Neuromodulatie bij chronische pijn voor grote groep patiënten in basispakket
Zorginstituut Nederland heeft beoordeeld of neuromodulatie bij 9 aandoeningen die gepaard gaan met chronische pijn, voldoende effectief is om uit het basispakket vergoed te worden. Bij neuromodulatie wordt in het lichaam van een patiënt een klein apparaat geïmplanteerd, dat pijnprikkels moet tegenhouden. Uit onderzoeken naar de werkzaamheid van deze behandeling blijkt nu dat neuromodulatie bij patiënten met 5 van de beoordeelde aandoeningen effectief is, en dat bij vier van de beoordeelde aandoeningen geen bewijs voor effectiviteit is. De meeste patiënten met chronische pijn hebben 1 van de 5 aandoeningen waarvoor neuromodulatie effectief blijkt te zijn.
Effectieve zorg; onderdeel basispakket
Het 'Standpunt Neuromodulatie bij chronische pijn' is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met de betrokken artsen- en patiëntenverenigingen en Zorgverzekeraars Nederland. Een van de conclusies in het standpunt is dat de behandeling met neuromodulatie bij de onderstaande 5 aandoeningen effectief is en dus uit het basispakket vergoed kan worden. Voor deze aandoeningen geldt dat neuromodulatie uit het basispakket wordt vergoed voor volwassen patiënten bij wie de pijnscore 5 of hoger is, de proefbehandeling positief is en de indicatiestelling plaatsvindt in multidisciplinair teamverband.
Voor de volgende aandoeningen kan de behandeling met neuromodulatie via Spinal Cord Stimulation (SCS) of Dorsal Root Ganglion Stimulation (DRGS) worden vergoed:
- failed back surgery syndroom (FBSS) met overwegend radiculaire (beklemming van de zenuwwortel) beenpijn (SCS);
- failed neck surgery syndroom (FNSS) met radiculaire armpijn (SCS);
- complex regionaal pijnsyndroom met voet-/beenpijn (SCS en DRGS);
- complex regionaal pijnsyndroom anders dan onder 3 (SCS);
- pijnlijke diabetische neuropathie (PDN) en dunnevezelneuropathie (SCS).
Niet-effectieve zorg; geen onderdeel basispakket
Voor de 4 volgende aandoeningen is de conclusie van het Zorginstituut dat de behandeling met neuromodulatie niet effectief is, en daarmee niet (meer) uit het basispakket wordt vergoed:
- postherpetische neuralgie;
- neuropathische pijn door letsel;
- refractaire angina pectoris (AP);
- perifeer arterieel vaatlijden (PAV)/ischemische pijn.
Voor patiënten met chronische pijn die eerder al behandeld zijn met een neuromodulatie, is een overgangsregeling opgesteld. Die regeling houdt in dat een patiënt die al een neuromodulatiesysteem heeft op de ingangsdatum van het standpunt van het Zorginstituut, dat systeem behoudt en de (vervolg)kosten ervan vergoed krijgt van zijn zorgverzekeraar, zolang de patiënt een positief effect ervaart van het systeem.
Chronische pijn en neuromodulatie
Van chronische pijn is volgens de Zorgstandaard Chronische Pijn (2017) sprake als de pijn langer bestaat dan bij een normaal herstel mag worden verwacht. Pijn die minstens 6 maanden tot een jaar aanhoudt, kan chronisch worden genoemd.
Bij chronische pijn wordt stepped care ingezet; hierbij wordt de zorg steeds intensiever. Vaak maakt pijnmedicatie onderdeel uit van de behandeling. Neuromodulatie kan ook een onderdeel van de behandeling van chronische pijn zijn. Dit is is een een invasieve behandeling waarbij een klein apparaat in het lichaam wordt ingebracht dat elektrische prikkels of medicijnen afgeeft om de werking van het zenuwstelsel te beïnvloeden. Het doel van neuromodulatie is de chronische pijn die de patiënt ervaart, te verlichten door pijnsignalen tussen het ruggenmerg en de hersenen te verstoren.