Advies: Longkankermiddel atezolizumab niet in basispakket

Atezolizumab (Tecentriq®) is een effectief middel bij de behandeling van gemetastaseerde niet-kleincellige longkanker, maar moet vanwege de hoge prijs niet opgenomen worden in het basispakket. Hiervoor moet eerst onderhandeld worden over de prijs, zodat het middel wel concurrerend ingezet kan worden. Omdat atezolizumab het derde beschikbare middel is voor deze indicatie, kan dit de onderhandelingspositie van de minister voor medische zorg versterken, schrijft het Zorginstituut in het 'Pakketadvies atezolizumab bij gemetastaseerde niet-kleincellige longkanker'.

De foto toont een infuus
Beeld: ©Hollandse Hoogte

Derde dure longkankermiddel

Vanwege 2 kort gelden geïntroduceerde longkankermiddelen - nivolumab en pembrolizumab - vindt het Zorginstituut dat introductie van nieuwe, vergelijkbare geneesmiddelen een prijsdempend effect zou moeten hebben. Dat effect is echter niet zichtbaar in de prijs van atezolizumab. Daarbij komt dat voor nivolumab en pembrolizumab prijsafspraken zijn gemaakt. Op dit moment is er dan ook geen concurrerende inzet van atezolizumab mogelijk. Bovendien kan de beschikbaarheid van een derde middel de onderhandelingspositie versterken, en zou op  termijn onderzocht kunnen worden of alternatieve onderhandelingsstrategieën mogelijk zijn, zoals een ‘veiling’. Hierbij kan marktexclusiviteit worden verstrekt voor een bepaalde periode aan de fabrikant die het middel tegen de laagste prijs beschikbaar stelt.

Effect en prijs

In de belangrijkste studie naar de werkzaamheid van atezolizumab is een verbetering van de overleving van 4 maanden aangetoond in vergelijking met docetaxel (een chemotherapie).
De kosten van atezolizumab bedragen, uitgaande van de adviesprijs en 30% marktpenetratie, ongeveer € 10,6 miljoen per jaar. Omdat over nivolumab en pembrolizumab geheime prijsafspraken zijn gemaakt, zijn meerkosten dan wel besparingen ten opzichte van nivolumab en pembrolizumab niet goed inzichtelijk te maken.

Sluis voor dure geneesmiddelen

Atezolizumab (Tecentriq®) bij longkanker is in augustus 2017 in de 'sluis voor dure geneesmiddelen' geplaatst. In het kort komt het erop neer, dat voor intramurale geneesmiddelen met een voorzienbaar groot kostenbeslag, bij wijze van uitzondering, een product niet automatisch instroomt in het verzekerde pakket, maar in een 'sluis' wordt geplaatst. Dit houdt dus in dat het geneesmiddel eerst expliciet wordt uitgesloten van vergoeding. Instroom kan pas volgen na een positieve beoordeling door het Zorginstituut, succesvolle prijsonderhandelingen en afspraken over gepast gebruik.