Pakketadvies vitamine D

Zorginstituut Nederland adviseert de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) om alle vitamine D-middelen met colecalciferol uit het geneesmiddelensysteem (GVS) te verwijderen. Dat betekent dat ze niet meer worden vergoed uit het basispakket van de zorgverzekering. Het Zorginstituut gaat in de praktijk volgen of deze verandering gevolgen heeft voor het gebruik van vitamine D. Dit advies is een aanvulling op een eerder advies uit 2016 van het Zorginstituut aan de minister van VWS. In mei 2022 heeft minister Kuipers van VWS het advies overgenomen om alle vitamine D-middelen met colecalciferol uit het GVS te verwijderen. 

Update mei 2022: vitamine D niet meer vergoed uit het basispakket

Op basis van het advies van het Zorginstituut heeft minister Kuipers van VWS in mei 2022 besloten om vitamine D niet langer te vergoeden uit het basispakket. Per 1 januari 2023 stopt de vergoeding voor alle middelen die bedoeld zijn om een vitamine D-tekort te voorkomen of te behandelen. Dat zijn middelen met alleen colecalciferol, calcifediol en middelen met een combinatie van colecalciferol en calcium (kalk) en/of alendroninezuur.
Lees het volledige vergoedingsbesluit in de Staatscourant 30-11-2022.

Vitamine D

Vitamine D zorgt ervoor dat mensen sterke botten en een goede weerstand houden. Sommige mensen lopen het risico dat ze een tekort aan vitamine D krijgen, bijvoorbeeld mensen van 50 jaar en ouder, mensen die weinig buiten komen of mensen met een donkere huidskleur. Zij krijgen het advies om extra vitamine D te nemen in een dosering van 10 of 20 microgram per dag.

Inhoud advies Zorginstituut

Het advies van het Zorginstituut gaat over middelen in het basispakket van de zorgverzekering, die zijn geregistreerd voor het voorkomen of behandelen van een vitamine D-tekort. Dat zijn middelen met vitamine D in de vorm van colecalciferol. Het Zorginstituut adviseert de minister van VWS om alle vitamine D-middelen met colecalciferol uit het GVS te verwijderen. Het gaat om de volgende (groepen van) geneesmiddelen:

  • de enkelvoudige producten met colecalciferol (ATC-code: A11CC05);
  • de vaste combinatiepreparaten van colecalciferol/calcium (A12AX);
  • de vaste combinatiepreparaten van alendroninezuur/colecalciferol (M05BB03) en alendroninezuur/calciumcarbonaat/colecalciferol (M05BB05);
  • het middel calcifediol (A11CC06); dit is vergelijkbaar met colecalciferol.

Aanleiding voor het advies

Op basis van het eerdere pakketadvies uit 2016 is met ingang van 1 januari 2019 is een aantal vitamine D-bevattende geneesmiddelen in lage sterktes verwijderd uit het GVS. Het Zorginstituut waarschuwde toen voor een mogelijke verschuiving naar het voorschrijven van hogere sterktes van vitamine D die nog wel in het GVS zitten. Het ministerie van VWS heeft hieraan bij de implementatie van het advies veel aandacht besteed, maar in de praktijk heeft deze verschuiving toch plaatsgevonden. Hierdoor zijn de besparingen die met de pakketmaatregel waren voorzien niet gehaald. De kosten zijn zelfs gestegen. Daarom heeft de minister van VWS aan het Zorginstituut gevraagd ook een advies uit te brengen over vitamine D-middelen die nog wel worden vergoed.

Bijna iedereen die nu vitamine D op recept krijgt, kan overstappen op een goedkoper middel dat te koop is bij bijvoorbeeld een drogist. Zo’n middel is in de vrije verkoop verkrijgbaar vanaf € 7,30 per persoon per jaar (prijsniveau 2020). Vitamine D op recept kost gemiddeld € 79 per persoon per jaar, waarvan ongeveer de helft uit afleveringskosten bestaat. Dat zijn kosten van de apotheek voor het verlenen van farmaceutische zorg. Vergoeden van vitamine D kost de samenleving dus 10 keer zoveel. Door de geadviseerde maatregel houden we € 129 miljoen per jaar over. Dat geld kunnen we effectiever besteden aan andere zorg die mensen niet zelf kunnen betalen.

Uitbreiding bijlage 2-voorwaarden voor andere vitamine D

Vitamine D in de vorm van alfacalcidol, calcitriol en dihydrotachysterol blijft vergoed. Deze middelen zijn voor andere aandoeningen geregistreerd dan het voorkomen of behandelen van een vitamine D-tekort. Bijvoorbeeld als iemand te veel of te weinig kalk in het bloed heeft en bij Engelse ziekte. Om te voorkomen dat ze toch worden voorgeschreven voor een vitamine D-tekort, adviseert het Zorginstituut de vergoeding ervan te beperken tot de geregistreerde aandoeningen. Dit kan door bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering uit te breiden met de volgende voorwaarde:

Alfacalcidol, calcitriol en dihydrotachysterol

Aanvulling op eerder advies uit 2016

Dit advies is een aanvulling op een eerder advies van het Zorginstituut over de vergoeding van vitaminen (waaronder vitamine D), mineralen en paracetamol 1000 mg. Dit hebben wij in 2016 uitgebracht aan de minister van VWS:

Pakketadvies: Horen vitaminen, mineralen en paracetamol 1000 mg (nog) thuis in het te verzekeren pakket?