Gehonoreerde projecten 2023

Project ‘MEE in de (huisarts)praktijk’

1,17 miljoen mensen in Nederland (6,4%) hebben een lichte verstandelijke beperking (LVB) met vaak beperkte gezondheidsvaardigheden. Inzet van LVB-expertise in de praktijk ondersteunt de huisarts en de patiënt bij het bespreken van en beslissen over de behandeling. En bij het verbeteren van gezondheidsvaardigheden van de patiënt met een LVB.

Verwachte projectresultaten

Huisartsen:

• herkennen patiënten met een LVB beter; 
• zijn ondersteund en meer bekwaam in het bespreken van een (vermoeden van) LVB en de impact hiervan op gezondheidsvaardigheden; 
• ervaren minder zorgvraag van patiënten met een LVB, omdat ze door passende adviezen en hulp van anderen hun huisarts minder bezoeken.

Mensen met een LVB:

• worden eerder herkend en hun problematiek wordt eerder erkend waardoor zij sneller de juiste hulp krijgen binnen het sociaal domein;
• voelen zich gehoord en begrepen wat een goed gesprek met passende beslissingen beter mogelijk maakt; 
• begrijpen beter hoe zij behandel- en medicatieadviezen moeten opvolgen waardoor onnodige opnames of consultaties afnemen; 
• melden zich eerder bij klachten waardoor uiteindelijk minder (complexe) zorg nodig is. 

Toepassing van 'Sociale Netwerk Versterking' en 'positieve gezondheid' is gewaarborgd vanuit LVB-expertise als dat passend is bij de situatie van de patiënt met een LVB.

Indiener: Jeroen Bosch Huisartsen

Samenwerkingspartners: MEE De Meent Groep, Jeroen Bosch Ziekenhuis ’s-Hertogenbosch, Reinier van Arkel (SGGZ), Patiëntenraad JBH, CZ zorgverzekeraar, VGZ zorgverzekeraar

Project ‘Samen-in-een’

Een op de vier Nederlanders heeft moeite om informatie te vinden, te begrijpen en toe te passen bij het nemen van beslissingen over gezondheid en ziekte. Door dergelijke beperkte gezondheidsvaardigheden wordt samen beslissen niet goed gerealiseerd. Het project ‘Samen-in-een’ gaat dit verbeteren door bestaande ondersteunende methodieken te implementeren in eerstelijnspraktijken. 

Verwachte projectresultaten

Het project draagt bij aan: 

• een optimaler proces van samen beslissen voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden; 
• ondersteuning van zorgverleners bij dit proces; 
• meer persoonsgerichte- en toegankelijkere zorg; 
• duurzame implementatie. 

Daarnaast levert dit project een praktische routekaart op voor eerstelijnspraktijken die verdere opschaling mogelijk maakt.

Indiener: Nivel (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg)

Samenwerkingspartners: Eerstelijnspraktijken, Nivel, Pharos/Stichting ABC, FMS, RZN

Project ‘Samen beslissen met (aanstaande) ouders afgestemd op gezondheidsvaardigheden’

Het doel is ‘gepersonaliseerd’ samen beslissen door zorgverleners en ouders te verbeteren en duurzaam te implementeren in de geboortezorg. Het projectteam ontwikkelt, implementeert en evalueert een interventiepakket in 8 verloskundig samenwerkingsverbanden (VSV’s). Dit pakket bestaat uit eerder ontwikkelde producten. Met het pakket krijgt gepersonaliseerd samen beslissen in de geboortezorg een landelijke impuls. 

Verwachte projectresultaten

1. Een interventiepakket dat bestaat uit een handleiding en een toolkit met stappen voor de  implementatie van gepersonaliseerd samen beslissen. 
2. Het interventiepakket gericht op gepersonaliseerd samen beslissen wordt in de deelnemende VSV’s geïmplementeerd door het merendeel van de eerstelijnsverloskundigen, klinisch verloskundigen en gynaecologen.
3. Actieve deelname van ouders met beperkte gezondheidsvaardigheden in samen beslissen, wat blijkt uit de evaluatie onder ouders. 
4. Een rapport met bijbehorende factsheet met aanbevelingen voor landelijke implementatie.

Indiener: Academie Verloskunde Maastricht – Zuyd Hogeschool

Samenwerkingspartners: Amsterdam UMC, 8 Verloskundige samenwerkingsverbanden, PHAROS, Patiëntenfederatie Nederland, Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV), Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG), Federatie van VSV’s, College Perinatale Zorg (CPZ), Zilveren Kruis, CZ, Sterk uit Armoede, Burgerkracht Limburg, experts en adviseurs van inhoudelijke thema’s binnen dit project
 

Project ‘Samen beter met diabetes’

Diabetespatiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden krijgen moeilijker hun ziekte onder controle. In dit project worden zij ondersteund met meer aandacht en een zorgapp. In de app vullen ze vragenlijsten in die door alle zorgverleners in de zorgketen worden bekeken. Zo kunnen patiënten beter meebeslissen over hun behandeling, wat uiteindelijk resulteert in een betere ziektecontrole. 

