Kwaliteitsraad (KR)

De Kwaliteitsraad (KR) is een onafhankelijke raad en adviseert de Raad van Bestuur van Zorginstituut Nederland. De KR adviseert over verschillende thema’s van kwaliteit van zorg. De raad maakt hierbij maatschappelijke afwegingen, zodat de gezondheidszorg mensgericht, duurzaam en houdbaar is. De KR bestaat uit deskundigen die vanuit verschillende oogpunten adviseren over de kwaliteit van zorg, het meten en duiden van kwaliteit en het leren en verbeteren van kwaliteit van zorg.

Over de Kwaliteitsraad in het kort

Wat doet de KR, welke afwegingen maakt de raad en wie zitten erin? In deze video legt voorzitter Floortje Scheepers het uit.

[KR. Advies over kwaliteit van zorg.]

Mijn naam is Floortje Schepers, en ik ben voorzitter van de Kwaliteitsraad van het Zorginstituut.

[Waarom bestaat de Kwaliteitsraad (KR)?]

De Kwaliteitsraad bestaat omdat wij gevraagd en ongevraagd advies geven over de kwaliteit van zorg aan de Raad van Bestuur van het Zorginstituut.

[Wat is kwaliteit van zorg?]

In Nederland hebben we afgesproken dat de kwaliteit van zorg gaat over toegankelijkheid, betaalbaarheid en doelmatigheid. Dat wil dus zeggen dat iedereen in Nederland zorg ontvangt op het juiste moment, ongeacht je achtergrond, leeftijd of gezondheidsvaardigheden, en dat er dus bijvoorbeeld geen wachtlijsten zijn. Het gaat er ook over dat zorg echt waarde toevoegt aan het leven, dus niet nutteloos is, zal ik maar zeggen. En het gaat erover dat zorg niet zo duur is dat die weer andere zorg gaat verdringen. Maar tegenwoordig kijken we ook bijvoorbeeld naar de personele inzet. Zijn er wel genoeg mensen om de zorg te leveren? En ook naar duurzaamheid, want als zorg zo vervuilend is dat mensen er op de lange termijn ziek van worden, zou dat ook niet goed zijn. En we hebben tegenwoordig ook wel veel meer oog voor de passendheid van zorg. Dus is de zorg die we nou leveren voor deze specifieke persoon ook echt wat-ie nodig heeft?

[Over welke onderwerpen adviseert de KR?]

Het kan gaan over ouderenzorg, over ziekenhuiszorg, huisartsenzorg, fysiotherapie. Je kunt het zo gek niet bedenken. Alles wat met zorg te maken heeft en met de kwaliteit van zorg kunnen we als Kwaliteitsraad over adviseren.

[Hoe gaat de KR te werk?]

Als partijen afspraken hebben gemaakt over de kwaliteit van zorg en die afspraken hebben opgeschreven met elkaar, dan gaat de Kwaliteitsraad kijken of die afspraken inderdaad voldoen aan het toetsingskader. Of ze doelmatig zijn, betaalbaar, toegankelijk. Of al die aspecten van kwaliteit daarin zitten. Maar we kijken ook wel heel erg naar hoe partijen afspraken hebben gemaakt over het evalueren en het leren en verbeteren met elkaar. Eigenlijk wil de Kwaliteitsraad dat partijen zelf goed bepalen welke weging gemaakt moet worden. De Kwaliteitsraad ondersteunt dat proces. We luisteren goed naar alle partijen en helpen ze om dat voor elkaar te krijgen. En soms, als dat echt niet lukt, als partijen er niet uitkomen, dan kan de Kwaliteitsraad ook een knoop doorhakken, en dat wordt dan doorzettingsmacht genoemd.

[Wie zit er in de KR?]

De Kwaliteitsraad bestaat uit tien onafhankelijke leden die allemaal hun eigen expertisegebied hebben en achtergrond. Dan kun je bijvoorbeeld denken aan een economisch perspectief, een bestuurdersperspectief, maar ook naasten, patiënten, professionals zoals verpleegkundigen of medisch specialisten, huisartsenzorg, ouderenzorg, ziekenhuiszorg. Al die invalshoeken hebben we vertegenwoordigd in de Kwaliteitsraad.

[Wat merkt de samenleving van het werk van de KR?]

De Kwaliteitsraad zegt: Kwaliteit gaat eigenlijk over samen leren en verbeteren, om zo de kwaliteit van zorg in Nederland voor iedereen zo goed mogelijk te maken.

[Meer weten? Ga naar zorginstituutnederland.nl.]

Wat is kwaliteit van zorg?

Goede zorg heeft volgens de Kwaliteitsraad veel te maken met dat wat we verstaan onder het goede leven, gedefinieerd vanuit het oogpunt van de patiënt of de cliënt. De Kwaliteitsraad hanteert daarbij 3 principes die voor veel mensen belangrijk zijn bij het leiden van een goed leven: autonomie, in verbinding staan met anderen en betekenisvol bezig zijn. Goede zorg moet hierop aansluiten door het versterken van de mogelijkheden en gezondheid van patiënten en cliënten voor eigen regie, sociale activiteiten en persoonlijke zingeving. Goede zorg is daarmee afhankelijk van waarden en normen van alle betrokkenen over wat zij als een goed leven zien. 

Kenmerken van goede zorg zijn wettelijk vastgelegd. Op die manier is het verplicht om te blijven werken aan de kwaliteit van zorg. Zoals het in de wet staat, is goede zorg van goede kwaliteit en van goed niveau: zorg die in ieder geval veilig, tijdig, doeltreffend, doelmatig en gericht is op de persoonlijke situatie van de patiënt of cliënt.

Taken van de KR

De Kwaliteitsraad adviseert de Raad van Bestuur van het Zorginstituut over: 

  • de aanpak naar passende zorg 
  • de Meerjarenagenda en het werkprogramma van het Zorginstituut 
  • het inzichtelijk maken van informatie over de kwaliteit van zorg 
  • Kwaliteitsinstrumenten van het Zorginstituut, zoals het toetsen van kwaliteitsstandaarden 
  • beleid en uitvoering van de activiteiten van het Zorginstituut over kwaliteit 
  • financiële gevolgen van kwaliteitsstandaarden (samen met de ACP) 
  • brede thema’s over kwaliteit van zorg 
  • opname van kwaliteitsregistraties in het Register.

Actieve rol: bemiddelen en doorzettingsmacht

De Kwaliteitsraad kan ook een bemiddelende rol spelen in discussies over kwaliteit en de ontwikkeling en het invoeren van kwaliteitsinstrumenten.  

Een specifieke wettelijke taak van de KR is de zogeheten doorzettingsmacht. Soms worden patiënten, zorgverleners en zorgverzekeraars het niet eens over een kwaliteitsstandaard of meetinstrument. Het Zorginstituut vraagt dan aan de Kwaliteitsraad om een (deel van een) standaard of instrument op te stellen. Dat gebeurt altijd in samenwerking met de betrokken partijen.

Meer informatie of vragen?

Hebt u vragen over de Kwaliteitsraad of wilt u iets delen? Dan kunt u contact met ons opnemen via Kwaliteitsraad@zinl.nl.