Ga direct naar inhoud

Zinnige Zorg voor mensen met obstructieve slaapapneu (implementatiefase)

Samen met partijen in de zorg heeft Zorginstituut Nederland onderzocht waar mogelijkheden zijn voor verbeteringen in het zorgtraject voor mensen met obstructieve slaapapneu (OSA). In maart 2021 heeft het Zorginstituut het ‘Verbetersignalement obstructieve slaapapneu’ uitgebracht. Hierin staan de verbeterpunten voor de zorg voor mensen met OSA waarmee partijen aan de slag gaan. Het Zorginstituut monitort de voortgang tijdens de implementatie.

Voortgang implementatie

Naar aanleiding van het Verbetersignalement Obstructieve slaapapneu (OSA) worden 2 modules van de FMS-richtlijn ‘Obstructief slaapapneu bij volwassenen’ op korte termijn herzien. Het Kennisinstituut van de Federatie van Medisch Specialisten (KIMS) past samen met afgevaardigden van behandelaren en patiënten de modules aan. De herziening gebeurt in afstemming met het Zorginstituut, omdat de huidige aanbevelingen niet goed aansluiten bij de beschikbare evidence. Hiermee zijn eerder aangekondigde standpunten van het Zorginstituut van de baan.

Het Zorginstituut is met de betrokken partijen in gesprek gegaan naar aanleiding van 2 systematische literatuuronderzoeken voor het 'Verbetersignalement Obstructieve slaapapneu'. De onderwerpen waren:

  1. de inzet van de polygrafie of polysomnografie bij mensen met klachten die passen bij OSA;
  2. de behandeling van OSA bij mensen met comorbiditeiten.

De huidige aanbevelingen in de richtlijn over deze onderwerpen sluiten niet goed aan op de conclusies van de literatuuronderzoeken. Het Zorginstituut heeft samen met de partijen afgesproken dat de 2 betreffende modules op korte termijn worden herzien. Het KIMS werkt samen met de richtlijnwerkgroep in een verkorte procedure aan de wijzigingen. De wijzigingen worden op meerdere tijdstippen met het Zorginstituut en de zorgverzekeraars afgestemd.

Wat gaan patiënten van de verbeteracties merken?

Samen met patiënten, zorgverleners en andere betrokken partijen is in beeld gebracht welke verbeteringen in de zorg noodzakelijk zijn. De betrokken partijen hebben zich verbonden aan de uitvoering ervan. Zij hebben een aantal verbeterpunten benoemd. Dit zijn:  

  • ervoor zorgen dat professionals OSA-klachten eerder herkennen;
  • onderzoek doen naar het klinisch nut van de slaapendoscopie, een onderzoek dat onder narcose plaatsvindt in het ziekenhuis;
  • het verbeteren van de wijze waarop ziekenhuizen hun OSA-zorg organiseren, met kwaliteitscriteria waaraan zorg moet voldoen;
  • het updaten van patiënteninformatie op basis van de huidige, wetenschappelijke inzichten en zorgen dat de informatie eenvoudig te begrijpen is.

Meer in het algemeen kunnen patiënten gaan merken dat zorgverleners duidelijke afspraken met elkaar maken over de organisatie van het zorgtraject en over aanbevelingen voor diagnostiek en behandeling. De toegankelijkheid en kwaliteit van de zorg zal daardoor verbeteren. Patiënten zullen beter in staat worden gesteld om samen te beslissen over de behandelmogelijkheden. Ook zal kwalitatief goede en begrijpelijke patiënteninformatie over OSA en de behandelmogelijkheden worden aangeboden. 

Implementatiefase

De uitvoering en implementatie van de verbeterpunten is de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de betrokken partijen in de zorg. Zij hebben toegezegd dit te gaan doen. Het Zorginstituut zal inventariseren of het nodig is om zelf nog aanvullende acties te ondernemen, bijvoorbeeld door plaatsing van verbeteronderwerpen op de Meerjarenagenda. Het Zorginstituut monitort de voortgang in de implementatiefase.

Het Zorginstituut zal de verbeteracties monitoren en jaarlijks een voortgangsrapportage uitbrengen aan de minister van VWS.

Evaluatie

Enkele jaren na publicatie van het ‘Verbetersignalement Obstructieve slaapapneu’ zal het Zorginstituut een evaluatierapport over de bereikte verbeteringen uitbrengen aan de minister.

Systematische analyse Zinnige zorg

Het onderzoek naar OSA is een onderdeel van het project 'Zinnige Zorg - Ziekten van het ademhalingsstelsel’. Er zijn in dit project nog 2 onderwerpen geselecteerd voor verdere verdieping, namelijk astma en COPD.

Van Zinnige Zorg naar Passende zorg

Zinnige Zorg is onderdeel van Passende zorg. De Zinnige Zorg-verbetersignalementen beschrijven concrete verbeterafspraken over effectieve en kwalitatief goede zorg, die op de juiste plek wordt geleverd en samen met de patiënt tot stand komt. Ook voor preventie is aandacht in Zinnige Zorg. Daarmee zijn de vier principes van Passende zorg in de verbeterafspraken vertegenwoordigd. Met de implementatie van verbeterafspraken wordt vanuit Zinnige Zorg een actieve bijdrage geleverd aan de beweging naar Passende zorg. Lopende Zinnige Zorg-projecten vinden doorgang in het kader van Passende zorg.

Voor informatie

Voor informatie over dit Zinnige Zorg-traject kunt u een e-mail sturen naar:

Jacqueline Frankema
E-mail: jfrankema@zinl.nl

Planning

Planning van de richtlijnherziening door KIMS
Stappen Datum
Start project 1 juli 2021
Startbijeenkomst 13 september 2021
Vervolgbijeenkomsten 15 november 2021, 20 december 2021, 7 februari 2022
Start herziening richtlijnmodules 15 november 2021
Commentaarfase begin maart 2022
Autorisatiefase half april 2022

Tijdlijn

Deze tijdlijn biedt een overzicht van belangrijke stappen in implementatiefase Obstructieve slaapapneu. De verdiepingsfase Slaapapneu en de screeningsfase 'Ziekten van het ademhalingsstelsel' gingen daaraan vooraf.

Betrokken partijen

  • Apneuvereniging
  • Kennisinstituut van Federatie Medisch Specialisten (KIMS)
  • Nederlandse Vereniging voor Keel-Neus-Oorheelkunde en Heelkunde van het Hoofd-Hals gebied (NVKNO)
  • Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose (NVALT)
  • Nederlandse Vereniging voor Neurologie (NVN)
  • Slaapgeneeskunde Vereniging Nederland (SVNL)
  • Zorgverzekeraars Nederland (ZN)

Publicaties