Verwachte projectresultaten

• Bij meer dan 80% van de laaggeletterde patiënten wordt een persoonsgericht zorgtraject geïmplementeerd. 
• Meer dan 90% van de deelnemende huisartsen, praktijkondersteuners somatiek en diëtisten zijn getraind in het herkennen van en omgaan met laaggeletterde patiënten. Ze weten ook hoe ze uitkomstinformatie kunnen gebruiken bij samen beslissen met patiënten met diabetes type 2. 
• Meer dan 80% van de patiënten met diabetes type 2 wordt met behulp van de Dutch Set of Brief Screening Questions gescreend op laaggeletterdheid. 
• Bij meer dan 80% van de laaggeletterde patiënten met diabgetes type 2 wordt laaggeletterdheid en ‘diabetes distress’ met de Problem Areas In Diabetes (PAID)-vragenlijst via de app ‘Digizorg’ geregistreerd.
• Meer dan 90% van zorgverleners in de zorgketen deelt de geregistreerde laaggeletterdheid en patiëntenuitkomsten van met diabetes type 2 via de cockpitfunctie van ‘Digizorg’.

Indiener: Erasmus Medisch Centrum Rotterdam

Samenwerkingspartners: Dr Ferdinand van der Does (kaderhuisarts diabetes) - Huisartspraktijk Baar-Poort, Van der Does & Moerman, K.I.M. Kloppenborg - huisarts, Jolande van Teeffelen namens Diëtisten praktijk HRC, Diabetesvereniging Nederland (DVN), Stichting Pharos, afdeling diabetologie Erasmus MC - Behiye Ozcan, afdeling kwaliteit & patiëntenzorg – team Zorginnovatie, Programma Digitaal Verbonden - Erasmus MC

Project ‘Begripvol Samen beslissen’

De psychosociale zorg voor mensen met een lichte verstandelijke beperking (LVB) is niet altijd goed toegankelijk. Zorggroep Meditta wil het verwijstraject voor psychosociale zorg herinrichten, met als doel minder GGZ en meer zelfzorg en hulp vanuit het sociaal domein. De kern: een herstelbevorderend gesprek met een duo van zorgverleners uit de GGZ en het sociaal domein. 

Verwachte projectresultaten

• Betere herkenning en registratie in het dossier van mensen met een LVB in de eerste lijn. 
• Vaker een herstelbevorderend gesprek voor de doelgroep, waarin hun gezondheid, welzijn, eigen kracht en hun voorkeuren worden geïnventariseerd, met behulp van een communicatievriendelijk voorkeureninstrument. 
• Op basis van dit gesprek ontvangen mensen met een LVB een individueel zorgplan, afgestemd op hun voorkeuren en in begrijpelijke taal. 
• De professionals die dit gesprek voeren, vragen zo nodig advies aan regionale experts en dragen warm over aan opvolgende hulpverleners. 
• Minder verwijzingen naar de tweedelijns-GGZ. 
• Minder mensen worden kort na een verwijzing teruggestuurd door GGZ vanwege een niet passend hulpaanbod. 
• Voor professionals: meer ervaren kennis en vaardigheden bij samen beslissen met mensen met een LVB, waarbij professionals uit eerste en tweedelijns curatieve zorg en het sociaal domein met en van elkaar leren in de zorg voor mensen met een LVB. 
• Een infographic met contactgegevens van de belangrijkste zorgpartners in regio Westelijke Mijnstreek. 
• Een beweging die op gang is gekomen met een structurele, transmurale, interprofessionele samenwerking rondom de doelgroep, volgens een regionale werkwijze die aansluit bij de afspraken in het Integraal Zorgakkoord. De beweging kan worden verbreed naar alle mensen met lage gezondheidsvaardigheden.

