Advies machineperfusie bij long- en levertransplantatie

Zorginstituut Nederland adviseert het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) om machineperfusie bij long- en levertransplantatie te laten instromen in het basispakket vanaf 2022. Dit betekent dat deze behandeling vanaf 1 januari 2022 wordt vergoed uit het basispakket van de zorgverzekering. Bij het advies op deze pagina staan als bijlagen ook de protocollen die de transplantatiechirurgen hebben opgesteld voor uitvoering en monitoring.

Over de behandeling

Bij machineperfusie worden donorlongen en donorlevers voorafgaand aan transplantatie op een machine aangesloten en gespoeld met een vloeistof. Voor long- en levertransplantatie is er een tekort aan beschikbare donoren. Tijdens de uitname en terugplaatsing kan schade aan de donorlong en donorlever ontstaan. Machineperfusie kan deze schade beperken, waardoor meer donororganen beschikbaar komen en de uitkomsten na transplantatie verbeteren.

Aanleiding voor dit advies

Van 2017 tot 2022 heeft het ministerie van VWS projectsubsidie verleend voor de implementatie en evaluatie van machineperfusie bij long- en levertransplantatie.
Het ministerie van VWS heeft aan het Zorginstituut advies gevraagd of de effectiviteit van machineperfusie bij long- en levertransplantatie voldoende is aangetoond, en of deze behandeling kan instromen in het basispakket van de zorgverzekering.

Conclusie van het Zorginstituut

Het Zorginstituut concludeert op basis van een screening dat het risico laag is dat machineperfusie niet volgens de wetgeving instroomt in het basispakket. Op basis van screening van de literatuur en uitkomsten van de Nederlandse centra heeft het Zorginstituut besloten geen uitgebreide beoordeling van de effectiviteit volgens de stand van de wetenschap en praktijk te verrichten.

Indicatieprotocollen voor passende zorg en jaarlijkse evaluatie

Om passende zorg te bevorderen hebben de transplantatiechirurgen op advies van het Zorginstituut landelijke indicatieprotocollen opgesteld. De transplantatiechirurgen en de Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS) zullen de uitkomsten van machineperfusie bij long- en levertransplantatie jaarlijks evalueren en hierover rapporteren aan het Zorginstituut en Zorgverzekeraars Nederland (ZN). Er is ook een werkgroep ingesteld met daarin de transplantatiecentra, VWS, Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en NTS om te overleggen over de kosten van machineperfusie.