Deep Brain Stimulation verzekerde zorg

Deep Brain Stimulation (DBS) bij dwangstoornissen (obsessieve-compulsieve stoornis - OCS) maakt voortaan onder voorwaarden deel uit van het basispakket. Met DBS kunnen er door middel van elektrische stimulatie heel lokaal in de hersenen symptomen van verschillende ziektebeelden worden onderdrukt. Met deze behandelingsvorm worden diep in de hersenen elektroden geplaatst, die zijn aangesloten op een inwendige stimulator; een soort pacemaker. Voorwaarde voor behandeling is wel dat er een zorgvuldige indicatiestelling plaatsvindt en dat DBS wordt uitgevoerd in gespecialiseerde centra. Dit staat in het CVZ-standpunt Deep Brain Stimulation bij patiënten met therapieresistente OCS, dat het CVZ op 16 december jl. heeft uitgebracht.

Standpunt én richtlijn

Door een gezamenlijke inspanning van professionals, patiënten en het CVZ is een zorgvuldige en veilige introductie van DBS bij OCS mogelijk gemaakt. Bijzondere waarborg daarvoor is de combinatie van de positieve beslissing over vergoeding en de door professionals ontwikkelde richtlijn.

Doelgroep

DBS is bedoeld voor patiënten met zeer ernstige dwangstoornissen, die zich al langer dan vijf jaar voordoen, terwijl zij - zonder afdoend effect - al langdurig behandeld zijn met medicatie en cognitieve gedragstherapie. Er is sprake van een obsessieve compulsieve stoornis wanneer er sprake is van dwanggedachten (obsessies) of dwanghandelingen (compulsies). OCS wordt gekenmerkt door terugkerende en hardnekkige gedachten, impulsen of voorstellingen die worden beleefd als opgedrongen of zinloos en die angst of spanning veroorzaken.

Werkingsmechanisme DBS

Bij DBS wordt een operatieve ingreep uitgevoerd, waarbij elektrodes in de hersenen worden geïmplanteerd, die onderhuids via een geleidingsdraad verbonden worden met een neurostimulator. Via deze elektrodes kunnen kleine elektrische impulsen worden afgegeven in specifieke delen van de hersenen met als doel deze gebieden te beïnvloeden.

Richtlijn en leidraad implementatie

De behandeling met DBS is opgenomen in de Multidisciplinaire richtlijn voor de diagnostiek, behandeling en begeleiding van volwassen patiënten met een angststoornis, onderdeel Obsessieve Compulsieve Stoornis. De richtlijn benadrukt dat de DBS behandeling alleen in een psychiatrisch centrum moet plaatsvinden waar de behandeling uitgevoerd wordt binnen onderzoeksverband, om zo de benodigde aanvullende gegevens over effectiviteit, lokalisatie van de elektrodeplaatsing, kortetermijn- en langetermijneffecten en risico’s te verkrijgen.