Grotere rol voor kosteneffectiviteit in de zorg

Gegevens over de kosteneffectiviteit van nieuwe behandelingen moeten een grotere rol gaan spelen bij keuzes in de zorg. Ze zijn onontbeerlijk voor een verantwoorde omgang met het geld van de premiebetaler. Dat stelt Zorginstituut Nederland in het conceptadvies 'Kosteneffectiviteit in de praktijk', dat gisteren is voorgelegd aan een groot aantal partijen in de zorg.

Gezondheidswinst en kosten

Kosteneffectiviteitgegevens maken duidelijk hoe de betere gezondheid die een nieuwe behandeling voor de patiënt oplevert, opweegt tegen de kosten ervan. De kosteneffectiviteit van de nieuwe behandeling wordt bepaald op basis van de extra gezondheidswinst en de extra kosten die deze met zich meebrengt ten opzichte van de bestaande, gangbare behandeling. De gezondheidswinst wordt uitgedrukt in extra gewonnen levensjaren van goede kwaliteit (‘QALY’s’).

Referentiewaarden

Om te bepalen of de kosteneffectiviteit van een behandeling gunstig of juist ongunstig is, wil het Zorginstituut een referentiewaarde gaan gebruiken. Als deze referentiewaarde wordt overschreden levert een behandeling te weinig extra gezondheid op ten opzichte van de kosten. Het Zorginstituut vindt dat een signaal dat de partijen in de zorg de effectiviteit van die behandeling moeten verhogen en/of de kosten ervan moeten verlagen. Afhankelijk van de ernst van de aandoening zou de referentiewaarde moeten variëren van 10.000 tot 80.000 euro per gewonnen levensjaar van goede kwaliteit, aldus het Zorginstituut.

Basispakket

Behandelingen waarvan de kosteneffectiviteit ondanks de inspanningen van partijen ongunstig blijft, zal het Zorginstituut opnieuw beoordelen voor het basispakket. Daarbij wordt gekeken of er voldoende redenen zijn om de ongunstige kosteneffectiviteit tóch te accepteren. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn bij de behandeling van zeer ernstige, zeldzame aandoeningen.

Tot nu toe gebruikte het Zorginstituut het criterium kosteneffectiviteit vooral bij de advisering over geneesmiddelen. Het Zorginstituut wil informatie over de kosteneffectiviteit nu ook breder gaan inzetten bij de beoordeling van onder meer medisch specialistische zorg.

Wettelijke verankering

Het Zorginstituut is voorstander van de wettelijke verankering van het criterium kosteneffectiviteit als één van de criteria bij de advisering over het basispakket. Het vastleggen van gunstige kosteneffectiviteit als wettelijke eis voor opname van zorg in het basispakket, zoals voorgesteld in het regeerakkoord Rutte II, is volgens het Zorginstituut ongewenst. Het doet geen recht aan de complexiteit van de zorg. Op dit moment is alleen effectiviteit een wettelijke vereiste voor het basispakket.

Adviescommissie Pakket

Het conceptadvies wordt op 24 april 2015 besproken in de openbare vergadering van de Adviescommissie Pakket van het Zorginstituut.