Indiener: Zorggroep Meditta

Samenwerkingspartners: Zorggroep Meditta, Mensen met een LVB: via de STERKplaats Heerlen, zorgaanbieders: GGZ (huisartsen en POHs-GGZ via Meditta; Zuyderland GGZ), sociaal domein (Partners in Welzijn) en specifieke zorg voor mensen met LVB (MEE, Radar, Koraal), kennisinstellingen Zuyd Hogeschool en Maastricht University, Zorgverzekeraar CZ, externe stakeholders: regionale en landelijke organisaties voor professionals in zorg en welzijn, belangenorganisaties voor mensen met LVB en Achterstandsfonds Limburg

Project ‘Samen Beslissen bij artrose: het Beweeghuis voor iedereen’

Dit project richt zich op het verbeteren van de zorg voor mensen met knie- en heupartrose en beperkte gezondheidsvaardigheden binnen het Beweeghuis Maastricht-Heuvelland, door: 

1. tijdige signalering van de doelgroep;
2. inrichting van een proces voor samen beslissen in de spreekkamer; 
3. gerichte begeleiding naar het best passende (zorg)aanbod.

Verwachte projectresultaten

1. Tijdige signalering van de doelgroep: 
   1. Alle bij het Beweeghuis betrokken professionals weten wat beperkte gezondheidsvaardigheden zijn en kunnen deze in de praktijk herkennen. Ze zijn geschoold in het afstemmen van de communicatie op de doelgroep. 
2. Inrichten van een proces voor samen beslissen in de spreekkamer: 
   1. Voor het proces van samen beslissen is structureel meer tijd ingericht in een schakelconsult. Om samen met de patiënt te beslissen over de best passende zorg worden door een casemanager wensen, behoeften, mogelijkheden en de impact op het leven in kaart gebracht en besproken. 
   2. De patiëntuitkomsten worden structureel meegenomen in de behandelbeslissing en er wordt gebruikgemaakt van beschikbare tools. 
   3. Betrokken professionals zijn getraind in het samen beslissen bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden.
3. Gerichte begeleiding naar passend (zorg)aanbod: 
   1. Het verwijsproces is ingericht op gerichte doorverwijzing van de patiënt naar de beweegcoach of de fysiotherapeut binnen het Beweeghuis. Warme overdracht is hierin vormgegeven.

Indiener: Stichting Beter Samen

Samenwerkingspartners: partners binnen het Beweeghuis: Maastricht UMC+ (2e en 3e lijn), ZIO (1e lijn), RHZ Heuvelland (1e lijn), Fy’net (1e lijn) en Maastricht Sport (0e lijn), Burgerkracht Limburg, Coöperatie VGZ

Project ‘Hart voor Verbinden’

De zorg voor patiënten met hart- en vaatziekte en diabetes is nu niet goed afgestemd op mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden. Dit leidt tot lagere therapietrouw en meer ziekte. Het doel van dit project is om mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden actief te betrekken bij hun gezondheid door 4 wetenschappelijk bewezen interventies: 

1. de terugvraagmethode in apotheken: begrijpt de patiënt waar de medicatie voor is; 
2. de box voor het zelfmeten van bloeddruk, stappen en gewicht; 
3. leefstijleducatiemodules in een digitale omgeving; 
4. begrijpelijke etiketten in de apotheek. 

Verwachte projectresultaten

Het in de praktijk brengen van deze interventies leidt waarschijnlijk tot een beter begrip van het gebruik van geneesmiddelen en een betere therapietrouw bij alle patiënten en een gezondere leefstijl. En meer eigen regie specifiek bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden met hart- en vaatziekte en diabetes. 

Indiener: coöperatie Rijn en Duin

Samenwerkingspartners: Coöperatie Rijn en Duin, Nationaal eHealth Living Lab (NeLL), LUMC, Pharos, Stichting Health Base, Nivel, Zorgbelang, Zorg&Zekerheid

Project ‘Samen beslissen over gewicht’

In Nederland heeft de helft van de volwassenen matig of ernstig overgewicht (obesitas). 1 op de 4 Nederlanders heeft beperkte gezondheidsvaardigheden. Dit belemmert hen in het nemen van de beste beslissing over hun gezondheid, zoals over de best passende behandeling voor obesitas. Dit project zet in op passende zorg voor patiënten met overgewicht en lage gezondheidsvaardigheden.

Verwachte projectresultaten

Samen beslissen over gewicht heeft als doelstelling om passende zorg voor patiënten met overgewicht te realiseren. Bestaande data, zoals uitkomstinformatie uit het GLI-register, en data die tijdens de duur van het project worden verzameld vormen de basis voor een tool. Die tool wordt ingezet als voorbereiding op en tijdens het gesprek met de verwijzer om samen tot een juiste keuze voor zorg te komen. Ook wordt de tool gebruikt om de effectiviteit van geleverde zorg in kaart te brengen. 

De tool wordt geschikt gemaakt voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden. Voor het in kaart brengen van de persoonlijke situatie van de patiënt wordt gebruikgemaakt van bestaande vragenlijsten die al geïmplementeerd zijn in de richtlijn overgewicht of vanuit het GLI-register, zoals OBESI-Q, EQ5D5L, positieve gezondheid en leefstijlroer.

