (MS)

Multiple sclerose (MS) is een op den duur invaliderende, neurologische aandoening met een sterk wisselend beloop, waarbij het immuunsysteem zich richt tegen het eigen centrale zenuwstelsel. Moeite met lopen is een prominente manifestatie van MS. De gebruikelijke behandeling van loopproblemen bij MS is symptomatisch en bestaat meestal uit fysiotherapie of oefentherapie en psychologische begeleiding.
In Nederland komt MS voor bij ongeveer 1 op de 1.000 inwoners. Nederland telt dus ongeveer 17.000 mensen met MS.

Kosten

Op basis van de gegevens van de fabrikant is de schatting dat er nu ongeveer 1.965 patiënten worden behandeld met fampridine.
Wanneer fampridine blijvend deel zou uitmaken van het basispakket, zou dit gepaard
gaan met uitgaven variërend tussen ruim 7 miljoen euro en ongeveer 20
miljoen euro per jaar.