We hebben de volgende subdoelstellingen om passende zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden te kunnen bieden.

1. Gebruik van uitkomstinformatie als voorbereiding op het gesprek: 
   1. zorgverleners herkennen beperkte gezondheidsvaardigheden; 
   2. zorgverleners passen hun communicatie aan op patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden. 
2. Gebruik van uitkomstinformatie tijdens het gesprek: 
   1. zorgverleners en patiënten maken gebruik van een uniforme tool om de persoonlijke situatie van de patiënt in kaart te brengen; en 
   2. als ondersteuning van de beslissing voor de best passende zorg voor die specifieke patiënt.
3. In het kader van uitkomstinformatie effecten geleverde zorg:
   1. zorgverleners maken uniform gebruik van een tool voor het in kaart brengen van de door hun geleverde zorg; 
   2. zorgverleners zetten de meest effectieve zorg in op basis van beschikbare (door)ontwikkelde uitkomstinformatie met behulp van de tool.

Indiener: Amsterdamse Huisartsenalliantie

Samenwerkingspartners: Obesitas Centrum Amsterdam, Amsterdam UMC Expertisecentrum Leefstijlinterventies (GLI eigenaar van CooL), Huis voor Beweging (GLI eigenaar van de BeweegKuur), Stichting Voeding Leeft (GLI eigenaar van KeerDiabetes2Om), GGD Noord- en Oost-Gelderland (GLI eigenaar van SLIMMER), Gezonde Leefstijl Company (GLI eigenaar van Samen Sportief in Beweging), Stichting Lezen en Schrijven, Beroepsvereniging Leefstijlcoaches Nederland (BLCN), Stichting Over Gewicht & Nederlandse Vereniging voor Overgewicht en Obesitas, Medical Research Data Management (MRDM), Patient+, Pharos, RIVM, Zilveren Kruis 

Project ‘Samen beslissen voor een betere mondgezondheid!’

Patiënten, tandartsen en mondhygiënisten worden geholpen om ‘Samen beslissen’ bij mondgezondheid te verbeteren.  Patiënten ontvangen tips over samen beslissen als voorbereiding op het gesprek. (Aankomende) mondzorgprofessionals worden getraind in het herkennen van beperkte gezondheidsvaardigheden en het toepassen van samen beslissen in gesprekken. Hierbij wordt samengewerkt met laaggeletterden en GGD-Groningen. 

Verwachte projectresultaten

Het project vergroot competenties van (aankomende) mondzorgprofessionals gericht op het herkennen van beperkte gezondheidsvaardigheden, begrijpelijke communicatie en ‘Samen beslissen’. De toepassing van deze competenties in gesprekken met patiënten wordt geëvalueerd door praktijkobservatie en met vragenlijsten.

Patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden stellen meer vragen, beslissen vaker samen met mondzorgprofessionals, hebben positievere gesprekservaringen, betere gezondheidsvaardigheden, verbetering van gebitsverzorging en plak- en bloedingsscore. Dit wordt geëvalueerd door interviews, vragenlijsten en klinisch onderzoek.

Indiener: Universitair Medisch Centrum Groningen - Centrum voor Tandheelkunde en Mondzorgkunde

Samenwerkingspartners: Hanzehogeschool Groningen SAGZ, Alfa College Educatie & Inburgering, GGD Groningen, Tandartspraktijk Van Kempen, Tandartspraktijk Wiersema, Tandheelkundig Centrum Reitdiep, Praktijk voor Tandheelkunde Loes, Mondhygiënistenpraktijk Dijkstra & Klevering, Het Centrum Bijzondere Tandheelkunde in het Martini Ziekenhuis

Project ‘Samen beslissen makkelijker maken’

Voor mensen met darmkanker is veel informatie beschikbaar die helpt bij het maken van keuzes voor de behandeling. De hoeveelheid informatie is vaak overweldigend voor mensen met lage gezondheidsvaardigheden. Dit project zorgt dat de patiënt op het juiste moment begrijpelijke informatie krijgt om zijn zorg mee vorm te geven. 

Verwachte projectresultaten

Het hoofdoel is om de patiënt optimaal te ondersteunen bij samen beslissen. Dat wordt bereikt door onder ander informatie- en trainingsmateriaal te (door)ontwikkelen voor patiënten met lage gezondheidsvaardigheden. Ook voor zorgprofessionals wordt materiaal ontwikkeld, zodat zij de patiënt goed kunnen begeleiden in het beslisproces. 

Indiener: Stomavereniging

Samenwerkingspartners: St. Antonius Ziekenhuis en OperatieFit